بحران روحی مربوط به کرونا و خطرات استفاده از آرامش‌بخش‌ها
«نوشین محمد‌حسینی»؛ سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فراورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو درباره تأثیر بحران روحی مربوط به کرونا و تأثیر آن بر استفاده از داروهای آرامش‌بخش و مسکن بیان کرد: «استفاده خودسرانه و خانگی از داروهای ضدافسردگی و داروهای گروه اعصاب و روان، کاملاً غلط و خطرناک است؛ حتی می‌تواند فرد را به جایی برساند که دیگر قابل‌جبران نباشد؛ بنابراین، تجویز داروی خانگی دررابطه‌با داروهای آرامش‌بخش و ضدافسردگی اصلاً معنا ندارد و مصرف این دارو باید براساس تجویز پزشک صورت بگیرد». وی ادامه داد: «اگر دررابطه‌با این داروها چنین تجویزهای خانگی هم انجام شود، متأسفانه از آن هیچ آماری نیست؛ چون جایی ثبت نمی‌شود. آمار داروهای ضدافسردگی در کشور ما و در تمام دنیا بالا رفته و تغییر سبکِ زندگی جدید، مشکلات اقتصادی و همچنین کمتر از خانه بیرون‌رفتن از عوامل ایجاد زمینه افسردگی‌ست که بهتر است به‌جای‌آنکه داروهای افسردگی را به‌سرعت شروع کنیم؛ ورزش کرده، برنامه شاد برای خود ایجاد کنیم و کتاب بخوانیم تا امیدواری خود را افزایش دهیم». به‌گزارش ایلنا؛ وی درمورد میزان افزایش داروهای مسکن توضیح داد: «دقیقاً برای این‌منظور مطالعه‌ای انجام نشده؛ چون هنوز برای‌اینکه چنین مطالعه‌ای به‌صورت دقیق انجام و گزارش آن ارائه شود، زود است. برای‌اینکه مطالعه‌ای بتواند درست و منطقی باشد، باید اطلاعات چندین‌سال قبل و بعدازآن را داشته باشید؛ اما ما هنوز در کوران بحران هستیم و چون در بحران قرار داریم، انتشار مطالعه‌ای دراین‌زمینه کار علمی نخواهد بود؛ چون تازه این بحران به یک‌سال رسیده و از وقتی بیماری شروع شده، پیک‌های مختلف و بالا‌و‌پائین‌های مختلفی داشته؛ پس قضاوت دراین‌باره هنوز کار خیلی علمی نیست». وی درمورد داروهای کرونا که در «بازار‌سیاه» به‌فروش می‌رسد، گفت: «متأسفانه داروهایی که خارج از بازار داروهای سلامت به‌فروش می‌رسند، تقلبی هستند و خواهش می‌کنم که هیچ دارویی ازاین‌طریق تهیه نشود، به‌این‌دلیل‌که این داروها دراختیار بیمارستان‌های قرار می‌گیرد که مریض‌های بستری کرونا دارند و حتی به داروخانه‌ها هم توزیع نمی‌شود؛ بنابراین، آن‌ها یا داروهای تقلبی‌ست یا اینکه اساساً شاید دارویی مثل رمدسیویر نباشد؛ چون در چند بررسی که انجام دادیم، متوجه شدیم فقط بسته‌بندی دارو درست بوده و خود دارو چیز دیگری بوده است؛ بنابراین، بهتر است که این داروها از مسیر غیررسمی تهیه نشود، چون امکان دارد به‌قیمت جان بیمار تمام شود». وی دررابطه‌با واکسن آنفلوآنزا افزود: «واکسن آنفلوآنزا امسال دراختیار معاونت بهداشتی قرار گرفت تا برای گروه‌های خاص به‌صورت رایگان تزریق شود؛ ازاین‌رو، وارد داروخانه‌ها نشد؛ چون نیاز بود گروه‌های خاص حتماً واکسینه شوند.
