صدراعظمهای آلمان در یک نگاه
آلمان از پایان جنگ جهانی دوم بهاینسو، هشت صدراعظم داشته است. «دویچهوله» روایتی کوتاه از چهرههایی که تاکنون به این مقام دراینکشور رسیدهاند، منتشر کرده که با هم میخوانیم.
Konrad Adenauer
کنراد آدناوئر؛ رهبر حزب دمکرات مسیحی، اولین صدراعظم آلمان غربی پس از جنگ جهانی دوم بود. آلمان غربی که درپی جنگ، تحتِاشغال نیروهای متفقین بود، در دوره زمامداری او به جمهوری فدرال بدل شد و استقلال سیاسی خود را بازیافت. بهلحاظ سیاست بینالمللی؛ آلمان تحتِرهبری آدناوئر، در اردوگاه غرب قرار گرفت. سبک حکومت آدناوئر، آمرانه توصیف شده است. دوران صدراعظمی او از سال ۱۹۴۹ تا ۱۹۶۳ ادامه داشت.
Ludwig Erhard
لودیگ ارهارد نیز مثل آدناوئر، از حزب دمکرات مسیحی بود و دوران صدراعظمی او از ۱۹۶۳ تا ۱۹۶۶ طول کشید. او در دوران آدناوئر، وزیر اقتصاد بود و بهسبب طرحهایش درجهت ایجاد اقتصاد بازار با جهتگیریهای اجتماعی، محبوبیت یافته بود. هنوزهم از او بهعنوان پدر «معجزه اقتصادی» آلمان پس از جنگ یاد میشود. علاقه به سیگار، از شاخصهای او بود و معمولاً با سیگاری در دستها یا میان لبهایش دیده میشد.
Kurt Georg Kiesinger
کورت جرج کیسینگر، از دمکرات مسیحی بود. او برای اولینبار در تاریخ پس از جنگ توانست ائتلافی از این حزب و حزب سوسیال دمکرات شکل دهد و اقتصاد را دوباره رونق بخشد. سابقه کیسینگر؛ بهخصوص در سالهای اول حکومت نازیها بحثانگیز بود. و صدراعظمشدن او بهعنوان نمادی از عدمبرخورد کافی و جدی نخبگان سیاسی آلمان با سالهای حکومت هیتلری و دستاندرکاران آن تلقی میشد. دوره حضور او بین سالهای ۱۹۶۶ تا ۱۹۶۹ بود.
Willy Brandt
ویلی برانت، اولین صدراعظم سوسیال دمکرات آلمان پس از جنگ بود و تحولات گستردهای را در عرصه سیاسی و اجتماعی رقم زد. او با اقدام تاریخی زانوزدن در برابر بنای یادبود کشتهشدگان قیام ورشو علیه نیروهای حکومت هیتلری، عملاً به اراده آلمان برای پوزش از گذشته خویش، بُعد تازهای بخشید. در عرصه داخلی، ایجاد «دولت رفاه» در زمان او اوج تازهای یافت. او در سالهای ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۴ صدراعظم آلمان بود.
Helmut Schmidt
هلموت اشمیت با استعفای ویلی برانت، صدراعظم آلمان شد. دوران زمامداری او (۱۹۷۴ تا ۱۹۸۲)، با بحران نفتی، تورم و رکود اقتصادی همراه بود. او کوشید که «با برنامه» به مقابله با این مشکلات برود. فعالیتهای گروه تروریستی «فراکسیون ارتش سرخ» در آلمان نیز در دوران دولت او به اوج خود رسید. اشمیت در برابر اینگروه و گروگانگیریها و ترورهای آن، کوتاه نیامد و به درخواستهای آن بیتوجه ماند.
Helmut Kohl
هلموت کهل که از ۱۹۸۲ در رأس ائتلاف حزب دمکرات مسیحی و حزب دمکراتهای آزاد صدراعظمی آلمان را بهعهده گرفت، ۱۶سال (تا ۱۹۹۸) دراینمقام ماند. مدت زمامداری او به سالهای کمتحرکی درزمینه اصلاحات معروف شدهاند. بااینهمه، نقش او در وحدت دو آلمان پس از فروپاشی دیوار برلین، تاریخی و قابلاعتنا تلقی میشود. درزمینه وحدت اروپا و گسترش و تعمیق روندها در اتحادیه اروپا نیز نقشی مهم داشت.
Gerhard Schröder
گرهارد شرودر، پایانبخش دوران صدراعظمی کهل در سال ۱۹۹۸ با پیروزی سوسیالدمکراتها اولین ائتلاف با حزب سبزها را در تاریخ معاصر آلمان شکل داد و خود در رأس آن قرار گرفت. طی دوران او (۱۹۹۸ تا ۲۰۰۵)، ارتش آلمان در چهارچوب ناتو مجدداً به مأموریتهای جنگی فرامرزی اعزام شد. اصلاحات انقباضی دولت او در برنامه رفاه که به «منشور ۲۰۱۰» مشهور است، بحثها و اختلافات فاحشی در حزب و جامعه برانگیخت.
Angela Merkel
آنگلا مرکل که سال ۲۰۰۵ در رأس دولت آلمان قرار گرفت، اولین زن در تاریخ این کشور اروپاییست که عهدهدار این مقام شده. یکی از بزرگترین چالشهای دوران او، بحران مالی سال ۲۰۰۷ است که اتحادیه اروپا را مدتهای مدید بهخود مشغول کرد. او که سال جاری میلادی از قدرت کناره گرفت؛ در چهار دوره، ریاست دولت را در دست داشت. شیوه زمامداری او بیشتر عملگرا توصیف میشود. او در سال 2021 پس از 16سال حضور، از دنیای سیاست خداحافظی کرد.