تقویت و درمان ناخن‌های شکننده
دکتر ابوالفتح محرابیان -متخصص پوست و مو/اگر از شکنندگی ناخن‌های خود رنج می‌برید، باید بدانید که متخصصان معتقدند که در حدود ۲۰درصد از افراد از اونیکورکسی (اصطلاح پزشکی برای ناخن‌های شکننده) رنج می‌برند. در‌حالی‌که ضعیف‌شدن و شکننده‌شدن ناخن‌ها ممکن است به شکل‌های مختلفی بروز کند (مانند تشکیل شیار یا پوسته‌پوسته شدن ناخن). این اصطلاح یعنی ناخن بیمار دچار شکستگی‌های طولی می‌شود و روی سطح آن ناهمواری‌هایی به‌صورت شیاری به‌وجود می‌آید. درصورتیکه شما ناخن‌های شکننده‌ای دارید، لایه‌های پروتئینی موجود در ناخن شما در حال جدا‌شدن از یکدیگر و شکسته‌شدن هستند. اما برای تقویت ناخن‌های شکننده چه باید کرد.
از علائم شکنندگی ناخن این‌است‌که سطح ناخن ناهموار می‌شود و سطح ناخن به صفحات و پوسته‌هایی به شکل طولی تقسیم می‌شود. حتی ممکن است قسمت‌هایی از ناخن کاملاً بشکنند و از ناخن جدا شوند.گاهی اوقات یک لایه‌ی زرد رنگ کراتینی در زیر ناخن تشکیل می‌شود و باعث می‌شود که بستر زیر ناخن برآمده شود و ناخن از بستر خود جدا شده و شل شود. در‌این‌حالت اگر ناخن بیافتد، بعد از آن به شکل طبیعی رشد نخواهد کرد. هرچند دیستروفی و شکنندگی ناخن بیماری خطرناکی نیست، اما ناخن‌های آسیب‌دیده دردناک هستند و ظاهر ناخوشایندی نیز دارند که باعث احساس خجالت و شرمندگی بیمار در هنگام قرارگیری در موقعیت‌های اجتماعی می‌شود.
علت‌ها و دلایل شکنندگی ناخن
مهم‌ترین دلیل شکنندگی ناخن‌ها، ابتلا به قارچ ناخن یا اونیکومایکوسیس (onychomycosis) است. قارچ‌ها، میکروارگانیسم‌های انگلی هستند که می‌توانند از طریق برش‌های بسیار ریز یا از طریق فضای کوچک بین ناخن و پوست زیر آن، وارد ناخن شوند. ناخن شست پا بیشتر از ناخن‌های دیگر در معرض ابتلا به قارچ ناخن است؛ چرا‌که پوشیدن کفش‌های تنگ، فضای بسیار مناسب و ایده‌آلی برای رشد قارچ‌ها فراهم می‌کند. این عفونت‌ها، علاوه‌بر شکنندگی و پوسته‌پوسته شدن ناخن، موجب تغییر رنگ و ضخیم‌شدن آن نیز می‌شوند. پسوریازیس ناخن نیز می‌تواند به شکنندگی ناخن‌ها منجر شود. این بیماری موجب تشکیل ضایعاتی در زیر ناخن می‌شود که باعث تغییرشکل دادن و شکستن ناخن می‌شوند. وجود حفره‌هایی در ناخن، شل شدن ناخن، شکنندگی و تغییر رنگ ناخن از علائم ابتلا به پسوریازیس ناخن هستند. آسیب‌های وارد شده به ناخن نیز یکی دیگر از علل شکنندگی ناخن است. قرار گرفتن ناخن تحت فشار قوی یا وارد شدن ضربه شدید به ناخن، می‌تواند باعث تجمع خون در زیر ناخن شود که این موضوع نیز با عث تغییر رنگ و شکنندگی ناخن می‌شود. در نهایت ممکن است ناخن از بستر خود جدا شود و بیافتد. درصورتیکه بستر ناخن بر اثر ضربه یا فشار آسیب‌دیده باشد، ممکن است ناخن جدید به شکل صحیحی رشد نکند. در برخی موارد، شکننده‌شدن ناخن‌ها می‌تواند نشان‌دهنده‌ی ابتلا به بیماری‌ها و مشکلات جدی‌تری مانند سوءتغذیه، پرکاری تیروئید یا دیگر اختلالات غدد درون‌ریز بدن باشد.
