راههای ضدعفونی کردن ماسکهای پارچهای
محمدرضا عاشوری
یک متخصص آموزش بهداشت محیط وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی میگوید: «آنچه تحت عنوان ضدعفونی کردن ماسک طبی یا سه لایه در فضای مجازی عنوان میشود، اقدامی غلط و موجب از بین رفتن خاصیت حفاظتی ماسک میشود». خانم دکتر امینی معتقد است: «ضدعفونیکردن ماسک، امری اشتباه است و نباید از ماسک سه لایه طبی که استفاده شده استفاده کرد و حالت محافظ ماسک را از بین میبرد». اما درعینحال اینروزها تنوع ماسکها در بازار بسیار زیاد است. احتمالاً میدانید که شیوه اصلی سرایت ویروس کرونا و انتقال آن به دیگران، از راه ذرات ریز خارجشده از دهان یا بینی افراد آلوده به ویروس و ورود این ذرات به بدن افراد دیگر است. بههمیندلیل، بر استفاده از ماسک و زدن آن در اماکن عمومی و نزدیک دیگران تأکید زیادی میشود؛ اما شاید ندانید که تماس دست با چشم، بینی یا دهان، پس از دستزدن به ماسک آلوده هم میتواند عامل دیگر سرایت ویروس باشد. پس ضدعفونی کردن ماسک بهطور اصولی و درست هم راهکار دیگری برای مقابله با کروناست؛ اما چطور میتوانیم این کار را انجام دهیم و بهترین روش ضدعفونیکردن ماسک چیست؟ اطلاعاتی را دراینباره گردآوری کردهایم که در ادامه مطلب حاضر، میتوانید بخوانید و با استفاده از آنها، جواب این سؤال را پیدا کنید. با ما همراه باشید. ماسکهای پارچهای را چه خودتان دوخته باشید و چه از داروخانه خریده باشید، میتوان شست و ضدعفونی کرد. برای انجام اینکار، مراحلی را که در ادامه مطرح میشوند، بهترتیب دنبال کنید:
1. شستن و ضدعفونیکردن ماسک پارچهای با ماشین لباسشویی
ابتدا دستهایتان را با آب و صابون بشویید؛ سپس ماسک را از صورتتان بردارید. هنگام برداشتن ماسک، مراقب باشید که به چشمها، بینی یا دهانتان دست نزنید؛ ماسک پارچهای را داخل ماشین لباسشویی بیندازید. بلافاصله پس از انجام این کار، دستهایتان را بشویید؛ پس از آنکه کار شستوشو به پایان رسید، ماسک پارچهای را در بالاترین درجه حرارت ممکن خشک کنید. برای شستن و ضدعفونی کردن ماسک پارچهای، استفاده از پودر یا مایع شوینده معمولی کفایت میکند. برای اثربخشی بهتر، توصیه میشود همراه با پودر یا مایع شوینده از سفیدکننده هم استفاده کنید. همچنین لازم است؛ درجه حرارت آب را روی بالاترین حد ممکن قرار دهید؛ درجه حرارت را بسته به جنس پارچه ماسکتان باید انتخاب کنید و آن را تا حدی بالا ببرید که به پارچه ماسک آسیب نرسد.
۲. شستن و ضدعفونیکردن ماسک پارچهای با دست
با رعایت نکاتی که برای مورد قبل ذکر شد، ماسک را از صورتتان بردارید. قبل و بعد از برداشتن ماسک، دستهایتان را با آب و صابون بشویید؛ برای شستن و ضدعفونی کردن ماسک پارچهای با دست، تشت یا ظرف دیگری بردارید و آن را پر از آب کنید. بهازای هر یک لیتر آب، چهار قاشق غذاخوری سفیدکننده یا همان وایتکس به آب اضافه کنید؛ ماسک پارچهای را در آن بیندازید و بگذارید پنجدقیقه بماند؛ بعد از پنجدقیقه، ماسک را بردارید و آبکشی کنید؛ ماسک پارچهای را در معرض هوای آزاد بگذارید تا خشک شود.گیره نگهدارنده بند ماسک چیست و از کجا بخریم؟ سؤال دیگری که برای برخی پیش میآید، ایناستکه چندوقت یکبار باید ماسک را شست و ضدعفونی کرد؟ در پاسخ باید گفت که در حالت ایدئال، بهترین کار ایناستکه پس از هربار استفاده، ماسک را بشویید؛ اما استفاده دوباره از ماسک پارچهای ایرادی ندارد، اگر آثار آلودگی بر آن مشهود نباشد و جای تمیزی از آن نگهداری کرده باشید.
میتوان ماسکهای طبی و n95 را شست و ضدعفونی کرد؟
راهکار قطعی و اثباتشدهای برای ضدعفونیکردن ماسک طبی وجود ندارد؛ چون تقاضا برای استفاده دوباره از این ماسکها بسیار کم بوده است. ماسکهای n95 را میتوان با دستگاهها و راهکارهای مخصوصی ضدعفونی کرد؛ مثلاً میتوان این کار را با تابش اشعههای فرابنفشِ (یو. وی. سی) مخصوص میکروبکشی یا با استفاده از بخار هیدروژن پراکسید (آباکسیژنه) انجام داد. این راهکارها منحصر به کادر درمانی بیمارستانها و مراکز درمانی میشود و فقط آنها وسایل لازم برای انجام این کار را دارند. البته باید خاطر نشان کرد که ماسکهای طبی و n۹۵ بهگونهای درست شدهاند که برای مردم عادی، صرفاً یکبار قابلاستفاده هستند؛ به این معنا که پس از یکبار استفاده، باید دور انداخته شوند. بنابه این توصیفات، در شرایط عادی، نباید به فکر استفاده دوباره از این ماسکها بیفتید. در شرایطی که نمیتوانید با هر بار استفاده، ماسکتان را عوض کنید، برای آنکه بفهمید ماسک طبیتان قابلیت استفاده دوباره را دارد یا خیر، آن را خوب وارسی کنید. اگر آثار آلودگی بر آن مشهود است؛ جایی پارگی دارد یا بیشازحد مرطوب بهنظر میرسد، باید آن را دور بیندازید. استفاده از ماسک، در کنار شستوشوی مرتب دستها، یکی از مهمترین راهکارهای احتیاطی برای پیشگیری از سرایت بیشتر کروناست. همانطور که گفته شد؛ اگر ماسک پارچهای باشد، امکان ضدعفونی کردن و استفاده مجدد از آن وجود دارد؛ اما ماسکهای طبی و n۹۵ یکبارمصرف هستند و نمیتوان اینها را ضدعفونی کرد (تنها کادر درمانی بیمارستانها، آن هم در شرایط خاص، میتوانند با تجهیزاتشان ماسکهای n۹۵ را برای استفاده دوباره آماده کنند). برای آنکه بهطرز مؤثرتری از خود و دیگران در مقابل کرونا محافظت کنیم، میتوانیم در کنار ماسک از شیلد هم استفاده کنیم؛ البته استفاده از شیلد، بهتنهایی، کافی نیست و توصیه نمیشود. فراموش نکنید که شیلد را هم باید مثل ماسک پارچهای چندوقت یک بار تمیز و ضدعفونی کنید./ چطور