از نسل قرنطینه چه خبر؟!
هستی وفایی: فشار روانی و انزوای ناشی از همه‌گیری کووید- ۱۹، زخم‌های اجتماعی و احساسی بر جای گذاشته که آثارش همین‌حالا هم در کودکان دیده می‌شود و دانشمندان همچنین هشدار می‌دهند که اختلال پیش‌آمده در آموزش نیز می‌تواند هزینه‌های اقتصادی هنگفتی در پی داشته باشد. ربکا آندروود، معلم پیش‌دبستانی در ایالات‌متحده، کلاس سال ۲۰۲۵ متفاوت است. او متوجه شده کودکانی که اکنون به آن‌ها آموزش می‌دهد که پنج تا شش‌ساله هستند ازنظر فیزیکی نسبت به بچه‌هایی که پیش از همه‌گیری به همین پیش‌دبستانی در سانتا مونیکای کالیفرنیا می‌آمدند، محتاط‌ترند. به‌نقل‌از بی‌بی‌سی، او می‌گوید: خیلی از این کودکان نمی‌توانند غلت بزنند، با دو پا بپرند، یا از چیزی بالا بروند. خیلی محتاط هستند. او حدس می‌زند که شاید این‌موضوع به کمبود تجربه‌های بیرون‌ازخانه در دوران نوپایی این کودکان برگردد. این‌ها کودکانی هستند که زمانی‌که کووید-۱۹ شیوع یافت، هنوز نوزاد بودند. در ماه سال مارس ۲۰۲۰، مدارس در سراسر جهان ناگهان تعطیل شدند و زندگی برای ۲.۲ میلیارد کودک‌ونوجوان دستخوش تغییری عظیم شد. خانواده‌ها ناگهان در خانه حبس شدند، تنها در زمان‌های محدود بیرون می‌رفتند و آموزش کودکان عمدتاً توسط والدین یا ازطریق صفحه‌نمایش‌ها انجام می‌گرفت. درنتیجه، کودکان از ریتم زندگی روزمره فاصله گرفتند. شرکت در باشگاه‌ها، ورزش‌ها و سرگرمی‌ها با فعالیت‌های خانگی، کاردستی و تماشای تلویزیون جایگزین شد. بسیاری از لحظات مهم مانند جشن‌ها و فارغ‌التحصیلی‌ها را نیز از دست دادند. در برخی کشورها، بازگشت کودکان به جمع همسالانشان بیش از یک‌سال طول کشید. به‌طورمیانگین، مدارس به‌مدت ۵.۵ ماه تعطیل بودند، هرچند در برخی مناطق حتی بیشتر. ترکیب این‌وضعیت با نگرانی درمورد همه‌گیری و شرایط بی‌سابقه والدین، موجی از گمانه‌زنی‌ها را درباره اثرات بلندمدت کووید-۱۹ بر نسل کودکان به‌راه انداخت. ربی‌ات دوران کودکی اغلب تأثیرات پررنگی بر مسیر زندگی می‌گذارند، چراکه رشد مغز، رفتار و سلامت کلی را شکل می‌دهند. آندروود و همکارانش از همان‌زمان بازگشایی مدارس در ۲۰۲۱، تفاوتی آشکار در کودکان مشاهده کردند. امسال، کودکان تازه‌متولدشده در زمان شروع همه‌گیری به مدرسه آمده‌اند و نشانه‌هایی از بهبود درمقایسه‌با سال‌های گذشته دیده می‌شود. برای‌مثال بچه‌های کلاس‌های آندروود به‌راحتی دچار تحریک بیش‌ازحد می‌شوند. مدرسه‌ای که او در آن کار می‌کند، دوسال‌پیش مجبور شد کلاس‌های موسیقی را لغو کند، چون سروصدای سازها برای کودکان بسیار آزاردهنده بود. او می‌گوید: نصف کلاس بیرون می‌نشستند زیرا اذیت شده بودند. شاید این بچه‌ها به‌دلیل ندیدن گروه‌های موسیقی یا حضور زمین‌بازی‌ها در کودکی، حالا با محیط‌های پرسروصدا مشکل دارند. امسال، آن‌ها به‌آرامی موسیقی را به برنامه درسی بازگردانده‌اند. پنج‌سال پس از شیوع کرونا و قرنطینه‌های جهانی، پژوهشگران