کروناهایـی از جنــس ماســک و دســتکش
بی‌‌توجهی به نکات بهداشتی و رهاسازی اقلامی چون ماسک و دستکش آلوده در کف کوچه و خیابان، پاکبان‌ها این نارنجی‌پوشان پرتلاش را مقابل ویروس خطرناک کرونا، بی‌دفاع کرده است. این روزها که همه در گیر‌و‌دار کرونا هستند و همه جا خلوت است، صدای خش خش جاروی لباس نارنجی های شهر را بهتر می توان شنید، پاکبان ها در این شرایط پر خطر نیز دست از تلاش برنداشته و برای پاک نگهداشتن شهر خود را به خطر می‌اندازند. رفتگران، زحمت‌کشان بی‌ادعای جامعه هستند که سالها عمر خود را صرف خدمت به شهروندان و تنظیف خیابان‌ها و معابر می‌کنند و بار سنگین نظافت شهرها بردوش دارند. کارگران و رفتگران شهرداری نه امکان دورکاری دارند و نه از امکانات بهداشتی مناسب و به اندازه برخوردارند و نه حتی همه مردم برای حمایت از آنها نظافت عمومی را رعایت می‌کنند. این قشر زحمت‌کش این روزها با وجود حجم بالای زباله های بهداشتی همچون ماسک و دستکش های یکبار مصرف که به‌دلیل ضعف فرهنگی برخی افراد خیلی از آنها در مکان‌های عمومی رها شده‌اند، در خط مقدم مقابله با کرونا قرار دارند و فعالیت آنها در پاک‌سازی معابر و خیابان ها در پیشگیری از این ویروس منحوس مهم و تأثیرگذار است. به‌گفته کارشناسان و مسئولان با شیوع ویروس کرونا استفاده از وسایل بهداشتی نظیر ماسک، دستکش و دستمال کاغذی در میان مردم جهت پیشگیری از انتقال این ویروس افزایش یافته است؛ اما در خیلی موارد پس از استفاده، به‌جای ریختن آنها در سطل‌های زباله، در سطح شهر و معابر و جوی‌های آب رها می‌شوند که خود باعث انتقال این ویروس می‌شود. این روزها باید بیشتر حواس‌مان به آدم‌هایی باشد که در این شرایط سخت باید بار سنگین نظافت شهر را به دوش می‌کشند، تصویر پر تکرار رها‌شدن دستکش‌ها و ماسک‌ها در گوشه و کنار خیابان ها، کارسخت رفتگران را دوچندان کرده و آنها را در معرض خطر قرار داده است. شهرداری و شورای شهر، مهم‌ترین نهادهایی هستند که باید در این زمینه کار کنند تا علاوه برحفظ سلامتی رفتگران و کارگران شهرداری، جامعه را از درگیر شدن با خطر بیشتر این ویروس در امان نگه دارند.
«رهاسازی ماسک، دستمال الکلی و دستکش‌ها در سطح شهر، تهدید زیست‌محیطی‌ست»؛ این گفته رئیس اداره محیط زیست انسانی اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان تهران است که نسبت به این اقدام هشدار داد. به‌گزارشِ ایرنا؛ فاطمه اکبرپور می‌گوید: «رهاسازی این اقلام در فضای باز سلامت شهروندان را به‌خطر می‌اندازد و یکی از عوامل انتشار در انتقال ویروس کروناست». رئیس اداره محیط زیست انسانی اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان تهران ادامه می‌دهد: «کارشناسان وزارت بهداشت و درمان بارها تأکید کرده‌اند افراد نسبت به رعایت نکات بهداشتی اهتمام جدی داشته باشند؛ ازاین‌رو باید جلوی هر عامل و کانون انتشاردهنده این ویروس را گرفت». او بااشارهبهاینکه حتماً باید ماسک‌ها و دستکش‌ها و سایر اقلام مورداستفاده شده در پلاستیک قرار گیرد، گفت: «باید در پلاستیک‌های جداگانه‌ها گره‌کرده آنها را به داخل مخازن زباله انداخت». او اضافه می‌کند: «آن‌قدر انتقال این ویروس سریع و خطرناک است که اگر جدی گرفته نشود، به چرخه انتقال بازمی‌گردد؛ ازاین‌رو، از مسئولان شهرداری تهران درخواست کردیم تفکیک زباله را متوقف و به‌سرعت پسماندهای خانگی و بیمارستانی را دفن کنند». او می‌افزاید: «باید مراقب همه افراد جامعه بود؛ زیرا بیش‌ترین افراد درمعرض آسیب به ویروس کرونا در سطح شهر، پاکبان‌های زحمت‌کش هستند که برای انجام‌وظیفه حضور دارند و همچنین زباله‌گردها که ازاین‌طریق امرارمعاش می‌کنند». رئیس اداره محیط زیست انسانی اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان تهران، به مردم توصیه می‌کند: «برای سلامت خویش و سایر شهروندان؛ به‌ویژه پاکبان‌های خدوم شهرمان، از رهاسازی ماسک و دستکش‌ها در سطح شهر و جوی‌های آب خودداری کنید». پیش‌تر نیز زنگ خطر رهاسازی دستکش و ماسک آلوده به ویروس کرونا در فضاهای عمومی، ازسوی دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی به‌صدا درآمده بود. عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی بااشاره‌به احتمال انتقال ویروس