دل پرخون انار «سیاب» لرستان، از دست دلالان
انار «سیاب» کوهدشت یکی از مرغوب‌ترین محصولات کشاورزی لرستان است که به‌دلیل نبود سردخانه صنعتی، دلالان بازار اصلی را در فصل برداشت از باغداران می‌گیرند تا خستگی و سختی‌های تولید بر تن و جانشان باقی بماند. به‌گزارش ایرنا؛ باید حدود ۶۵کیلومتر از شهرستان کوهدشت را پیمود تا به انارستان‌های تنگه «سیاب» شهر کوهنانی رسید؛ منطقه‌ای که تا چشم کار می‌کند، می‌توان درختان سرسبز انار را مشاهده کرد. محیطی دل‌نشین با آب‌وهوای معتدل از جاذبه‌های طبیعی سیاب است و همین دلیل، کافی‌ست تا ساعت‌ها در سایه درختان انار زمان را فراموش کرد. بعد از پیمودن مسیری پرپیچ‌وخم و خطرناک، به باغات انار خواهید رسید و برای رسیدن به هر باغ باید مسیر خاکی بین باغات را با جاده‌ای بسیاری ناهموار طی کرد؛ مسیری که تمام آن‌را خاک و سنگ‌های کوچک‌وبزرگ بی‌شمار پرکرده است.
باغداران می‌گویند که در فصل بارش باران، غیرممکن است که به‌راحتی بتوان ازاین‌مسیر عبور کرد و گاهی خودروهایی که قصد عبور از باغ را دارند در گل‌ولای گرفتار می‌شوند. بهترین زمان برداشت انار سیاب، اواخر مهرماه و اوایل آبان‌ماه است که تمام مسیر را انارهایی پرکرده است که حاصل زحمات باغداران هستند؛ اما نبود سردخانه موجب می‌شود تا با حضور اولین دلال حتی به‌صورت پرداخت غیرنقدی و امانی بهترین محصول را بفروشند. ایجاد صنایع تبدیلی به‌عنوان اصلی‌ترین نیاز باغداران منطقه، ایجاد و توسعه تعاونی‌های خرید و همچنین ایجاد بازارچه فروش انار و محصولات تهیه‌شده از آن، ازجمله مسائلی‌ست که باید موردتوجه مسئولان قرار گیرد تا با اولویت قراردادن این دغدغه‌ها، علاوه‌بر کوتاه‌کردن دست دلالان از انار شهرستان کوهدشت، جهت سودآوری و ایجاد اشتغال بیشتر برای اهالی این‌منطقه تلاش شود. یکی‌دیگر از مهم‌ترین مشکلات انار کوهدشت و تنگ سیاب در پرورش این‌محصول، آفت کرم گلوگاه است که عامل کاهش کمی و کیفی محصول در کل مناطق انار خیز کشور، خصوصاً لرستان و شهرستان کوهدشت است. کرم گلوگاه، زمستان را به‌صورت لارو داخل بقایای میوه، رو یا زیر و گاهی زیرپوست درختان بسر می‌برد، از اواسط بهار تبدیل به شفیره و بعد از یک تا دوهفته از اواخر خردادماه ظاهر می‌شود و نشو‌و‌نمای لارو درون انار ازطریق تغذیه دانه‌های انار و قسمت‌های پوستی انجام می‌گیرد. طبق اعلام سازمان جهاد کشاورزی لرستان، سطح زیر کشت انار در استان سه‌هزار و ۵۰۰هکتار است و سالانه 70هزارتن انار از این سطح برداشت؛ اما پیش‌بینی می‌شود که به‌دلیل خشک‌سالی و اثرات ناشی‌ازآن، تولید این‌محصول در سال جاری به ۶۵هزارتن کاهش یابد.
باغات انار «سیاب»؛ نیازمند توجه مسئولان
ابوطالب آدینه‌وند؛ باغدار تنگه سیاب گفت: «برخی از باغداران با داشتن تعداد کم‌درخت، اظهارات نادرستی درمورد برداشت این‌محصول می‌کنند که موجب مشکلاتی برای دیگر باغداران می‌شود چراکه امور آب براساس اظهارات غیرواقعی این‌افراد برای همه نسبت به تعیین مالیات آب اقدام می‌کند». وی اضافه کرد: «برای هر‌هکتار باغ انار، یک‌میلیون و ۱۰۰هزارتومان مالیات پرداخت می‌کنیم و زمانی‌که برای اخذ مجوز دینام اقدام می‌کنیم اعلام می‌کنند این مجوز برای باغات کمتر از پنج‌هکتار صادر نمی‌شود که این‌امر موجب شده است به‌درستی حقا به را دریافت نکنیم و بیش‌ازحد مالیات پرداخت کنیم». آدینه‌وند بیان کرد: «پس از سیل سال ۹۸، ضررهای بی‌شماری به باغداران وارد شد؛ اما تاکنون یک‌ریال از آن ازسوی دولت جبران نشده است؛ بنابراین مالیات را باید برچه‌مبنایی پرداخت کنیم؟ درحالی‌که حتی اعتباری برای لایروبی سرچشمه اختصاص نمی‌دهند درصورتی‌که با انجام این‌مهم بسیاری از مشکلات برطرف می‌شود». وی ادامه داد: «سه‌هزار اصله درخت انار دارم و به‌طورمتوسط از هر درخت ۳۰کیلوگرم برداشت می‌شود که دلالان در فصل برداشت به این‌منطقه می‌آیند و باقیمتی کم و غیرنقدی محصول را خریداری می‌کنند و بسیاری از آنان تاکنون بدهی سال‌گذشته خود را پرداخت نکرده‌اند». وی گفت: «تقاضا می‌کنیم صدای ما را به‌گوش مسئولان برسانید تا بدانند باغداران تنگه سیاب با چه مشکلاتی مواجه هستند، مردم تنها انار باکیفیت سیاب را می‌بیند؛ اما نمی‌دانند که باغداران برای رشد این‌محصول چه زحماتی را متقبل می‌شوند». سهراب آدینه‌وند دیگر باغدار تنگه سیاب افزود: «مشکلات باغداران انار بسیار است؛ اما مهم‌ترین آن لایروبی رودخانه منتهی به باغات است؛ همچنین دراین‌منطقه سردخانه و صنایع تبدیلی وجود ندارد اگر هم هست، به‌صورت سنتی فعالیت می‌کند». وی افزود: «می‌توان از محصول انار، بسیاری از فرآورده‌ها را تولید کرد؛ اما نبود صنایع تبدیلی موجب می‌شود که بسیاری‌ازآن‌ها نادیده گرفته شود همچنین دراین‌منطقه سردخانه استانداردی برای نگهداری انار وجود ندارد که مجبور هستیم در اولین‌فرصت این‌محصول را به دلالان واگذار کنیم». عزت‌الله ولی‌زاده؛ دیگر باغدار تنگه سیاب گفت: «برای دسترسی به این باغات، مشکلاتی وجود دارد و جاده مناسبی دراختیار نداریم و به‌همین‌دلیل محصول برداشت‌شده، به‌موقع به بارگیری نمی‌رسد و در فصل بارگیری به‌علت نبود دسترسی به جاده مناسب، تصادف‌هایی نیز رخ می‌دهد».
ضرورت ایجاد سردخانه صنعتی برای نگهداری انار
مدیر جهاد کشاورزی کوهنانی شهرستان کوهدشت اظهار کرد: «با وجود دوهزارهکتار باغات مرغوب انار در سیاب، جاده‌های دسترسی و بین مزارع وضعیت مناسبی ندارند که این‌امر در فصل برداشت، باغداران را با مشکلات بسیاری مواجه می‌کند». امین آدینه وند افزود: «همچنین نبود سردخانه صنعتی برای نگهداری انار، مرکز تحقیقات (کلینیک گیاه‌پزشکی، کنترل آفات، بیماری‌ها، آزمایشگاه خاک و نهالستان) و ایستگاه هواشناسی دراین‌منطقه از مهم‌ترین مشکلات است». وی با‌تأکید‌بر‌اینکه باتمام‌توان برای برطرف‌کردن مشکلات باغداران تلاش خواهیم کرد ادامه داد: با انجام بازدیدهای مداوم با مشکلات آنان آشنا هستیم که امیدواریم با اختصاص بودجه، سرچشمه تنگه سیاب لایروبی شود؛ چراکه در فصل بارش مشکلاتی را برای باغداران در بین مزارع ایجاد می‌کند. آدینه‌وند گفت: «وجود سردخانه صنعتی و تسهیل در عبورومرور به این‌مکان می‌تواند از مشکلات باغداران کم کند تا دغدغه‌های تولید برای آن‌ها کاهش یابد».
عدم استقبال بانک‌ها از سرمایه‌گذاری برای ایجاد سردخانه صنعتی
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهاد کشاورزی لرستان نیز اظهار کرد: «سردخانه صنعتی در زیر تنگه سیاب وجود دارد؛ اما برخی از مردم آن‌منطقه به‌دلیل مشکلات اجتماعی استقبال نمی‌کند». صید احمد مرادی بابیان‌اینکه ایجاد سردخانه برای نگهداری محصول یکی از اولویت‌های اساسی سازمان جهاد کشاورزی‌ست، گفت: «در شهرستان کوهدشت حدود ۱۰ مجوز تاکنون صادر شده است؛ اما دوباره مکاتباتی با وزارتخانه انجام خواهیم داد و مشکلات بانک‌ها را بررسی خواهیم کرد». وی افزود: «همچنین کارگاه صنایع تبدیلی در منطقه ایجاد و چندین مجوز دیگر هم صادر شده است که فعالیت تمام این واحدها، بستگی به استقبال و حمایت مالی بانک دارد». وی بیان کرد: «بانک‌ها درراستای سرمایه‌گذاری برای ایجاد سردخانه صنعتی استقبال نمی‌کنند اما همواره باجدیت برای برطرف‌کردن مشکلات باغداران تلاش کرده‌ایم و حتی از سالیان گذشته این‌موضوعات مطرح شده است».
عدم وجود اعتبار برای لایروبی
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان نیز گفت: «اعتباراتی برای لایروبی سرچشمه تنگه سیاب دراختیار نداریم و باوجوداینکه لایروبی می‌تواند بسیاری از مشکلات کشاورزان و باغداران را برطرف کند؛ اما باید منتظر تخصیص اعتبار باشیم». داریوش حسن‌نژاد گفت: «اگر باغداران بتوانند سرمایه‌گذاری را پیدا کنند، شرکت آب منطقه‌ای شن و ماسه موردنیاز را با این فرد تهاتر خواهد کرد».