«گنکور» (Prix Goncourt) جایزهایست ادبی که درپی وصیت «ادمون دو گنکور»؛ نویسنده، منتقد و ناشر فرانسوی
(1896-1822) که پایهگذار فرهنگستان گنکور نیز بود؛ در سال ۱۸۹۶ ایجاد شد. این جایزه، هرساله نصیب «بهترین کتاب داستانی» میشود که «همان سال» منتشر شده و عمدتاً به یک «رمان» اعطا میشود. این آکادمی بهتازگی برندگان نهایی خود در بهار 2021 را در چهار بخش بیوگرافی، رماناولی، داستان کوتاه و شعر معرفی کرد. در بخش رماناولی، Que sur toi se lamente le Tigre اثر «امیلین الفاتو» برنده شد؛ فوتوژورنالیست فرانسویِ متولد 1989 که دانشآموخته علوم سیاسیست و درزمینه علوم اجتماعی و عکاسی نیز تحصیل کرده. او تجربه فعالیت در «خبرگزاری فرانسه» (AFP) را نیز دارد. برنده گنکور 2020، «هروه لوتلیه» با رمان «ناهنجاری» بود؛ اما در تاریخ این جایزه، زنانی نیز بودهاند که آنرا تصاحب کردهاند؛ دراینگزارش، سالبهسال عقب میرویم و 10 زن برنده گنکور را مرور میکنیم. دو بووُآر، آخرین نام در گزارش ماست؛ اما پیش از او بهترتیب بئاتریکس بک با «لئون مورَن، کشیش» (1952) و الزا تریوله با «جریمه 200فرانکی» (1944) نیز به این جایزه رسیده بودند.
لیلا سلیمانی
نویسنده و روزنامهنگار فرانسوی،مراکشی متولد 1981 که امانوئل مکرون؛ رئیسجمهوری فرانسه او را بهعنوان دیپلمات در «سازمان بینالمللی فرانکفونی» (سازمانی تشکیلشده از مناطق فرانسویزبان در سراسر جهان) بهکار گمارد. او در سال 2016 بهخاطر دومین رمانش؛ «ترانه شیرین» برنده جایزه گنکور شد. از کتاب او در سهماه 76هزارنسخه بهفروش رفت.
لیدی سالویر
نویسنده و روانپزشک فرانسوی متولد 1948 که در سال 2014 برای نگارش «گریه کن مادر اسپانیا» نهتنها جایزه گنکور را کسب کرد؛ بلکه برنده جوایز معتبر ادبیِ Prix Hermes و Prix Décembre نیز شد. او دختر یک پناهنده جمهوریخواه اسپانیاییست و از اینجا میتوان فهمید چرا کتابی بهایننام نوشته است.
ماری اِندیآی
نویسنده فرانسویِ سنگالیتبار متولد 1967 که در فارسی نام خانوادگی او گاهی بهصورت «نادی» و «اندیای» نیز نوشته شده است. او در سال 2009 برای کتاب «سه زن توانمند» برای جایزه گنکور شد. او ضمناً نخستین زن سیاهپوستی بهشمار میرود که در تاریخ گنکور، این جایزه را ازآنخود کرده است.
پل کنستان
نویسنده فرانسوی متولد ۱۹۴۴ که با مدرک پیاچدی از دانشگاه پاریس-سوربن فارغالتحصیل شد. او که در سال 1998 برای «خلوت» برنده جایزه گنکور شده، پیشتر در سال 1989 برنده جایزه بزرگ رمان فرهنگستان فرانسه شده بود. او بخشی از زندگی خود را در کشورهای آفریقایی و آمریکای جنوبی گذرانده است.
پاسکاله رُز
نویسنده و نمایشنامهنویس فرانسویِ ویتنامیالاصل متولد 1954 که پس از فارغالتحصیلی در رشته ادبیات، 15سال با تئاتر بینالمللی گابریل گرن (بازیگر و کارگردان مطرح تئاتر فرانسه) همکاری کرد. او در سال 1996 برای نگارش «شکارچی صفر» برنده جایزه گنکور شد. این رمان، برنده جایزه Prix du Premier Roman نیز بود.
مارگریت دوراس
نویسنده، نمایشنامهنویس، فیلمنامهنویس و منتقد فرانسوی متولد 1914 که در سال 1959 بهخاطر «هیروشیما عشق من» به اسکار بهترین فیلمنامه غیراقتباسی رسید. او در سال 1986 با کتاب «عاشق» برنده جایزه گنکور شد. برخی از منتقدان ادبی، لقب «بانوی داستاننویسی مدرن» را به او دادهاند. دوراس در سال 1996 درگذشت.
آنتونینه مایه
نویسنده، نمایشنامهنویس و دانشمند فرانسویِ کاناداییالاصل متولد 1929 که دکترای ادبیات دارد. او برای نگارش رمان «پلاجیه: بازگشت به آکادیا» توانست گنکور سال 1979 را بگیرد. آکادیا درواقع، یک منطقه بومینشین در شمال کانادا بوده که جزو مستعمرات بریتانیا محسوب میشد و ریشههای خود این نویسنده
نیز به آنجا برمیگردد.
ادمونده شارل-رو
نویسنده، روزنامهنگار و فیلمنامهنویس فرانسوی متولد 1920 که در سال 2016 درگذشت. او که طی جنگ جهانی دوم بهعنوان یک پرستار داوطلب در هنگی خارجازکشورش فعالی میکرد، در سال 1966 با کتاب «فراموشکردن پالرمو» به گنکور رسید؛ کتابی که فرانچسکو رُزی؛ کارگردان ایتالیایی در سال 1989 برمبنایآن، فیلمی بههمیننام ساخت.
آنا لانگفوس
نویسنده فرانسوی،لهستانی متولد 1920 و درگذشته بهسالِ 1966 که از بازماندگان «هولوکاست» محسوب میشد و بابت کتاب خاطرات خود از آندوران که «کیسههای شن» نام دارد، برنده جوایزی؛ ازجمله گنکورِ سال 1963 شد. او که ناچار به فرانسه مهاجرت کرده بود، از دهه 50 شروع به نوشتن بهزبانِ فرانسه کرد.
سیمون دو بووُآر
نویسنده، فمینیست و فیلسوف فرانسوی متولد 1908 که با «ماندارینها» در سال 1954 برنده گنکور شد. بخشی از کتاب، روابط خصوصی او و نلسون آلگرن (نویسندهای آمریکایی که برپایه کتاب «مرد بازوطلایی» او فیلمی ساخته شد) را بهتصویر میکشد؛ ازاینرو، انتشارش، باعث رنجش آلگرن شد. او در 1986 فوت کرد.