به‌تازگی درحال‌بررسی تأثیر تغییرات ناگهانی اجتماعی بر کودکان هستند. همه‌گیری بر رفتار، سلامت روان، مهارت‌های اجتماعی و آموزش آن‌ها تأثیر گذاشته، اما ژرفای این زخم‌ها احتمالاً دهه‌های آینده نمایان نخواهد شد. در دوران نوزادی، هر تجربه‌ای تازه است: هربار رفتن به پارک، هر بویی در فروشگاه، هربار نوازش یک حیوان؛ اما اگر یک نوزاد چنین تجربه‌هایی نداشته باشد، چه اتفاقی می‌افتد؟ در بریتانیا، پژوهشی با نام اختصاری نسل متولدشده در قرنطینه کووید (BICYCLE) به‌دنبال بررسی تأثیر قرنطینه بر کودکانی است که بین ماه‌های مارس و ژوئن سال ۲۰۲۰ متولد شده‌اند. پروفسور لوسی هنری از دانشگاه سنت جرج لندن می‌گوید: در دوران کووید نگران بودیم که بچه‌ها تجربه‌ای غیرعادی داشته باشند. این پژوهش، دو گروه متشکل از ۲۰۰ کودک را که قبل از همه‌گیری، حین قرنطینه و پس‌ازآن متولد شده‌اند، مقایسه می‌کند و تمرکز این پژوهش بر مهارت‌های زبانی و عملکردهای اجرایی در سن چهارسالگی است. پژوهشگران با آن‌ها بازی‌هایی انجام می‌دهند. نتایج اولیه قرار است اواخر امسال منتشر شود، اما به‌نظر می‌رسد کودکانی که در دوران قرنطینه نوزاد بوده‌اند، دایره واژگان کمتری دارند و در مهارت‌های فکری سطح‌بالا، ضعیف‌ترند. دکتر نیکولا باتینگ، روان‌شناس رشد و سرپرست پژوهش می‌گوید: تصویر کلی نشان می‌دهد که ارتباطات کلامی ممکن است تحت‌تأثیر قرار گرفته باشد. پژوهشگران معتقدند که کمبود فرصت‌های اجتماعی در سال اول زندگی، تأثیری غیرعادی بر رشد کودکان داشته است. نوزادان قرنطینه‌ای فرصت‌هایی مثل دست تکان‌دادن برای دیگران، بازی در پارک، یا دیدن چهره‌های متنوع و شنیدن صداهای گوناگون را از دست داده‌اند. باتینگ می‌گوید: ما می‌دانیم که آن چندماه ابتدایی برای یادگیری پایه‌های ارتباط اجتماعی بسیار حیاتی‌اند. هرچند هنوز نمی‌دانیم تأخیرهای رشد چه پیامدهای بلندمدتی خواهند داشت، ولی بخش عمده‌ای از پژوهش‌ها بر آموزش متمرکز شده‌اند. برآورد می‌شود که تحصیل ۱.۶ میلیارد دانش‌آموز در بیش از ۱۹۰ کشور مختل شده باشد. یادگیری در خانه و آموزش ازراه‌دور موجب شد که کودکانی بدون دسترسی به رایانه یا اینترنت بیشتر آسیب ببینند. در سال ۲۰۲۳، آکادمی ملی علوم، مهندسی و پزشکی آمریکا گزارشی منتشر کرد که نشان می‌داد: در همهٔ شاخص‌های درگیری تحصیلی و نتایج یادگیری، دانش‌آموزان نسبت به وضعیت بدون همه‌گیری بدتر عمل کرده‌اند. این تأثیر در میان خانواده‌های کم‌درآمد و جوامع به‌حاشیه‌رانده‌شده شدیدتر بوده است. یک پژوهش در ماه ژانویه سال ۲۰۲۵، بااستفاده‌از داده‌های جهانی آزمون‌ها، نشان داد که نمرات ریاضی به‌طورمیانگین ۱۴ درصد کاهش یافته که معادل حدود ۷ ماه آموزش است. دانش‌آموزانی که بیشتر آسیب دیدند شامل کسانی بودند که مدارسشان بیشتر تعطیل بود، پسرها، مهاجران و افراد محروم نیز بیشتر درمعرض‌آسیب بودند. آموزش مجازی هم تأثیر چندانی در جبران این آسیب نداشت. ایسنا