نگاهی به آتشسوزیهای گسترده در مناطق روستایی خوزستان؛
شوربختی نخلستانهای تشنه آبادان
آبادان را همه به نفت و پالایشگاهش میشناسند؛ اما واقعیت آبادان چیزی فراتر از نفت و پالایشگاه است؛ زیرا قبل از وجود پالایشگاه و حتی بعد پایان منابع نفتی آنچه که در آبادان از دیر باز بوده، میماند و خواهد ماند، نخل و رودخانه است. واقعیتی که از دیرباز با مردم این خطه از کشورمان گره خورده است و هر گاه این نخلها آسیب میبینند و هرگاه این آبها آلوده میشوند بهشدت در زندگی و معیشت و حتی مهاجرت مردم این خطه اثر دارد. تا پیش از جنگ تحمیلی نخلهای شهرستان آبادان که در حاشیه این دو رودخانه قرار داشتند با استفاده از نهرها و نیز سیستم جزر و مدی رودخانهها سیراب میشدند؛ اما جنگ تحمیلی و ایجاد خاکریز در حاشیه اروند رود موجب بستهشدن نهرها و نرسیدن آب اروند رود به نخلهای حاشیه این رود شد؛ از طرفی خشکسالیهای متوالی و نیز پیشروی آب دریا به داخل روخانه موجب شورشدن آب رودخانههای منطقه شد و به نخیلات شهرستان آبادان بهویژه نخیلات حاشیه اروند نیز صدمات جبرانناپذیری زد.
حال شرایط به گونهایست که وقتی به سمت جنوب جزیره آبادان میروید، صحنههای دردناکی را میبینید از نخلهایی که ایستاده مردهاند؛ نخلهایی که در سکوت غمانگیزشان آبادانی منطقه نیز بر باد میرود، بیابانی وسیع از نخلهای بیجان که زخم بیتوجهی مسئولان نیز بر پیکرشان نمایان است. بهگزارش ایرنا؛ در کنار تمام این مسائل، آتشسوزیها نیز مشکل دیگری برای نخلستانها ایجاد کرده و آتشسوزی در نخلستانهای تشنه آبادان و نبود ایستگاه اطفاء حریق در مناطق روستایی اینشهرستان، کشاورزان و نخلداران را متضرر کرده است. شهرستان آبادان دارای ۱۳هزارهکتار باغ خرمای مثمر با دومیلیون و ۴۰۰هزارنفر نخل بارور است که در تابستان امسال دمای بالای ۵۰درجهسانتیگراد، بیآبی و وزش باد گرم همواره باعث وقوع آتشسوزی و گسترش سریع آن بهلحاظ بافت روستایی خطی در نخلستانهای منطقه شده است. آتشسوزیهای گسترده در مناطق روستایی آبادان بهویژه در روستاهای بخش اروندکنار و بخش مرکزی اینشهرستان تاکنون منجر به ازبینرفتن صدهانفر درخت نخل مثمر شده است؛ ایندرحالیستکه درصورت استقرار تنها یک ایستگاه آتشنشانی دراینمناطق خسارتها بهحداقل میرسید. یک کشاورز اهل بخش اروندکنار گفت: «تعداد زیادی نخل خرمای بارور و پاجوش خرمای برهی امسال در چند حادثه آتشسوزی و سرایت آتش از نخلستانهای مجاور از بین رفت». سید علی موسوی افزود: «وزش باد، گرمای هوا و تأخیر در خاموشکردن آتش باتوجهبه کمبود امکانات آتشنشانی در منطقه باعث شد تا تمام محصول خرما که حاصل تلاش یکسال اعضای خانواده بوده از بین برود». وی بابیاناینکه یک پاجوش درخت خرما حداقل سهسال زمان میبرد تا بهبار بنشیند، گفت: «نخلستانهای منیوحی اروندکنار همهساله دچار آتشسوزی میشوند؛ درنتیجه احداث یک ایستگاه آتشنشانی در این دهستان ضروریست». علی بچاری از کشاورزان بخش مرکزی آبادان نیز گفت: «درحالیکه درآمد و معیشت مردم منطقه تنها از محل کشاورزی و نخل داری تأمین میشود، هرساله شاهد آتشسوزی در نخلستانهای اینمنطقه هستیم؛ بهطوریکه برخی کشاورزان همه سرمایه خود را در آتشسوزی مزارع از دست دادهاند». وی اظهار داشت: «درحالیکه دو دستگاه خودروی آتشنشان در بخش مرکزی آبادان وجود دارد اما از آنها استفاده نمیشود. درصورت بهکارگیری این خودروها با سرعتعمل بیشتری میتوان آتشسوزی در نخلستانهای منطقه را خاموش کرده و از خسارت بیشتر به کشاورزان جلوگیری کرد». بخشدار اروندکنار نیز باتأکیدبر ضرورت راهاندازی ایستگاه آتشنشانی در