١- اختلال حافظه
اختلال حافظه در حدى که در انجام فعالیتهاى روزانه مشکل ایجاد کند. افراد معمولى ممکن است یک قرار ملاقات، اسم افراد یا شماره تلفن دوستى را فراموش کنند و بعد از مدتى بهیاد بیاورند؛ اما افراد مبتلا به آلزایمر بیشتر مسائل را بهیاد نمىآورند (بهویژه مسائلى که اخیراً اتفاق افتاده و مربوط به حافظه نزدیک مىشود) و هرگز هم به یاد نمىآورد.
٢- اختلال در انجام کارهاى روزمره
ممکن است فردى که ذهنش مشغول افکار مختلف است تمرکزش را از دست داده یا اصطلاحاً حواسش پرت شود؛ مثلاً هویجى را که براى استفاده در کنار غذاى اصلى پخته، روى اجاق جا بگذارد و تا پایان صرف غذا هم بهیاد نیاورد؛ اما فرد آلزایمری بهتدریج توانایى پخت غذا (به شیوه سابق) را از دست میدهد و حتى گاهى فراموش میکند که غذا خورده است.
٣- اختلال گفتار
برای همه افراد پیش مىآید که در پیداکردن لغات مناسب دچار مشکل شوند؛ ولى فرد مبتلا به بیمارى آلزایمر گاهـى کلمات را از یاد مىبرد و لغات نامناسب جایگزین مىکند؛ در نتیجه جملات او نامفهوم مىشوند. اشتباهات دستورى و ناتوانى دنبالکردن، یک موضوع از دیگر نشانههاست.
4- گمکردن زمان و مکان
بهطورطبیعی گاهىاوقات ممکن است که افراد روزهاى هفته، تاریخ روز یا مقصدشان را فراموش کنند؛ ولى دوباره با تمرکز آنها را بهیاد بیاورند. فرد مبتلا به بیمارى آلزایمر ممکن است در خیابان راه خود را گم کند و نداند که چگونه به آنجا رفته است یا نتواند از آنجا راه خانه خود را پیدا کند.
5- ضعف یا کاهش قضاوت
ممکن است فرد مبتلا به بیماری عفونی، مراجعه به پزشک را به تعویق بیاندازد ولى بالاخره این کار را انجام مىدهد؛ اما فرد مبتلا به بیمارى آلزایمر نه مشکلاتش را درک مىکند و نه مراجعه به پزشک را ضرورى مىداند. همچنین اختلال در تصمیمگیریهاى ساده (مانند پوشیدن لباسهاى زمستانى در گرماى تابستان) از دیگر علائم هشداردهنده است.
6- مشکلات در تفکر ذهنى
گاه و بىگاه، ممکن است افراد رسیدگى به حسابهاى مالیشان را مشکل بدانند؛ اما فرد مبتلا به بیمارى آلزایمر بهتدریج ارقام را فراموش مىکند و نمىداند با آنها چهکار کند.
٧- جابهجاگذاشتن اجسام
هرکسى ممکن است که موقتاً کلید یا کیف پولش را سرجایش نگذارد؛ ولى فرد مبتلا به بیمارى آلزایمر ممکن است اجسام را در جاهاى نامربوط بگذارد؛ مثلاً گذاشتن اطو در فریزر یا ساعت مچى در قندان
٨- تغییر در حالات و رفتار
همه ممکن است گهگاهى غمگین و بد خلق باشند؛ اما در فرد مبتلا به آلزایمر، خلق بیمار میتواند سریعاً تغییر کند و بىهیچ دلیل، آرامش به اشک یا خشم تبدیل شود؛ دراصطلاح خلق ناپایدار وجود دارد.
٩- تغییرات شخصیتى
بهطورطبیعى ممکن است که شخصیت افراد با افزایش سن، کمى تغییر کند؛ ولى تغییر شخصیت در فرد مبتلا به آلزایمر میتواند شدیدتر باشد. این تغییرات شامل سردرگمى، ترس و بدبینى، منزوىشدن، بىتفاوتى یا لروز رفتارهاى نامناسب است.
١٠- از دست دادن انگیزه
بهطور طبیعى افراد گاهى از کار در منزل ،فعالیتهاى شغلى و یا وظایف اجتماعى خود خسته شوند ولى در نهایت و پس از کمى استراحت دوباره انگیزه هاى خود را باز مى یابند اما فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است بتدریج نسبت به وقایع و رویدا هاى محیط زندگى و خانواده اش بى تفاوت مى شود و این بى تفاوتى بتدریج بیشتر مى شود.
راههاى پیشگیرى از آلزایمر
• از ذهن خود بیشتر استفاده کنید
مغز خود را همیشه فعال نگه دارید. مطالعات نشان مىدهد؛ چنانچه از مغز خود بهطورمرتب کار بکشید، خطر ابتلا به بیمارى آلزایمر را کاهش مىدهید؛ بنابراین بسیار مهم است که مغز را بهصورت منظم فعال نگهدارید. هرروز یک کار تازه انجام دهید یا روش انجام کارهاى روزانه را تغییر دهید؛ بهطورمثال؛ موى خود را با دستى که از آن کمتر کار مىکشید، شانه بزنید. براى بهکارگرفتن ذهن خود از بازىهاى مختلف مانند شطرنج، پازل، جدول کلمات و ارقام و بازىهاى حافظه استفاده کنید. یک فعالیت جدید را آغاز و پیگیرى کنید. به فراگیرى یک زبان جدید بپردازید. نواختن یک آلت موسیقى را بیاموزید. در یک کلاس جدید شرکت کنید. به موزه و مکانهاى تفریحى بروید. خود را سرگرم کرده و لذت ببرید.
• معاشرت کنید
داشتن روابط اجتماعى عامل مهمى در جلوگیرى از ابتلاء به بیمارى آلزایمر است؛ بنابراین با افراد خانواده و دوستان و همسایگان تماس تلفنى و رفتوآمد داشته باشید. با افراد مثبت اندیش معاشرت کنید. هرچه سرگرم باشید، بهتر است.
• سبک زندگى سالمى را انتخاب کنید
یک سبک زندگى سالم، هم براى مغز داراى اهمیت است و هم بقیه اعضاء بدن. دیابت، فشار خون، کلسترول بالا و چاقى، همه از عوامل خطر براى ابتلا به بیمارى آلزایمر محسوب مىشوند؛ با رعایت مواردى ساده مىتوانید سبک زندگى سالمى را براى خود انتخاب کرده و سلامت مغز خود را بهبود بخشید:
١- غذاى سالم انتخاب کنید: از میوهها و سبزیجاتى که رنگ تیره داشته و داراى آنتىاکسیدان هستند، استفاده کنید. ٢- ورزش کنید: فعالیت بدنى ملایم و مستمر به سلامت قلب و عروق کمک میکند و بیمارى آلزایمر را کاهش مىدهد. ٣- فشارهاى عصبى را کاهش دهید: از تمرینهاى تمدد اعصاب مانند مراقبه و یوگا استفاده کنید. ٤- عاقلانه انتخاب کنید: از کشیدن سیگار و نوشیدن الکل خوددارى کنید. 5- به سلامت خود اهمیت دهید: برای معاینات دورهاى یا درصورت بروز هرگونه عارضه مهم به پزشک خود مراجعه کنید. 6- از ضربه سر پیشگیرى کنید: ضربههاى مکرر وارد شده به سر، عامل خطرىست که مىتواند به مغز آسیب رسانده و خطر ابتلا به بیمارى آلزایمر را تشدید کند. باپیشگیرى از ضربه، امروز و آینده از مغز خود مراقبت مىکنید.