کرونا با ثروت جهان چه کرد؟
اگر کرونا نبود، ثروت سرانه براساس پیشبینیهای سال گذشته افزایش مییافت؛ بااینحال، کرونا آمد و ثروت را نیز مانند دیگر ابعاد زندگیمان تغییر داد؛ حتی ثروت حداقل ۳۰میلیوندلاری اَبَرمیلیونرها نیز تحتتأثیر همهگیری این ویروس قرار گرفته است. بهگزارش ایرنا؛ پژوهشکده «کردیت» (سوئیس) ثروت خانوار را اینگونه تعریف میکند: ارزش داراییهای مالی و داراییهای حقیقی مانند مسکن؛ منهای بدهی. این تعریف ثروت خالص یا بهطورخلاصه ثروت خانوار است که مانند دیگر ابعاد زندگیمان طی حدود یکسالگذشته، تحتتأثیر همهگیری کرونا قرار گرفته. کارشناسان مؤسسه پژوهشی «کردیت» برای یازدهمینسال متوالی، گزارش ثروت جهانی را منتشر کرد که در گزارش امسال آن، اثر کرونا بر ثروت و توزیع آن موردبررسی قرار گرفته است. ثروت، دارای نقش اساسی در تابآوری مالی خانوارها و مبنای توسعه اقتصادی؛ بهویژه در دورههای بحرانیست. سال گذشته میلادی، سالی استثنایی برای خلق ثروت بود که در آن، ثروت کل در جهان تا ۳۶.۳تریلیوندلار افزایش یافت. همهگیری کرونا موجب کاهش ۱۷.۵تریلیوندلاری ثروت از ژانویه تا مارس ۲۰۲۰ شد. بااینحال، کاهش نرخ بهره و افزایش اعطای اعتبارات بهعنوان اقداماتی برای مقابله با همهگیری کرونا در بازگشت بازارها، حفظ قیمت سهام و ارزش مسکن، موفق عمل کردند و بازگشت بازار سهام و افزایش قیمت مسکن در ماه مارس موجب شد باردیگر ثروت کل افزایش پیدا کند و در پایان نیمه اول سال ۲۰۲۰، کمی بالاتر از سطح سال گذشته قرار گیرد. در میانه سال جاری میلادی، ثروت کل در جهان ۰.۲۵درصد بالاتر از سطح سال گذشته ایستاده؛ اما رشد آن، از رشد جمعیت بزرگسال جا مانده؛ بنابراین، ثروت متوسط، ۰.۴درصد کاهش یافته است. برآوردها نشان میدهد اگر کرونا نبود، ثروت سرانه یا ثروت بهازای هر بزرگسال از ۷۷هزار و ۳۰۹دلار در ابتدای سال ۲۰۲۰، به ۷۸هزار و ۳۷۶دلار در پایان ماه ژوئن میرسید؛ اما این بیماری موجب شد ثروت متوسط به ۷۶هزار و ۹۸۴دلار کاهش یابد. درواقع، کرونا موجب ازدسترفتن ۷.۲تریلیوندلار از ثروت کل یا ۱۳۹۱دلار ثروت از متوسط، درمقایسهبا پیشبینیهای قبل برای امسال و بیدرنظرگرفتن همهگیری شده است. بااینحال، رشد ۸.۵درصدی ثروت کل در سال ۲۰۱۹ نسبت به سال ۲۰۱۸ بهمعنای آمادگی بیشتر برای مواجهه با پیامدهای منفی همهگیری کروناست. علاوهبراین، همهگیری کرونا موجب کنارگذاشتن پیشبینیها درباره رشد ثروت در آمریکای شمالی شد و کاهش پیشبینیها در دیگر مناطق؛ بهجز چین و هند شد. بیشترین تأثیر منفی کرونا بر ثروت، در آمریکای لاتین دیده میشود؛ منطقهای که در آن، کاهش ارزش پول ملی و کاهش تولید ناخالص داخلی درکنارهم موجب کاهش ۱۲.