۱۸۹ کشور در آرزوی تحقق اهداف توافقنامه پاریس
سفرای ایتالیا، انگلیس و فرانسه در یادداشتی مشترک، شرایط اقلیمی جهان را نگرانکننده اعلام کرده و ابراز امیدواری کردند که بعد از پنجسال از زمان انعقاد توافقنامه پاریس، ۱۸۹ کشور عضو موفق به تحقق اهداف آن شوند. بهگزارش ایرنا؛ در یادداشت مشترکی که «جوزپه پرونه» (سفیر ایتالیا)، «رابرت مکایر» (سفیر انگلیس) و «فیلیپ تیبو» (سفیر فرانسه) درخصوص تغییرات اقلیمی جهان و توافقنامه پاریس منتشر کردهاند، آمده: وضعیت کره زمین بحرانیست. وقت آن رسیده که «دکمه سبز» را فعال کنیم. فرصتی فراهم شده تا نهتنها اقتصاد جهان را بازسازی؛ بلکه آنرا متحول کنیم. این زنگ خطری بود که دبیرکل سازمان ملل، آنتونیو گوترش، اخیراً بهصدا درآورد. تغییرات اقلیمی، یک چالش جهانی مشترک است. اینجا در ایران شاهد کمبود آب، نابودی تالابها، طوفان شن و آلودگی هوا هستیم. در فرانسه افزایش دما، سیل، طوفانهای شدید یا آسیب به تنوع زیستی در برخی نقاط فراسرزمینی اتفاق افتاده. در ونیز ایتالیا، با سیلهایی سهمگینی که پیشتر هرگز اینچنین مکرر رخ نمیدادند، روبهرو هستیم و انگلیس با آلودگی هوا، سیل و پائینآمدن کیفیت اکوسیستمهای دریایی مواجه است. ایران، بهرغم مشکلاتش در دستیابی به فناوریهای جدید که کمک میکنند تواناییهای خود در بهینهسازی مصرف انرژی را ارتقاء دهد، اقداماتی را آغاز کرده است. تلاشهای این کشور برای محدودکردن انتشار گازهای گلخانهای جهانی؛ بهویژه با توسعه انرژیهای تجدیدپذیر یا سیاستهای مالی مناسب، تعهد این کشور به اینموضوع را نشان میدهد. نیز مثالهای مثبتی از همکاریهای مبتنیبر قاعده برد-برد با اتحادیه اروپا و نیز سازمان ملل درزمینه احیای تالابها، مدیریت پایدار جنگلها و کلاً حرکت بهسوی شهرهای سبزتر وجود دارد. فرانسه، یکسومِ منابع خود در برنامه بازسازی اقتصادی پس از بحران کرونا را به محیط زیست اختصاص خواهد داد. فرانسه، هدف بهصفررساندن انتشار گازهای گلخانهای را تا سال ۲۰۵۰ نیز بهصورت قانون درآورده که همان هدف اتحادیه اروپاست. در ایتالیا، اهداف بلندپروازانه برای افزایش سهم انواع انرژیهای تجدیدپذیر و تعطیلی همه نیروگاههای زغالسنگ تا سال ۲۰۲۵ در «برنامه ملی انرژی و اقلیم» این کشور تعیین شده است. ایتالیا با قدرت از هدف اتحادیه اروپا برای ازبینبردن خسارات اقلیمی تا سال ۲۰۵۰ حمایت میکند؛ اقتصادی بدون انتشار گازهای گلخانهای. در انگلیس، نخستوزیر (بوریس جانسون) اخیراً برنامهای ١٠قسمتی را برای یک انقلاب صنعتی سبز اعلام کرده که به این کشور امکان میدهد تا برنامه ریشهکنکردن سهم خود در تغییرات اقلیمی تا سال ۲۰۵۰ را پیش ببرد. انگلیس همچنین هدف بلندپروازانه جدیدی را برای کاهش حداقل ۶۸درصدی انتشار گازهای گلخانهای تا سال ۲۰۳۰، براساس سطح سال ۱۹۹۰، تعیین کرده. پنجسالپیش، در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۵، شاهد بهامضاءرسیدن توافقنامهای تاریخی برای مبارزه با تغییرات اقلیمی بودیم که در پایان اجلاس COP در پاریس منعقد شد. توافقنامه پاریس، یک هدف جمعی نهایی را مشخص کرد؛ جلوگیری از افزایش دمای کره زمین بیش از دودرجه سانتیگراد و تلاش برای محدودکردن آن تا ۱.