دانستنی‌های سفر به رفسنجان

«رفسنجان» یکی از شهرهای مهم استان «کرمان» است که ازلحاظ جغرافیایی در 110‌کیلومتری غرب شهر «کرمان» قرار گرفته است و از شمال به «زرند»، از غرب به «شهربابک»، از جنوب‌غربی به «سیرجان»، از جنوب به بردسیر و از شرق به «کرمان» محدود شده. این‌شهر آب‌وهوای نیمه‌کویری دارد؛ یعنی تابستان‌های نسبتاً گرم و زمستان‌های سرد. درمورد پیشینه تاریخی این‌شهر باید گفت سنگ‌نگاره‌هایی که در اطراف آن یافت شده بیش از 12000‌سال قدمت دارند. «رفسنجان» بزرگ‌ترین قطب تولید پسته در ایران و جهان است و به‌دلیل مرغوبیت زیاد پسته‌اش، در جهان شناخته ‌شده. همچنین تاریخی غنی‌ترین معادن مس و نیز بزرگ‌ترین معدن مس روباز جهان را دارد و «مجتمع مس سرچشمه» به‌لحاظ وسعت سومین کارخانه فراوری مس جهان است. باید بدانید که بزرگ‌ترین خانه خشتی جهان نیز در «رفسنجان» قرار دارد. «خانه خشتی» یکی از زیباترین بناهای باستانی استان «کرمان» است و 110 اتاق دارد! ایام نوروز و پاییز، بهترین زمان سفر به این‌شهر است. داغی هوا که تکلیف تابستان را روشن کرده. زمستان‌ها دراین‌شهر هوا سرد و خشک است. مدت‌هاست حمام‌های عمومی که زمانی جایی بودند برای استحمام اهالیِ محل، یا خراب شده‌اند یا به‌واسطه معماری هنرمندانه، کاربری موزه یافته‌اند. «حمام آقا سید مهدی قریشی» جزو دسته دوم است که به «موزه‌ مردم‌شناسی» تبدیل شده. با سرزدن به این حمام ۱۰۰۰‌متری، می‌توان فهمید قدیم‌ها مردم چطور زندگی می‌کردند، در دوره قاجار چه رسوماتی وجود داشت و دستگاه‌های بافندگی و مجسمه‌ها چه شکلی بوده‌اند. حدود ۲۰۰‌سال‌پیش که «رفسنجان» اسمش «بهرام‌آباد» بود، حاکم «کرمان» (امیر مفخم بختیاری) دستور داد حصاری دور شهر بکشند که هنوز بخشی‌ازآن باقی‌ست. از دروازه‌های این حصار، فقط «دروازه قطب‌آباد» در ضلع غربی شهر باقی مانده و بقیه خراب شده‌اند. حصار را از خشت خام، گل لگدخورده و کاه‌گل ساخته و بالای دیوار شش‌متری‌اش را به‌شکل کنگره درآورده بودند که به آن منظره زیبایی داده. شاید شما هم تصور می‌کردید بزرگ‌ترین خانه خشتی حتماً در یزد قرار دارد؛ اما «خانه حاج‌علی‌آقا» که حدود پنج-شش‌کیلومتری مرکز شهر «رفسنجان» قرار گرفته، بزرگ‌ترین خانه خشتی ایران و دنیاست. حدود ۱۵۰‌سال‌پیش، یکی از بزرگ‌ترین تاجران آن‌دوره به‌اسم «حاج‌‌علی‌آقا» این خانه را ساخت؛ خانه‌ای که سبک معماری آن قاجاری‌ست، گچ‌بری‌های قشنگی دارد و چشم از دیدنش خسته نمی‌شود. این‌مجموعه ۱۲‌هزارمتر است و 7000متر زیربنا دارد. این خانه در سه‌طبقه، زیرزمین، همکف و اشکوب اول دارد؛ به‌اضافه تالار حوض‌خانه، شاه‌نشین یا بهاره، تالار پاییزی و تالار زمستانی. بازارهای قدیمی هر شهر، از جاهای جذابش به‌حساب می‌آیند. هم رد‌پای تاریخ را می‌شود در بازار دید و هم کمی گشت و خرید کرد. «بازار سرپوشیده در دوره بهرام شاه سلجوقی» درحدود سال ۵۴۶ خورشیدی ساخته شد و از اولین بناهای «رفسنجان» محسوب می‌شد. دراین‌بازار، بارانداز، آب‌انبار، حمام، سقاخانه، کاروانسرا، مسجد و نُه گنبد به‌سبک سلجوقی جود دارد. یکی از جاهای تاریخی «رفسنجان» نیز «بادگیر معین» است: این بنا، در دوره قاجار ساخته شده و در سال ۱۳۸۴ مرمتش کرده‌اند. بلندی این بادگیر ۱۶‌متر است. رفسنجانی‌ها، «فسنجان» را با پسته می‌پزند و مزه کاملاً جدیدی از آن می‌سازند. «کشک و پسته» هم از غذاهای خوشمزه این‌شهر است که کم طرفدار ندارد. «آبگوشت متنجنه» و «قاتوق گوشت» هم از غذاهای محلی این‌شهر است. همان‌طورکه می‌دانید؛ «پسته» مهم‌ترین سوغات «رفسنجان» پسته است که شهرتی جهانی دارد. علاوه‌برآن؛ «کلمپه»، «قاووت»، «کماچ سهن» و «سمنو» هم از سوغات این‌شهر به‌حساب می‌آیند.

ارسال دیدگاه شما

هفته‌نامه در یک نگاه
ویژه نامه
بالای صفحه