آیا آینده تحت‌سلطه اینترنت ماهواره‌ای قرار می‌گیرد؟
اگر تا چندسال‌پیش، رقابت فضایی تنها محدود به شبکه‌های اجتماعی نظیر توئیتر می‌شد و مدیران بزرگ‌ترین مراکز فناوری با انتشار چند توئیت، با سایر شرکت‌ها رقابت می‌کردند، اکنون این مسابقه فضایی حالتی جدی به‌خود گرفته و شرکت‌های مختلف درتلاش هستند تا جایگاه خود در مدار زمین را تثبیت کرده و رقیبان را پشت‌سر بگذارند. در سال‌های اخیر، نام شرکت «اسپیس ایکس» و رئیس آن «ایلان ماسک» مکرر در رسانه‌های بین‌المللی بیان شده. «اسپیس ایکس» به‌عنوان اولین شرکت خصوصی در دنیا که توانست فضانوردان را به ایستگاه بین‌المللی فضایی منتقل کند، نام خود را برای همیشه در تاریخ صنعت فضایی ثبت کرد. به‌گزارش آنا؛ اکنون «اسپیس ایکس» با پروژه «استارلینک» به‌دنبال ایجاد تحول در شبکه ارتباطات بین‌المللی‌ست و می‌خواهد پروژههایی نظیر «اکواستار» و «دیش نت‌ورک» را برای همیشه به‌فراموشی بسپارد. مدیران «اسپیس ایکس» معتقدند برای تکمیل حلقه ارتباطات ماهواره‌ای، باید کمیت تجهیزات فضایی در مدار زمین تا حد بسیارزیادی افزایش یابد. درهمین‌راستا، این شرکت در روزهای پایانی ۲۰۲۰ درخواست خود برای کسب مجوز ارسال سه‌هزار ماهواره به مدار زمین را منتشر کرد. به‌نظر می‌رسد ماسک؛ رئیس شرکت «اسپیس ایکس» تجهیزات کنونی برای برقراری ارتباطات ماهواره‌ای و اینترنتی را به‌اندازه‌کافی کارآمد نمی‌داند و قصد دارد با پرتاب هزاران ماهواره به زمین، شبکه اینترنت ماهواره‌ای را ایجاد کند. البته این‌شبکه درحال‌حاضر نیز راه‌اندازی شده و خدمات محدودی در برخی از نقاط جهان ارائه می‌دهد؛ اما هنوز میلیون‌هانفر در سراسر دنیا با این فناوری آشنایی نداشته و بسیاری از شرکت‌ها نیز به‌دلیل هزینه بالای ارتباطات ماهواره‌ای، استفاده از آن‌را مقرون‌به‌صرفه نمی‌دانند. گروهی از کارشناسان فناوری معتقدند یکی از مهم‌ترین دلایل پیگیری پروژه اینترنت ماهواره‌ای ازسوی «اسپیس ایکس»، معافیت‌های مالیاتی این‌شبکه است. براساس قانون اداره ارتباطات ماهواره‌ای آمریکا؛ خدماتی که از خارج از کره زمین ارسال می‌شود و دردسترس کاربران قرار می‌گیرد، شامل مالیات نمی‌شود؛ بنابراین، اگر شرکت از پس هزینه‌های اولیه این پروژه بربیاید، پس‌ازآن سود کلانی را به‌دست خواهد آورد. افزایش چشمگیر تعداد ماهواره‌ها و تجهیزات فضایی در مدار زمین، فعالان محیط زیست را به‌شدت نگران کرده؛ زیرا حجم بالای ماشین‌ها در فضا می‌تواند خطرات زیادی برای کره زمین و ساکنان آن ایجاد کند. بااینکه «اسپیس ایکس» هدف از پروژه استارلینک را راه‌اندازی اینترنت ماهواره‌ای اعلام کرده؛ اما به‌اعتقاد بسیاری از کارشناسان این شرکت اهداف محرمانه‌ای نیز دارد و تلاش می‌کند تا با منحرف کردند افکار عمومی، برنامه اصلی خود را محقق سازد. باوجوداینکه هنوز تعداد ماهواره در مدار زمین با عدد مدنظر