کرونا ازطریق دستکش‌ها و ماسک‌های رهاشده در فضای آزاد، بر لزوم رعایت نکات بهداشتی هنگام جداکردن آنها از بدن تأکید کرده بود. دکتر مجید مرجانی دراین‌باره گفت: «افرادی‌که علائم شبیه سرماخوردگی دارند، بهتر است از وسایل حفاظتی برای جلوگیری از انتشار ویروس؛ ازجمله ماسک و دستکش استفاده کنند. البته استفاده از دستکش برای انجام امور روزمره در مکان‌های عمومی برای تمام افراد لازم است». او که متخصص بیماری‌های عفونی‌ست، تأکید کرد: «ممکن است ویروس‌ها روی سطوح این وسایل بنشینند و تا چندساعت یا چندروز، زنده بمانند؛ درنتیجه ماسک‌ها و دستکش‌ها، خود می‌توانند موجب انتقال بیماری شوند؛ پس باید به‌گونه‌ای از سطح بدن جدا شوند که هیچ تماسی با پوشش خارجی آنها رخ ندهد». او ادامه داد: «پوشش خارجی دستکش‌ها و ماسک را بدون ایجاد کوچک‌ترین تماس با پوست بدن، به‌سمت داخل مچاله کنید، آنها را درون کیسه فریزر انداخته و گره بزنید؛ سپس بسته خود را به داخل سطل آشغال دردار بیندازید». عضو کمیته کشوری مقابله با کرونا نیز یکی از راه‌های گسترش کرونا را رهاکردن ماسک و دستکش در معابر می‌داند. مسعود مردانی گفت: «باتوجه‌به‌اینکه مردم از دستکش و ماسک برای جلوگیری از ابتلا به ویروس کرونا استفاده می‌کنند، نباید آنها را پس از مصرف در معابر و خیابان‌ها رها کنند؛ زیرا این زباله‌ها قدرت آلوده‌کننده بالایی دارند». او درمورد انداختن ماسک و دستکش‌های استفاده‌شده در نایلکس‌ها و گره‌زدن آنها تأکید دارد تا ازاین‌طریق بتوان جلوی شیوع این ویروس را در سطح شهر گرفت. امروز با شیوع این ویروس در کشورمان، متخصصان بیماری‌های عفونی و کارشناسان بهداشت و درمان، بر رعایت بهداشت فردی و اجتماعی و شست‌وشوی دست‌ها با آب و صابون پرداخته‌اند؛ اگر هرکسی به سهم خود دراین‌زمینه قدم بردارد، شهری عاری از هرگونه ویروسی را خواهیم داشت. سهل‌انگاری در رهاسازی ماسک و دستکش و سایر اقلام بهداشتی در خیابان‌های شهر اگر کسی را به این ویروس مبتلا کند، دردناک خواهد بود.
درهمین‌راستا؛ به‌گزارش ایرنا؛ رئیس گروه سلامت و سرپرست معاونت خدمات شهری شهرداری قزوین، گفت: «امنیت شغلی و رفاه پاکبانان، نظارت دقیق بر عملکرد پیمانکاران و ایجاد مرکز دفن فنی مهندسی زباله شهرداری قزوین، جزو اصولی‌ترین مراکز در کشور و در هموار ساختن مسیر پاکیزگی شهر نقش جدی ایفا می‌کند». وحید مقدم سلیمی با‌بیان‌اینکه شهرداری قزوین به‌صورت مستقیم با رفتگران در ارتباط نیست و این افراد با پیمانکارها سر و کار دارند، افزود: «اما از همان ابتدا شیوع بیماری کرونا شهرداری با وسواس زیاد، پیمانکاران را موظف کرده به رفتگران و کارگران شهرداری لباس، دستکش و ماسک مناسب ارایه دهند». این مسئول از اختصاص ۲۰میلیارد‌ریال برای برای مقابله و پیشگیری از بیماری کرونا توسط شورای شهر قزوین خبر داد و افزود: «مجموعه مدیریت شهری تمامی امکانات خود را جهت مبارزه و پیشگیری با ویروس کرونا بسیج کرده است». وی بااشارهبهاینکه سازمان تحت نظر معاومت خدمات شهری شهرداری شامل سازمان‌هایی آتش‌نشانی، پسماند شهری، پارک‌ها، مشاغل شهری، آرامستان‌ها در این روزها با تمام توان پیشتاز در مقابله با کرونا ویروس هستند. مقدم سلیمی با‌بیان‌اینکه ۶۰۰ پاکبان در شهر قزوین فعالیت می‌کنند، افزود: «روزانه ۳۰۰تن زباله از این شهر جمع‌آوری می‌شود که همگی با تلاش شبانه‌روزی پاکبانان (رفتگران) است». این مسئول خدمات شهری تصریح کرد: «روزانه کار گندزدایی و ضدعفونی اماکن عمومی و پرتردد شهری و بازار که مردم بیشتر با آنها سر و کار دارند، انجام می‌شود». مقدم سلیمی ادامه داد: «در شرایط فعلی توجه به سلامت مجموعه خدمات شهری و پاکبانان که در خط مقدم برای پاکیزگی و بهداشت محیط شهری تلاش می‌کنند، بسیار ضروری‌ست». وی در‌خصوص رهاسازی ماسک و دستکش‌های یک‌بار‌مصرف در معابر شهری، افزود: «متأسفانه فرهنگسازی در این زمینه انجام نشده و این کار موجب زحمت پاکبانان و در معرض خطر قرار گرفتن این افراد می‌شود». مقدم سلیمی درباره اقدامات پیشگیرانه‌ای که برای پاکبان و کارگران شهرداری انجام شده است، نیز تصریح کرد: «شهرداری تمام تلاش خود را برای تأمین اقلام بهداشتی برای پاکبانان انجام داده تا ماسک و لوازم ضدعفونی در اختیار این افراد قرار بگیرد».