۸درصدی ثروت کل شد. یکی از تحولات قابلتوجه امسال، افزایش نرخ پسانداز است. افزایش نرخ پسانداز بهدلیل محدودیتهای ناشی از کرونایی رخ داد که مصرف را کاهش و پرداخت وامهای مسکن و اجاره را بهتعویق انداخت و کاهش بیشتر مصرف در نیمه دوم سال ۲۰۲۰ را بهدنبال داشت. بااینحال، بهنظر میرسد تأثیر افزایش نرخ پسانداز و کاهش مصرف در بلندمدت اندک باشد؛ زیرا انتظار نمیرود محدودشدن مخارج مصرفی در بلندمدت ادامه یابد. یکی از نخستین پیامدهای کرونا بر اقتصاد، تأثیر آن بر قیمت داراییها بود؛ تاجاییکه توانست خالص ثروت خانوارها را با کاهش ۴.۴درصدی درطول ماههای ژانویه تا مارس به ۱۷.۵تریلیوندلار برساند. بااینحال، اقدامات دولتها و بانکهای مرکزی در سراسر جهان سبب شد اینروند معکوس شود؛ تاجاییکه در ماه ژوئن ثروت کل یکمیلیون بیشتر از سطح ابتدای سال بود. ازطرفدیگر، آسیبهای بلندمدت کاهش تولید ناخالص داخلی و افزایش بدهی، بهاحتمالزیاد رشد ثروت طی دوسالآینده و حتی سالهای پسازآن را کاهش خواهد داد. با وجود زیانهایی که کرونا برای تولید ناخالص داخلی در کشورهای مختلف داشته، تأثیر آن بر توزیع ثروت اندک بوده است. همچنین شواهد کافی وجود ندارد تا نشان دهد اثر کرونا بر گروههای ثروتمندتر بیشتر بوده یا فقیرتر. درواقع، ما به زمان بیشتری به بررسی کامل اثر کرونا بر توزیع ثروت نیاز داریم؛ اما نابرابری توزیع ثروت حداقل در یک کشور کلیدی؛ یعنی آمریکا کاهش یافته. علاوهبراین، نابرابری توزیع ثروت به تفاوتهای بین جوامع نیز بستگی دارد که ارزیابی آن، نیاز به اطلاعات بیشتر دارد؛ اما آسیب آن بر گروههای خاصی مانند نیروی کار غیرماهر، زنان، اقلیتها، جوانان و کسبوکارهای کوچک قابلمشاهده است. البته همزمان، برخی صنایع مانند حوزههای فناوری، از همهگیری کرونا بهرهمند شدهاند. پیامدهای کرونا برای زنان بهنسبت متفاوت بوده است. زنان زیادی در کسبوکارها و صنایعی مانند رستوران، هتل، خدمات شخصی و خردهفروشی فعالیت میکنند که بهشدت از پیامدهای منفی کرونا متأثر شدهاند. بههمینترتیب در جوانان نسل هزاره که اکنون در بازه سنی ۲۰ تا ۴۰سال قرار دارند، احتمالاً بزرگترها وضعیت خیلی بدی ندارند؛ اما ثروت جوانترها و بهویژه زنان و گروههایی با تحصیلات کمتر، بیشتر از دیگران تحتتأثیر قرار گرفته باشد. بااینحال، کرونا نهتنها رنج مضاعف این نسل است که گروهی از آنها بهدلیل بحران مالی سالهای ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ در جمعیت بیکاران قرار گرفتهاند؛ بلکه تکرار تجربه مشابه برای نسل پساکروناست؛ زیرا در دورهای زندگی خواهند کرد که فعالیتهای اقتصادی کاهش یافته، فرآیند جهانیسازی معکوس و سفرها لغو شدهاند. آسیب کرونا برای اقلیتها نیز در موضوع بهداشت و درمان و اقتصادی، بیش از میانگین جامعه بوده است؛ مثلاً در آمریکا نرخ ابتلا و بستری اقلیتها بیشتر از سفیدپوستان بوده و حتی نسبت افرادیکه شغل خود را از دست دادهاند نیز بیش از سفیدپوستان بوده است.