۵درجه سانتیگراد. این توافقنامه پویا همچنین یک چهارچوب منصفانه مشخص میکرد تا کشورها تشویق شوند و تعهدات خود را هر پنجسال یکبار ارتقاء دهند. این شامل حمایت از کشورهای درحالتوسعه میشود تا بتوانند تعهدات خود را انجام؛ و توانایی خود برای وفق با تبعات تغییرات اقلیمی افزایش دهند. پس از پنجسال، طبیعتاً همچنان درتلاش برای دستیابی به اهداف توافقنامه هستیم. براساس برنامه محیط زیست سازمان ملل؛ با نرخ فعلی انتشار گازهای گلخانهای جهانی، افزایش گرمایش زمین در پایان قرن حاضر به چهاردرجه سانتیگراد خواهد رسید. این افزایش، درصورت اجرای کامل «برنامههای مشارکت تعیینشده ملی»، سهدرجه خواهد بود؛ اما در روزهای آینده شاهد یک مرحله مهم دیگر درتلاش جهانی برای مقابله با این اثرات تغییرات آبوهوایی خواهیم بود. در ۱۲ دسامبر، اجلاس اقدام تغییرات اقلیمی، بهمیزبانی مشترک فرانسه، سازمان ملل و انگلیس و با مشارکت شیلی و ایتالیا، برگزار میشود که بستری را برای سران کشورها و دولتها فراهم میآورد تا تعهدات جدیدی را درزمینه کاهش خسارات تغییرات اقلیمی، سازگاری با آن و تأمین مالی برای مبارزه با آن ارائه کنند. نیز تا اجلاس COP در نوامبر ۲۰۲۱ یکسال زمان باقیست؛ رویدادی که در آن، انگلیس و ایتالیا همان کاری را میکنند که فرانسه در ۲۰۱۵ شروع کرد و شیلی در ۲۰۱۹ ادامه داد؛ یعنی تشویق کشورها و شرکتهای خصوصی برای توافق بر سر اهداف بلندپروازانه تغییرات اقلیمی و تعهد به تلاش برای بهصفررساندن انتشار کربن. برنامه بلندپروازانهایست؛ اما امیدواریم که تعهدات جدید از آنچه در سال ۲۰۱۵ اعلام شد، فراتر روند.
۱۲ دسامبر شروع سالی برای اقدام است؛ نهفقط صدور اعلامیه. بسیاری از کشورهای درحالتوسعه پیشازاین تعهدات بلندپروازانهای را بهعهده گرفتهاند؛ زیرا تهدید موجود برای مردم خود و جهان را واضح میبینند؛ اما مطمئناً اقتصادهای پیشرفته مسئولیت سنگینی بر دوش دارند و باید جدی عمل کنند. بههمیندلیل است که ما ایران را تشویق میکنیم تا تعهدات خود مربوط به مسائل اقلیمی را بلندپروازانه تر بررسی کند و به ما و ۱۸۹ کشور جهان که توافقنامه پاریس را تصویب کردهاند، بپیوندد. فقط هفت کشور هنوز آنرا تصویب نکردهاند. همه ما باید تلاش کنیم تا با تبعات قابلمشاهده تغییرات اقلیمی در سراسر جهان مقابله؛ و سیارهمان را سبزتر کنیم. تنها با همکاری با یکدیگر است که میتوانیم آیندهای عاری از کربن و استوار در برابر تغییرات اقلیمی ایجاد کنیم؛ کاریکه برای سیاره، فرزندان، نوهها و نسلهای بعدی ما ضروریست. این، وظیفه ماست که جلوی تغییرات اقلیمی را بگیریم. زمانی برای ازدستدادن وجود ندارد!