نگاهی به پتانسیل‌های انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور
مناطق آفتاب‌خیز ایران؛ جولانگاه تولید برق
کارشناسان صنعت برق و انرژی معتقدند که ایران در طول یک‌سال خورشیدی دارای بیش از ۳۰۰روز آفتابی یا به‌عبارت دیگر، به‌طور متوسط دارای حدود ۲۸۰۰ساعت خورشیدی است؛ امری که سرمایه‌گذاری در آن می‌تواند زمینه ساز تحولی بنیادی در اقتصاد انرژی کشور و البته زدودن چهره آلودگی از شهرهای ایران از جمله شهرهای تهران، خوزستان، مشهد و... باشد. به‌گزارش ایسنا، باتوجه به پتانسیل‌های بالای انرژی تجدیدپذیر در ایران باید تاکنون شاهد پیشرفت‌های بیشتری در این حوزه می‌بودیم اما موانع متعددی برای ارتقا این انرژی وجود داشت و این درحالیست‌که آلمان با دارا بودن کمتراز نیمی از روزهای آفتابی ایران، هم اکنون بیش از ۷۰هزارمگاوات ظرفیت نصب شده خورشیدی دارد، همچنین ایران از جمله معدود کشورهای دنیاست که دارای شدت انرژی بالاتر از سطح متوسط جهانی است. از سوی دیگر آمارها نشان می‌دهد ایران از نظر شدت مصرف انرژی، ۲.۵برابر متوسط جهانی و ۱۰برابر کشورهای اروپایی شدت مصرف انرژی دارد. به‌همین‌خاطر به‌نظر می‌رسد توسعه انرژی‌های نو در کشور می‌تواند در حل بسیاری از مشکلات مربوط به اقتصاد انرژی و مشکلات اجتماعی و بهداشتی مؤثر باشد. خوشبختانه دولت در سال‌های اخیر این امر مهم را درک کرده و با پیوستن به توافقنامه پاریس در سال ۲۰۱۵، عملا گام بزرگی در راستای ایفای مسئولیت اجتماعی و تعهدات جهانی خود برداشت. گزارش‌ها حاکی از این است که وزارت نیرو برنامه دارد در راستای اجرای تعهدات کشور در توافقنامه پاریس و اسناد بالادستی کشور از جمله برنامه ششم توسعه، در پنج‌سال آینده میزان تولید برق از انرژی‌های نو در کشور را به حدود ۵۰۰۰مگاوات و سهم انرژی‌های پاک (با احتساب انرژی برق آبی) در سبد انرژی کشور را تا پایان برنامه ششم به ۲۶هزارمگاوات برساند. البته در سال‌های اخیر در حوزه توسعه انرژی‌های پاک در کشور قدم‌های بسیار بزرگی برداشته شده است، قدم‌هایی که از چشمان تیزبین آژانس بین‌المللی انرژی نیز دورنمانده و باعث شد تا در گزارش اخیر این سازمان، ایران فعال‌ترین کشور خاورمیانه در حوزه توسعه انرژی‌های نو لقب بگیرد. جالب اینکه در قالب اجرای همین سیاست‌ها، اخیرا این وزارتخانه قراردادی را با یک شرکت انگلیسی برای تولید حدود ۶۰۰مگاوات نیروگاه خورشیدی در یکی از استان‌های جنوبی کشور امضاء کرد که درصورت ساخت، در نوع خود می‌تواند یکی از بزرگ‌ترین نیروگاه‌های خورشیدی جهان لقب گیرد. همچنین چندی پیش یک شرکت نروژی قراردادی برای ساخت یک نیروگاه ۱۲۰مگاواتی خورشیدی با ایران امضاء کرده که قابلیت افزایش تا ۵۰۰مگاوات را دارد. علاوه بر این قرار است در طی ۱۰سال آینده یک شرکت ایتالیایی با سرمایه گذاری بالغ بر ۱.