فراز و فرودهای بازیگری امیر آقایی
امیر آقایی، بازیگر سینما و تلویزیون متولد روز دهم مرداد‌ماه سال ۱۳۴۹ در شهر ارومیه است که از سال 1380 تا‌کنون به‌عنوان چهره‌ای شناخته شده در سینما و تلویزیون، طرفداران بسیاری دارد. اولین حضور او در سینما به فیلم ارتفاع پست به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا بازمی‌گردد. او در این فیلم علاوه بر حاتمی‌کیا، شانس همکاری با لیلا حاتمی، حمید فرخ‌نژاد و اصغر فرهادی را هم داشت. ارتفاع پست روایت‌گر یک هواپیماربایی واقعی بود. آقایی پس از ارتفاع پست در فیلمهای «راه طی شده» و «روز برمی‌آید» به ایفای نقش پرداخت، او در سال ۱۳۸۶ جلوی دوربین سیروس الوند ظاهر شد و توانست در روایتی عاشقانه، در فیلم «زن دوم» با نیکی کریمی و محمدرضا فروتن هم‌بازی شود. . او با بازی در فیلم زن دوم شاید به تعبیری متفاوت‌ترین حضورش در سینما را تجربه کرد. او پس از زن دوم، در فیلم «سعادت آباد» به کارگردانی مازیار میری در کنار بازیگران مطرحی چون لیلا حاتمی، حامد بهداد، مهناز افشار و حسین یاری به ایفای نقش پرداخت. سعادت آباد داستان زندگی یک زوج جوان را روایت می‌کند. او در سال ۱۳۹۲ در فیلم «هیس! دخترها فریاد نمی‌زنند» به کارگردانی پوران درخشنده حاضر شد. آقایی در این فیلم تجربه بازی با طناز طباطبایی، شهاب حسینی، مریلا زارعی و بابک حمیدیان را کسب کرد. سال ۱۳۹۳ سال پرکاری برای آقایی بود. او در این سال ابتدا در فیلم کوچه بی‌نام به ایفای نقش پرداخت. امیر آقایی در کوچه شهید بی‌نام که روایت اتفاقات زندگی یک خانه بود با فرهاد اصلانی، باران کوثری و پانته‌آ بهرام هم بازی شد. او پس از آن جلوی دوربین سام غریبیان رفت و به همکاری با میلاد کی‌مرام و پریناز ایزدیار در فیلم ۳۶۰ درجه پرداخت. ۳۶۰ درجه داستان به زندان افتادن و آزاد شدن یک مرد جوان را روایت کرد. آقایی در کارنامه‌اش سابقه‌ی بازی جلوی دوربین نیکی کریمی را هم دارد و در فیلم شیفت شب به همراه محمدرضا فروتن و لیلا زارع به ایفای نقش پرداخت. امیر آقایی در سال ۱۳۹۴ یک‌بار دیگر با ابراهیم حاتمی کیا و این‌بار در فیلم بادیگارد همکاری کرد که در این فیلم هم‌بازی پروز پرستویی بود. آخرین فیلم اکران شده‌ای آقایی بدون تاریخ بدون امضا است که نوید محمدزاده را به عنوان بازیگر محوری‌اش می‌بیند. آقایی قرار بود در فیلم پایان‌نامه حاضر شود که به دلیل تغییرات در فیلم‌نامه اولیه از تیم استعفا داد و طبق شنیده‌ها برای این استعفا هزینه‌ای را هم پرداخته است. امیر آقایی از سال ۱۳۸۱ وارد تلویزیون شد؛ او در اولین تجربه‌اش در سریال خاک سرخ به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا بازی کرد و در ادامه در سریال‌هایی مانند باغ بلور، اولین شب آرامش، بی‌گناهان و سرزمین کهن هم حضور داشت. سریال سرزمین کهن یک سریال پربازیگر بود که البته به دلایلی با توقف پخس مواجه شد، در این سریال علاوه بر امیر آقایی، علی شادمان، شهاب حسینی، محسن تنابنده، محمدرضا فروتن و نیکی کریمی حضور داشتند. سرزمین کهن ساخته کمال تبریزی بود. آخرین سریال تلویزیونی آقایی به سال ۱۳۹۶ برمی‌گردد؛ جایی که او در سریال جنایی پلیسی نوار زرد به کارگردانی پوریا آذربایجانی جلوی دوربین رفت. آقایی علاوه بر تلویزیون، در سریال‌های نمایش خانگی هم حضور داشته است و او در فصل سوم سریال قلب یخی و سریال عالیجناب ایفای نقش کرده است. همان‌طور که گفته شد، نخستین نقش وی در سینما شاید یکی از مهم‌ترین نقش‌های او برای معرفی به سینمای ایران هم باشد و آن، فیلم ارتفاع پست به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا بود. آقایی در سریال اولین شب آرامش نیز حضور داشت و ارتباط خوبش با احمد امینی کارگردان این سریال، باعث شد دوباره در ساخته دیگر احمد امینی