آیا از حیوانات می‌ترسید؟
اگر از مار، سگ و حتی گربه وحشت دارید، در ترس از حیوانات تنها نیستید. وجود هراس از هر چیزی، از جمله هر نوع حیوانی، امکان‌پذیر است و در دسته فوبیاها قرار می‌گیرد. حیوانات بسیاری وجود دارند که ممکن است ما از آنها ترس داشته باشیم اما برخی از حیوان هراسی‌ها بیشتر از باقی‌ست. به‌گزارش ایرنا؛ فوبیای حیوانی یا حیوان‌هراسی معمولاً به چند دسته غیر‌رسمی از‌جمله شکارچیان، حیوانات «مشمئز کننده» و ترس‌های مبتنی بر خرافات تقسیم می‌شود.
درنده‌ها
حیواناتی که خویی وحشی و درنده دارند مانند سگ و کوسه در گروه «شکارچی» قرار می‌گیرند. احتمالاً می‌توانیم ترس از حیوانات درنده را به گردن روانشناسی تکامل بیندازیم. ترس از شکارچیان یک مهارت اساسی برای بقا در اجداد باستانی ما بوده است. حیوانات بزرگ و قدرتمند یا آنهایی که سمی هستند، می‌توانند به‌راحتی بر انسان غلبه کنند. اگرچه احتیاط در مورد حیوانات ناآشنا عاقلانه است؛ اما هراس، رها‌کردن پاسخ طبیعی به ترس است و واکنش سالم را به احساس وحشت تبدیل می‌کند.
نفرت‌انگیزها
به‌طور سنتی، مارها و عنکبوت‌ها در گروه هراس حیوانات شکارچی قرار می‌گرفتند اما تحقیقی که سال ۲۰۰۸ در دانشگاه کوئینزلند در استرالیا انجام شد، این عقیده را مورد اختلاف قرار داد. گرچه حیواناتی مانند ببر و شیر قطعا درنده هستند اما ترس از مار، عنکبوت و موش بسیار بیشتر است. به گفته محققان کوئینزلند، دلیل این ترس شاید علاقه ما به تمرکز هراس‌مان بر حیوانات نفرت‌انگیز است. مانند زمانی که پرنده‌ای را رها می‌کنیم اما سوسک‌ها را حتما خواهیم کشت. گفته می‌شود که ترس از این دسته حیوانات بسیار بیشتر از حیواناتی است که واقعا خطرناک هستند.
ترس‌های خرافی
مارها ممکن است در گروه ترس‌های خرافی نیز قرار بگیرند. در طول تاریخ، حیوانات مختلف در خرافات و افسانه‌ها نقش داشته‌اند. مارها، موجوداتی خبیث، کلاغ‌ها پیام‌آور مرگ و خفاش‌ها سیاهی هستند. ترس‌های مربوط به خرافات و افسانه‌ها به طور کلی بیشتر بر آن چیزی است که در حیوانات می‌بینند نه آنچه خود حیوانات هستند.
البته همه ترس‌های حیوانی در این گروه‌ها قرار نمی‌گیرند. در بسیاری از موارد، این ترس‌ها ریشه در تجربیات کودکی دارند. اگر توسط سگ مورد حمله قرار گرفته باشید، احتمال دارد که حالا از این حیوان بهراسید.
حیوان‌هراسی در کودکان
ترس بخشی سالم و طبیعی از روند بزرگ شدن است. اکثر کودکان دچار ترس‌های کوتاه مدت و اغلب شدید می‌شوند که خود به خود فروکش می‌کنند. به همین دلیل، فوبیا در کودکان تا حداقل برای شش ماه تشخیص داده نمی‌شود. اگر کودک شما نسبت به حیوانات خاصی بیزاری نشان می‌دهد، با او در زمینه راهکارهای مقابله‌ای کار کنید و او را ترغیب کنید تا ترس‌هایش را کنار بگذارد. البته، اگر ترس شدید یا تسکین‌ناپذیر است، بهتر است با پزشک متخصص مشورت کنید. رها کردن ترس‌ها در کودکی باعث می‌شود، این هراس در بزرگسالی ریشه‌ای عمیق پیدا کند.