۵میلیارددلار اقدام به ساخت یک نیروگاه خورشیدی ۱۰۰۰مگاواتی در ایران کند؛ نیروگاهی که اگر احداث شود می‌تواند بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی کشور لقب گیرد. درهمین رابطه عدنان امین مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیرمعتقد است که ایران بازار آینده انرژی است و زمینه‌های سرمایه‌گذاری فراوانی در بخش انرژی‌های تجدید پذیر در ایران وجود دارد. وی با بیان اینکه اتحادیه اروپا ارزش زیادی برای ظرفیت‌های ایران قائل است و به‌همین‌خاطر، فرصت و زمینه مناسبی را فراهم خواهد کرد تا سرمایه‌گذاران خارجی بتوانند در بازار انرژی ایران سرمایه‌گذاری کنند بر این باور است که با همکاری متقابل می‌توان به اهداف بزرگ رسید و سوخت یا موتور دسترسی به اهداف جهان را فراهم کرد. به‌گفته وی، اگر سیاست دقیقی در پیش گرفته شود می‌توان هزینه انرژی‌های تجدید پذیر در ایران را کاهش داد به‌طوری‌که هزینه تولید انرژی خورشیدی در ایران می‌تواند تا ۴۵درصد کاهش یابد. همچنین هوشنگ فلاحتیان معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی با اشاره به پتانسیل‌های بالای انرژی تجدیدپذیر در ایران گفت که براساس مطالعات صورت گرفته حداقل به طور میانگین ۱۵هزارمگاوات ظرفیت کاملا اقتصادی برای نصب نیروگاه بادی در ایران وجود دارد. وی با بیان اینکه وزارت نیرو برنامه‌های متعددی را برای ارتقاء تولید انرژی‌های تجدیدپذیر در نظر گرفته است، تصریح کرد: در طول سه سال گذشته علاوه بر فضا و بستر مناسب قوانین و مقرراتی با بهره‌گیری از تجربه کشورهای پیشرفته در این زمینه تدوین شده است. فلاحتیان با اشاره به تعرفه‌گذاری مناسب در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر، ادامه داد: خرید انرژی تجدیدپذیر به‌صورت تضمینی در یک دوره ۲۰ساله صورت می‌گیرد و باید گفت وجود این قوانین و مقررات و شرایط جغرافیایی ایران روز به روز ما را به دستیابی بیشتر به استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر نزدیک‌تر می‌کند. به گفته معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی، براساس پیش‌بینی‌های وزارت نیرو در طول ۱۰سال آینده ۷۵۰۰ تا ۱۰هزار مگاوات از تولید برق کشور به انرژی‌های تجدیدپذیر اختصاص می‌یابد. معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی با اشاره به برنامه‌های وزارت نیرو برای جلب سرمایه‌گذار در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، اظهار کرد: تعرفه‌ها در این بخش از ثبات کامل برخوردار است و هرکس که بخواهد به این عرصه وارد شود این اطمینان را به‌طور کامل می‌دهیم که استراتژی‌های راهبردی در این حوزه توام با رونق فضای کسب‌وکار باشد. فلاحتیان با بیان اینکه وزارت نیرو قصد دارد این مسئله رابه عنوان تعرفه‌های درازمدت تلقی کند، ادامه داد: بی‌شک هیچ ریسکی به دنبال سرمایه‌گذاران تجدیدپذیرها نخواهد بود. درحال حاضر کل ظرفیت نصب شده نیروگاهی کشور ۷۷هزارمگاوات می‌رسد که از این میزان حدود ۴۰۰مگاوات آن مربوط به انرژی‌های نو بوده و بیش از ۶۰هزارمگاوات آن مربوط به نیروگاه‌های حرارتی است. آمارها نشان می‌دهد سهم انرژی‌های پاک در کشور حدود ۶درصد (با احتساب نیروگاه‌های برق آبی) از کل تولید برق در کشور را در بر می‌گیرد و حدود ۹۰ درصد از نیروگاه‌های تولید برق کشور، حرارتی است که از این میان بیش از ۹۰ درصد از سوخت مصرفی آن‌ها از گاز تأمین می‌شود.