یعنی بی‌گناهان ایفای نقش کند. آقایی همچنین قرار بود در فیلم پایان‌نامه بازی کند به دلیل تغییر نسخه اولیه فیلم‌نامه از بازی در این فیلم انصراف داد. وی در برنامه هفت گفت که بابت انصراف از حضور در فیلم پایان‌نامه مبلغ ۱۷۰میلیون‌تومان جریمه شده‌است. او با بازی در فیلمهای «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» به کارگردانی وحید جلیلوند، و «کوچهٔ بی‌نام» به کارگردانی هاتف علیمردانی، حضور موفقی در سی و سومین دوره جشنوارهٔ فیلم فجر داشت. سال بعد در همکاری مجدد با وحید جلیلوند با فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا» در جشنواره فجر حضور پیدا کرد. خود او در گفت‌و‌گویی درباره تفاوت‌های کار سینما و تلویزیون می‌گوید: «کار نگاتیو با کار دیجیتال با هم فرق می‌کند. در کار نگاتیو یک سلوکی هست که در کار دیجیتال وجود ندارد. در کار تلویزیونی مونیتور هست. بارها کارگردان می‌تواند برداشت داشته باشد و کار را اصلاح کنـد؛ اما در کار سینما و نگاتیو این حس را به شما می‌دهد که همه را باور کنی. وقتی همه شرایط آماده می‌شود و شخصی می‌گوید «صدا، دوربین، حرکت» شما باور می‌کنی که کار شروع شده است«. وی همچنین نویسندگی فیلم‌نامهٔ فیلم «آرمان شهر» را در کارنامه خود دارد. این فیلم به کارگردانی حسن ناظر در سال ۱۳۹۳ جلوی دوربین رفت. وی برای بازی در فیلم «بدون تاریخ، بدون امضاء» نامزد بهترین بازیگر نقش اول مرد از بیستمین دوره جشن بزرگ سینمای ایران شد. همچنین او کاندید دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم بدون تاریخ، بدون امضاء شد. آقایی درجایی پاسخ به این پرسش که تا به حال برای پول بازی کرده‌اید، می‌گوید: «تا امروز به خاطر پول فیلمی را بازی نکردم؛ چون به‌نظرم بی‌حرمتی به کاری‌ست که انجام می‌دهم. اگر قرار بود برای پول فیلم بازی کنم، کم پیشنهاد نداشتم. در ایران آخرین چیزی که یک بازیگر به آن فکر می‌کند، نقشی‌ست که قرار است بازی کند. خارج از ایران، بازیگران در آرامش به نقشی که قرار است بازی کنند فکر می‌کنند؛ برایش تمرین می‌کنند؛ ورزش می‌کنند؛ به خودشان می‌رسند و بعد منجر می‌شود به خلق نقشی مثل دی کاپریو در «از گور برگشته». اما در ایران بازیگر اول می‌پرسد که پول حقوق من از کجا آمده؟ نکند از جایی آمده باشد که فردا مجبور شویم جواب پس بدهیم، کارگردان کیه؟ فیلمهای قبلی‌اش چیه؟ مبادا قبلاً فیلمی ساخته باشد که مردم دوست نداشته‌اند. بازیگران مقابل من چه کسانی هستند؟ آن‌ها در کارنامه کاری‌شان چه فیلم‌هایی بازی کرده‌اند؟ دیالوگ‌هایی که می‌خواهم بگویم به کسی برنخورد؛ علیه صنفی نباشد؛ با قومیت‌ها مشکلی ایجاد نشود و… یعنی آخرین چیزی که یک بازیگر به آن فکر می‌کند، نقشی‌ست که قرار است آن را ایفا کند. آقایی همچنین یک مجموعه هایکو با نام «بیدها در باد» سروده است که در سال 1389 توسط انتشارات حوض نقره منتشر شده است. وی علاوه بر بازیگری و نویسندگی، نقاشی و عکاسی هم انجام می دهد.او علاوه بر بازیگری و نویسندگی، به نقاشی و عکاسی هم علاقه دارد. ازجمله کتاب‌های او می‌توان به می‌توانستم سربه هوایت باشم، دختر ماه هفتم، من از جغرافیای جهان فقط راه خانه ام را بلدم، بیدها در باد، زمان به وقت ما همیشه ابتدای شب است و باخود و با دیگری‌اش اشاره داشت. امیر آقایی این‌روزها در سریال آقازاده؛ مجموعه‌ای نمایشی به‌کارگردانی بهرنگ توفیقی، تهیه‌کنندگی و نویسندگی حامد عنقا دیده می‌شود. فیلم‌برداری این مجموعه از سال ۱۳۹۸ آغاز شده و پخش این سریال از شبکه نمایش خانگی انجام می‌شود. او که سال قبل برای بازی در نقش یکی از اراذل تهران، برای بازی بی‌نظیرش در فیلم شنای پروانه سیمرغ گرفت و حسابی ستایش شد، این‌بار و در این سریال، در نقش یک رانتخوار اختلاسگر ظاهر شده است.