درمان خشکی و شکنندگی ناخن
در صورتی که ناخن‌های شما شکننده، پوسته‌پوسته و دارای شکاف شده‌اند، این مشکل به احتمال زیاد به عوامل محیطی مربوط می‌شود. بنابراین شما با ایجاد تغییرات کوچک و ساده‌ای در سبک زندگی خود می‌توانید این مشکل را حل کنید. به عنوان مثال برای مدت زمان خیلی طولانی دست و پاهای خود را در آب نگذارید و بعد از اینکه دست یا پای شما خیس شدند، حتما آن‌ها را کاملاً خشک کنید. برای شستن دستان خود از یک صابون ملایم استفاده کنید و در شستن دستان خود افراط نکنید. سعی کنید از قرار دادن ناخن خود در معرض مواد شیمیایی مانند لاک‌پاک‌کن‌های قوی خودداری کنید و مرتبا ناخن‌های خود را با کرم مرطوب کنید. اما درصورتیکه قارچ یا پسوریازیس ناخن، علت شکنندگی ناخن‌های شما هستند، لازم است حتماً برای درمان آن اقدام کنید و هر چه قدر زودتر درمان را شروع کنید، نتایج بهتری به دست خواهید آورد. برای درمان قارچ خفیف تا متوسط ناخن، کرم‌ها، پماد‌ها و لاک‌های مختلفی وجود دارند که به صورت غیرتجویزی از داروخانه قابل تهیه هستند. یکی دیگر از راه‌های درمان قارچ ناخن استفاده از محلول‌های مخصوص قارچ و پسوریازیس است که به‌صورت موضعی استفاده می‌شود. درمان قارچ ناخن پا و پسوریازیس بسیار چالش‌برانگیز است؛ چرا که صرف‌نظر از روش درمانی که انتخاب کرده‌اید، درمان کامل این مشکل ممکن است برای ناخن شست پا تا یک سال و برای ناخن‌های دیگر تا شش‌ماه طول بکشد. داروها و مواد زیر، هر کدام در دوره‌ای به عنوان درمان شکنندگی ناخن معرفی می‌شدند، اما تمامی این موارد در یک چیز مشترک هستند و آن این‌است‌که مؤثر‌بودن هیچ‌یک از آن‌ها به‌طور علمی اثبات نشده است.
مراقبت از ناخن‌ها
اگر ناخن‌های شما خشک به نظر می‌آیند، هر روز به مدت پنج‌دقیقه آن‌ها را را در آب ولرم قرار دهید و سپس روی ناخن و پوست اطراف آن کرم مرطوب‌کننده بزنید. شما می‌تواند برای این‌کار از روغن نارگیل یا کرم‌های مرطوب‌کننده دست استفاده کنید. از تماس طولانی‌مدت ناخن با آب و مواد شوینده خودداری کنید. هنگام انجام کارهای خانه، از دستکش استفاده کنید. ناخن‌های خود را به‌طور‌منظم کوتاه کنید؛ چرا‌که ناخن‌های بلند بیشتر در معرض آسیب هستند. در مصرف محلول‌های لاک‌پاک‌کن و محلول‌های ضدعفونی‌کننده‌ی دست افراط نکنید. کفش مناسب بپوشید و همیشه توجه داشته باشید که قسمت جلوی کفش برای انگشتان شما فضای کافی داشته باشد. ناخن‌های خود را به‌طور‌مرتب سوهان بزنید تا شکستگی‌های کوچک سر ناخن برطرف شوند؛ چرا‌که شکستگی‌های ریز می‌توانند موجب تسریع روند شکسته شدن کامل ناخن شوند. لاک ناخن نیز مؤثر است. برخی از لاک‌های موجود در بازار دارای مواد طبیعی هستند که گفته می‌شود ضخامت ناخن را بهبود می‌دهد. البته تأثیرگذاری این لاک‌ها هنوز به طور کامل ارزیابی نشده است.