مدیران «اسپیس ایکس» فاصله زیادی دارد؛ اما ماشین‌هایی که از سال‌هاپیش به فضا پرتاب شده‌اند و اکنون دیگر استفاده‌ای از آن‌ها نمی‌شود، به‌عنوان خطری بالقوه برای کره زمین شناخته شده و ممکن است روزی با یکی از تجهیزات در‌حال‌گردش به دور سیاره برخورد؛ و در نقطه‌ای از زمین سقوط کنند. چالش دیگری که در مسیر پرتاب هزاران ماهواره به مدار زمین هست، تأمین انرژی موشک‌هایی بوده که این تجهیزات را به فضا انتقال می‌دهد. درحال‌حاضر اکثر موشک‌ها از سوخت فسیلی استفاده کرده و آلودگی بسیارزیادی را تولید می‌کنند؛ یعنی پروژههایی نظیر استارلینک که به‌واسطه فعالیت تعداد زیادی ماشین در اطراف کره زمین کامل می‌شود، نه‌تنها آلودگی‌های کیهانی را افزایش داده؛ بلکه حیات در کره زمین را تهدید می‌کنند. همه این‌موارد درحالی بیان می‌شود که مدیران «اسپیس ایکس» کوچک‌ترین توجهی به نگرانی‌های عمومی نکرده و سریع برنامه‌های خود را ادامه می‌دهند. اخترشناسان با استفاده از تلسکوپ‌های پیشرفته به‌طوردائم درحال‌رصد کیهان و نحوه حرکت اجرام آسمانی هستند. اگرچه قدرت تلسکوپ تأثیر زیادی در جریان رصد اخترشناسان دارد؛ اما به‌طورطبیعی هرچه آلودگی‌های نوری در منطقه‌ای که رصد صورت می‌گیرد کمتر باشد، کیفیت تحقیقات بالاتر خواهد بود. ماهواره‌ها در مدار زمین به‌دلیل ایجاد آلودگی نوری و تداخل ارتباطی، کار تحقیق را برای دانشمندان مستقر در رصدخانه‌ها سخت می‌کنند. گفتنی‌ست؛ رقابت برای ارسال ماهواره و توسعه تجهیزات ارتباطی در فضا تنها به «اسپیس ایکس» محدود نشده و جف بیزوس؛ مدیرعامل شرکت «آمازون» نیز به‌دنبال ارسال سه‌هزار و ۲۳۶ ماهواره به مدار زمین است! فناوری نسل پنجم اینترنت هم‌اکنون یکی از جدیدترین فناوری‌هایی‌ست که شرکت‌های مختلف سرمایه‌گذاری گسترده‌ای روی آن انجام داده‌اند. نام‌هایی ازقبیل سامسونگ، اپل و شیائومی موفق شده‌اند گوشی‌های هوشمندی هماهنگ با این فناوری را تولید و روانه بازار کنند. بی‌شک، در آینده استفاده از فناوری فایوجی که به آن، اینترنت اشیاء گفته می‌شود، گسترش چشمگیری می‌یابد و دستگاه‌های هوشمند با آن هماهنگ خواهند بود. سرعت و کیفیت انتقال داده در شبکه فایوجی بسیاربیشتر از نسل‌های قبلی اینترنت بوده و در مواردی سرعت آن از اینترنت ماهواره‌ای نیز بیشتر است. علاوه‌براین‌ها؛ توسعه این‌شبکه روی زمین اتفاق افتاده و اجباری به استفاده از ماهواره‌ها نیست؛ یعنی باوجود ادعای برخی از مدیران شرکت‌های صاحب‌نام در حوزه اینترنت ماهواره‌ای می‌توان شرایط دسترسی به شبکه فایوجی را بدون گسترش خدمات ماهواره‌ای نیز برای میلیون‌ها کاربر در سراسر دنیا فراهم کرد. درهرصورت، باید منتظر باشیم و ببینیم در رقابت بین شرکت‌هایی نظیر «آمازون»، «اسپیس ایکس» و «بلو اورجین»، کدام موفقیت بیشتری را به‌دست خواهند آورد و آینده فناوری در کره زمین به‌چه‌صورت خواهد بود؟