افراد معمولی با رعایت فاصله اجتماعی و زدن ماسک نسبت به آنفلوآنزا ایمن هستند؛ اما درمورد بیماران خاص مثل خانم‌های باردار و افراد بالای۶۵سال نمی‌توان چنین‌چیزی گفت؛ بنابراین، کل واکسن آنفلوآنزا تحویل معاونت بهداشت وزارت بهداشت شد تا در محل خانه‌های بهداشت و جاهایی که تعیین شده بود، به افرادی‌که دارای بیماری خاص، بالای۶۵سال و خانم‌های باردار تزریق شود». وی دررابطه‌با استفاده خودسر از داروهای آنتی‌بیوتیک گفت: «آمار دقیقی از مصرف خودسرانه دارو نداریم و عوارض مصرف خودسرانه هم به‌آن‌صورت‌که آماری از آن وجود داشته باشد، نداریم؛ چون کسی اعلام نمی‌کند که خودسرانه دارو مصرف می‌کنم».
وی افزود: «عوارض عمومی مصرف آنتی‌بیوتیک چند عارضه مهم است؛ اول گسترش مقاومت میکروبی؛ چون فردی‌که از این دارو مصرف می‌کند، خودش به آنتی‌بیوتیک مقاوم نمی‌شود؛ بلکه میکروبی که در بدنش وجود دارد، به آنتی‌بیوتیک مقاوم می‌شود و آن میکروب با عطسه، سرفه و انواع دردها که از بدن فرد خارج و به شخص دیگری که هیچ آنتی‌بیوتیکی مصرف نکرده، وارد می‌شود. پس اولین ضرر مصرف خودسرانه دارو به جامعه است؛ چون همه مردم را نسبت به یک میکروبی ضعیف می‌کنیم. همچنین مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها میکروب‌های خوب بدن ما را از بین می‌برد و بدن را ضعیف می‌کند؛ چون وقتی میکروب‌های خوب بدن از بین برود، جذب غذایی پائین آمده؛ بنابراین، سیستم ایمنی تضعیف می‌شود. مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک فقط به خریدن و خوردن آن برنمی‌گردد؛ بلکه به دور‌ریختن این داروها هم برمی‌گردد. وقتی به‌صورت خودسرانه این داروها را در سطل‌های زباله می‌اندازیم، امکان دارد ازطریق آب روان یا تغذیه دام‌ها و هرچیز دیگر به چرخه انسانی برگردد؛ بنابراین، حتی در دور‌ریختن این داروها هم باید مواردی را رعایت کنیم». وی درادامه گفت: «فروش آنتی‌بیوتیک بدون نسخه در داروخانه‌ها ممنوع است و اگر داروخانه‌ای این‌کار را انجام دهد، تخلف است. چون تعداد داروخانه‌ها زیاد است؛ الآن ۱۳هزار داروخانه، امکان بازرسی همیشگی آن‌ها نیست. یکی از مهم‌ترین اقداماتی که جلوی این‌کار را می‌گیرد، نظارت مردم و عدم‌درخواست مردم است؛ یعنی اگر فرهنگ مصرف را درست کنیم، هیچ داروخانه‌ای خودش دنبال کسی نمی‌رود تا به او آنتی‌بیوتیک بدهد.
مردم باید بدانند که فرهنگ مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک چقدر به آن‌ها ضرر می‌زند». حسینی افزود: «درنظر بگیرید که آنتی‌بیوتیک‌ها روی ویروس‌ها تأثیری ندارند و متأسفانه با شیوع کرونا و شایعات غیرعلمی، مصرف بی‌رویه آن اتفاق افتاد و گروه زیادی شروع به مصرف آن‌ها؛ حتی به‌عنوان پیشگیری از ابتلا کردند؛ در‌حالی‌که مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک، سیستم ایمنی بدن را تضعیف می‌کند. تنها سلاح ما، برابر این بیماری، سیستم ایمنی بدنمان است. امکان دارد که به‌تجویز پزشک در زمانی‌که کرونا در بدن بیمار باشد، آنتی‌بیوتیک تجویز شود؛ اما کلاً برای درمان بیماری‌های ویروسی، از آنتی‌بیوتیک استفاده نمی‌شود».