«آزادی حیوانات» کتابی درباره خودکامگیِ انسان از نوعی دیگر
«آزادی حیوانات» (Animal Liberation) اثر فیلسوف و اخلاقدان شهیر استرالیایی؛ «پیتر سینگر»، برای نخستینبار در سال ۱۹۷۵ منتشر و ازآنزمان تاکنون با ویراستهای مختلف و جدیدی بهاشکال متفاوت مورد تجدیدچاپ قرار گرفته است. این کتاب تاکنون به 20 زبان دنیا ترجمه شده که ترجمه فارسی اثر، بیستویکمین زبانی محسوب میشود که این اثر بدان برگردانده شده. نشریه «تایم» در سال ۲۰۱۱ کتاب «آزادی حیوانات» را بین فهرستِ ۱۰۰ اثر غیرادبیِ همه دوران قرار داد. «سینگر» درایناثرِ خود، با متداولساختن اصطلاح «گونهپرستی»، به استدلال علیه شیوههایی میپردازد که انسانها بهانحاءمختلف حیوانات را مورد سوءاستفاده قرار داده و از آنها بهرهکشی میکنند. مطابق استدلال «سینگر» در مقام یک فیلسوف فایدهباور در کتاب «آزادی حیوانات»؛ هر موجودی که «توانایی احساس درد و رنج» را داشته یا بهتعبیری «حساس» باشد، واجد «منافع» تلقی شده و بر ما انسانهاست که بهحکم اخلاق، منافعِ آن موجود را درست بهاندازه منافع هر موجودِ ذینفعِ دیگر؛ ازجمله منافعِ گونههای انسانی، بهشمار آورده و بدانها احترام بگذاریم. پس کمتربهشمارآوردن یا اصلاً بهشمارنیاوردنِ منافعِ گونههای دیگر، شکلی ناموجه از تبعیض است که «سینگر» آنرا «گونهپرستی» میخواند و منطقِ نهفته در پشت آنرا مشابه منطق «نژادپرستی» و «جنسیتپرستی» میداند. وی دراینکتاب به برملاساختن چندین رویه اساسی و مهمی میپردازد که ما انسانها با چنین گرایشِ ناموجهی بهشکلی نظاممند حیوانات را بیدرنظرگرفتن منافعشان، مورد سوءاستفاده قرار میدهیم: رویههایی همچون «دامداری صنعتی» یا استفاده از حیوانات برای خوراک و پوشاک و «استفاده از حیوانات در امر آزمایش». نهایتاً ازنظر او؛ بر ما انسانهاست که با ترک این رویهها و ترک گوشتخواری و انتخاب گیاهخواری؛ هم مانع از درد و رنجِ بیهوده انبوه حیوانات شویم و هم بهواسطه ترک «دامداری صنعتی» بهعنوان عامل اصلی گرمایش زمین و آلودگیِ آبوهوا باعث نجات طبیعت و محیط زیست شده و هم با افزایش میزان غذاهای گیاهی بهواسطه حذف دامداری بهعنوان منبع اصلیِ مصرف خوراک گیاهی، فقر جهانی را ریشهکن کنیم. این اثر با ترجمه و اضافات توسط بهنام خداپناه و ازسوی نشر «ققنوس» منتشر شده است.