علل به‌جود‌آمدن فوبیای حیوانات
فوبیا اختلالی‌ست که معمولاً در سنین کودکی ایجاد می‌شود. مهم‌ترین علل به وجود آمدن فوبیای حیوانات به قرار است. ژنتیک و عوامل ارثی، یادگیری مشاهده‌ای، تجربیات تلخ دوران کودکی، دیدگاه زیستی، دیدگاه رفتاری
نشانه‌های حیوان‌هراسی
حیوان هراسی می‌تواند در کودکان و بزرگسالان رخ دهد و علائم آن عبارتند از:
۱. ترس شدید در مواجه با یک حیوان ۲. پرهیز از مکانی که در آن حیوانات حضور دارند. ۳. واکنش فوری جیغ، گریه یا تلاش برای فرار در رویارویی با حیوانات ۴. داشتن افکار حمله به جانور ۵. در حالت شدید آن، بروز نشانه‌های فیزیکی شدید در بدن مانند تعریق، مشکل در تنفس، حالت تهوع، لرزش، ضربان شدید قلب، ناراحتی شکمی، سرگیجه یا غش کردن.
راهکارهای درمان فوبیای حیوانات
حیوان هراسی را می‌توان با استفاده از روان درمانی یا دریافت داروها از سوی یک متخصص بهداشت روان درمان کرد. احتمالا یکی از موثرترین روش‌هایی که در درمان هراس مورد استفاده قرار می‌گیرد، تعامل با حیوانات به منظور مواجهه با ترس است. علاوه بر این، روش‌های آرام‌سازی مانند تنفس کنترل شده، تجسم ذهنی و مراقبه برای کنار آمدن با اضطراب در هنگام مواجهه با حیوانات نیز راه درمانی دیگری است که تجویز می‌شود. تجویز دارو تنها در موارد شدید، برای کنترل ترس و کاهش اضطراب انجام می‌گیرد. واقعیت این است که ترس از حیوانات هرگز خنده‌دار یا سرگرم‌کننده نیست و ترس‌های درمان نشده با گذشت زمان بیشتر می‌شوند. دلیلی ندارد که هراس از حیوانات بر زندگی شما تأثیر بگذارد، وقتی می‌توان آن را رفع کرد.
برای آن که درمان فوبیا مؤثر واقع شود، فرد مبتلا باید نسبت به مسئله خود و عامل ایجاد کننده آن آگاهی پیدا کند. شرکت در جلسات مشاوره کنترل استرس و متعهد شدن به برنامه درمانی، باعث می‌شود فوبیا حیوانات به راحتی درمان شود. برای شناخت بیشتر درباره روند دریافت مشاوره کنترل استرس و اضطراب کلیک کنید.
شناخت درمانی
همان طور که توضیح دادیم افراد مبتلا به فوبیای حیوانات، ترسی بیش از حد و غیر معقول نسبت به حیوانی خاص دارند. اولین گام در درمان، تغییر باور غلط در مورد حیوان ایجاد کننده فوبیا است که این تغییر با شناخت درمانی صورت می‌گیرد. در این روش درمانگر به شما کمک خواهد کرد تا خطاهای شناختی و افکار منفی که در ذهن دارید را بشناسید و سپس آنها را تغییر دهید.
حساسیت زدایی منظم
حساسیت زدایی منظم، از سه مرحله تشکیل شده است. در ابتدا درمانگر با کمک خودتان، لیستی از حالت‌ها یا موقعیت‌هایی که برایتان استرس زاست تهیه می‌کند؛ سپس سلسله مراتبی از کمترین تا بیشترین محرکی که برایتان اضطراب‌آور است مشخص می‌شود. در مرحله بعدی، روش‌های آرمیدگی و ریلکسیشن به شما آموزش داده می‌شود و در گام آخر، درمانگر از شما می‌خواهد که همزمان با ریلکس کردن، براساس سلسله مراتب تهیه شده به تدریج محرک‌هایی که برایتان اضطراب آور است، تجسم کنید. از آن جایی که نمی‌توانید همزمان ریلکس کنید و اضطراب داشته باشید، این شیوه در درمان فوبیا مؤثر است.
مواجهه درمانی
مواجه درمانی، شباهت زیادی با روش حساسیت زدایی منظم دارد. در این شیوه درمانی نیز در معرض سلسله مراتب از پیش تهیه شده، قرار می‌گیرید با این تفاوت که احساس اضطراب را در هر مرحله حفظ می‌کنید تا به تدریج این اضطراب برایتان عادی شود. در واقع در این روش شما دائما با محرک ترس آور روبه‌رو می‌شوید. معمولا روند درمان در این روش طولانی است چرا که باید به صورت تدریجی ترس شما کاسته شود.