روستاها بهخصوص دهستان منیوحی گفت: «خودرو آتشنشانی اختصاصیافته به روستای کوت شنوف بهدلیل نامشخصبودن وضعیت پرداخت حقوق پرسنل دراختیار شهرداری اروندکنار است که از آن برای خاموشکردن آتش نخلستانهای روستاهای منیوحی استفاده میشود». صادق جلالی بابیاناینکه مکانی برای استقرار ایستگاه آتشنشانی در روستا پیشبینیشده ولی عمده مشکل برای راهاندازی آن نامشخصبودن محل تأمین اعتبار برای پرداخت حقوق پرسنل است افزود: «درحالپیگیری با استانداری خوزستان برای حل این مشکل هستیم. درصورت مشخصشدن وضعیت پرداخت حقوق، حداقل ۱۲نفر بهعنوان پرسنل آتشنشانی روستایی مشغولبهکار خواهند شد. براساس آمار تنها در یکمورد حادثه آتشسوزی در نخلستانهای اروندکنار در تابستان امسال دوهزار و ۲۰۰نفر نخل مثمر در آتش سوخت». مدیر جهاد کشاورزی آبادان نیز گفت: «از ابتدای سال جاری تاکنون بیش از ۲۵هکتار از نخلستانهای بارور اینشهرستان براثر آتشسوزی از بین رفته است». حسن دشتی بابیاناینکه برخی از نخلداران منطقه نخلستانهای خود را بیمه آتشسوزی کرده و برای دریافت خسارت به بیمه معرفی شدند، افزود: «کشاورزانی که نخلستانهای خود را بیمه آتشسوزی نکردهاند به ستاد بحران استانداری خوزستان معرفی شدند». وی افزود: «در دوسالگذشته از بهرهبرداران و کشاورزان شهرستان آبادان خواسته شده تا نسبت به بیمه مزارع و نخلستانهای خود اقدام کنند؛ اما تعداد کمی از بهرهبرداران، نخلستانها و مزارع خود را بیمه کردند». دشتی افزود: «درصورت استقرار امکانات و تجهیزات آتشنشانی در مناطق روستایی آبادان از بروز خسارت سنگین به نخلستانها و مزارع کشاورزی دراینمناطق جلوگیری خواهد شد؛ جا دارد مسئولان مربوطه برای رفع این مشکل چارهاندیشی کنند». رئیس سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی آبادان نیز گفت: «بهدلیل نبود ایستگاه آتشنشانی در روستاها کنترل حوادث و بحرانها در مناطق روستایی آبادان نیز در دستورکار قرار دارد». مجید فرهانیپور افزود: «عمر ماشینهای آتشنشانی آبادان بالای ۲۰سال است؛ بااینوجود همواره درصورت اعلام حریق در روستاها، گروههای آتشنشان از آبادان به منطقه اعزام میشوند». وی اظهار کرد: «از ابتدای سال جاری تاکنون خودروهای آتشنشانی آبادان برای مهار ۱۳۹ حادثه آتشسوزی در نخلستان و ۱۵۸ مورد آتشسوزی نیزار در روستاهای منطقه اعزام شدند ضمناینکه در بیشتر آتشسوزیها در نخلستانها بیش از ۵۰نفر نخل خرمای بارور از بین رفت». فرهانیپور افزود: «دو خودروی آتشنشانی در روستاهای تنگه و طرح بخاخ بخش مرکزی آبادان وجود دارد که باگذشت چندسال از تحویل آنها هیچگونه استفادهای از آنها نمیشود». سرپرست معاونت عمرانی فرمانداری ویژه آبادان نیز گفت: «باتوجهبه بافت کشاورزی منطقه استقرار ایستگاه آتشنشانی برای کنترل و پیشگیری از حوادث در مناطق روستایی آبادان ضروریست». یوسف پایگذار افزود: «باتوجهبه بعد مسافت روستاهای آبادان تا ایستگاههای آتشنشانی شهر نیاز است تا روستاها نیز براساس جمعیت و زمینهای کشاورزی به خودرو و تجهیزات آتشنشانی مجهز شوند». وی درپاسخبه علت استفادهنکردن از خودروهای آتشنشانی در روستاهای بخش مرکزی آبادان، گفت: «چگونگی پرداخت حقوق پرسنل ایستگاهها یکی از دلایل استفادهنکردن از این خودروهاست». پایگذار گفت: «از بخشداری مرکزی آبادان خواستهشده تا دراسرعوقت نسبت به تعیینتکلیف و ارائه راهکار عملیاتی برای استفاده از خودروهای آتشنشانی بلااستفاده همچنین بازسازی و عملیاتیکردن آنها اقدام کند». پیشبینی میشود؛ از ۱۳هزارهکتار نخلستان بارور آبادان، امسال ۴۸هزارتن محصول خرما برداشت شود.