همچنین مصطفی فلاح؛ رئیس اداره حفاظت محیط زیست آستارا گفت: «رهاکردن ماسک و دستکش در محیط زیست و فضاهای عمومی، سلامت عمومی را به خطر می‌اندازد و شهروندان، اقلام بهداشتی را بعد از استفاده در سطل‌های زباله بیاندازند». به‌گزارش باشگاه خبرنگاران جوان؛ او با‌بیان‌اینکه طبق تأکیدات کارشناسان وزارت بهداشت و درمان باید برای مقابله با سرعت انتشار ویروس کرونا، رعایت نکات بهداشتی جدی گرفته شود، افزود: «در این روزها که سازمان‌های مردم‌نهاد ماسک و دستکش و سایر اقلام بهداشتی توزیع می‌کنند، مردم باید اقلام استفاده شده را در پلاستیک قرار داده سپس به سطل زباله بیاندازند». رئیس اداره حفاظت محیط زیست آستارا، گفت: «با‌توجه‌‌به سرعت بالای انتشار ویروس کرونا از شهرداری درخواست کردیم، به‌سرعت به دفن اصولی پسماندهای خانگی و بیمارستانی اقدام شود». فلاح بااشارهبهاینکه پاکبان‌ها جزو افراد در معرض آسیب ویروس کرونا هستند و باید به تأمین اقلام بهداشتی و حفاظت آنها نیز توجه شود، افزود:«شهروندان با توجه به شیوع کرونا، ماسک و دستکش مستعمل را در معابر رها نکنید».
معاون نظارت و پایش محیط زیست استان کرمانشاه نیز با بیان اینکه رهاکردن ماسک، دستکش و دستمال کاغذی در محیط به یک معضل جدی تبدیل شده، گفت: «این کار مردم به شیوع کرونا دامن می‌زند». به‌گزارش ایسنا؛ آذر ولی‌زاده بهترین شیوه دور انداختن ماسک، دستکش و دستمال کاغذی را قرار دادن آنها در یک کیسه در بسته دانست و عنوان کرد: «همه افراد باید هنگام خروج از خانه حتما یک کیسه همراه داشته باشند». معاون نظارت و پایش محیط زیست استان کرمانشاه عنوان کرد: «رهاکردن دستکش، ماسک و دستمال بدون کیسه در سطل‌های زباله به‌دلیل وجود معضل زباله‌گردها می‌تواند به انتقال بیماری دامن بزند». ولی‌زاده همچنین از صدور دستورالعمل‌های ویژه بهداشتی برای امحا پسماندهای بیمارستانی نیز خبر داد که به دانشگاه علوم پزشکی ابلاغ شده است.
مدیرکل محیط زیست خراسان‌جنوبی بیان‌کرد: ویروس کرونا قدرت بالای انتشار دارد و از این جهت هم استانی‌های عزیز باید علاوه بر اعمال دقیق ضوابط را درباره دفن پسماندهایی که احتمال آلوده شدن بودن به ویروس کرونا را دارد، داشته باشند. به‌گزارش مهر؛ کامبیز مهدی‌زاده (معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند) نیز اظهار کرد: «یکی از تأکیدات بهداشتی برای پیشگیری از بیماری کرونا پرهیز از رهاکردن دستمال کاغذی، ماسک‌ها و دستکش‌های مصرف شده در سطح شهر است». وی با اشاره به اینکه رهاکردن این‌گونه پسماندها سلامت شهروندان را به خطر می‌اندازد، بیان‌کرد: «بی‌شک این پسماندها باید در سطل زباله درب‌دار دفع شود تا در‌صورت آلوده‌بودن به ویروس کرونا برای دیگر افراد جامعه خطری نداشته باشد». معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند یادآور شد: «در زمینه مهار اپیدمی بیماری کرونا همچنان به همکاری و همیاری همه همه استانی‌های عزیز نیازمندیم».