استخراج رمزارزها؛ قانونی یا غیرقانونی؟
با رونق‌افزایی بازار ارزهای دیجیتال و هم‌زمانی آن با ایجاد رکود در بازار بورس ایران، بخش قابل‌توجهی از سرمایه‌های کشور که تا پیش‌ازآن در بورس غوطه‌ور بود، به‌سمت خریدوفروش بازار رمزارزها تغییر مسیر داد. رشد قابل‌توجه رمزارزها در سال‌های اخیر، خود عاملی‌ست تا میل سرمایه‌گذاران به‌این‌سو افزایش داده است و سرمایه‌گذاری دراینحوزه را برایشان هیجان‌انگیز کند. نیز در سال‌های اخیر اقتصاد ایران، سهم قابل‌توجهی از بازار جهانی رمزارزها کسب کرده است. بااین‌حال، یکی از مخاطرات مهم حوزه رمزارزها، تشدید خروج سرمایه از کشور است. با خروج سهامداران بازار بورس و مهاجرت آن‌ها به‌سمت بازار رمزارزها، این خطر پررنگ‌تر از گذشته شده. موضوعی که یکی از عوامل مهم آن، به مسئولان سیاست‌گذار دراینحوزه برمی‌گردد و منجر به تشویق مردم به فضاهای هیجانی می‌شود. ازسویی، فرار مالیاتی و عدم‌پرداخت مالیات‌بردرآمد توسط استخراج‌کنندگان و معامله‌گران رمزارز چالش جدیدی برای اقتصاد کشور محسوب می‌شود. به‌گزارش آنا؛ بررسی‌ها نشان از چندمورد می‌دهد: اول‌آنکه نحوه برخورد سازمان امور مالیاتی با فعالان و سرمایه‌گذاران رمزارزها در کشور صرفاً دو اقدام صورت‌گرفته که آن‌هم شامل استخراج‌کنندگان رمزارز دارای مجوز را شامل می‌شود که با ورود نهاد قانون‌گذار مجلس دوره یازدهم و بازنگری به قوانین وضع مالیات عایدی بر سرمایه ازسوی تعدادی از نمایندگان خانه ملت. همچنین باید توجه داشت که فرار مالیاتی، چند جنبه دارد؛ با استفاده از رمزارز یا استفاده از رمزارز برای هدف پول‌شویی و اجتناب مبادلاتی در مبادله رمزارزها برای فعالان دراینحوزه که به‌دلیل ماهیت ناشناس‌ماندن آن‌ها اتفاق می‌افتد؛ چراکه اغلب رمزارزها مبدأ تراکنش‌های مخفی و ناشناس با استفاده از الگوریتم‌های مختلف هستند. هر کاربر می‌تواند چندین نشانی برای معاملات داشته باشد و بسیاردشوار می‌توان عملیات هر کاربر را ردیابی کرد. موضوع دیگر، مسئله خریدوفروش این ارزهای دیجیتالی‌ست؛ درپیِ گسترش اخبار رمزارزها، جهان رمزارز بدون وجود صرافی‌های ارزهای رمزنگاری‌شده ناممکن به‌نظر می‌رسد. سال گذشته اعلام شد که مبادله رمزارزها تنها برای استخراج رسمی رمزارز جهت واردات بلامانع است؛ اما معامله این‌نوع ارز بین افراد ممنوع است. اگرچه می‌توان گفت که استفاده و معامله رمزارزها در ایران غیرقانونی نیست؛ اما هنوز سازوکار آن به‌صورت قانونی شکل نگرفته است. براین‌اساس؛ ازطرفی، فقدان قانون مشخص برای برخورد با فعالان این‌حوزه که ازسوی بانک مرکزی فعالیت آن‌ها غیرقانونی اعلام شده و درمقابل آن‌دسته که استفاده از ارز دیجیتال را راهی برای مبادلات خارجی و ارزآوری می‌دانند؛ و ازطرفی، واکنش مسئولان وزارت نیرو که افزایش مصرف برق را در فصل گرما به‌گردن استخراج‌کنندگان می‌اندازد و هرروز یک مزرعه استخراج را با این ادعا شناسایی و جمع‌آوری می‌کنند. مصطفی رجبی مشهدی؛ سخنگوی صنعت برق بااینکه چه‌میزان از مصرف برق کشور مربوط به واحدهای استخراج‌کننده رمزارز مجاز و غیرمجاز است، می‌گوید که طبق تخمین منابع علمی خارج‌ازایران؛ کل مصرف برق استخراج رمزارزها در جهان حدود ۱۵هزارمگاوات است که ازاین‌میزان، بین هشت تا ۱۰درصد مصرف برق مربوط به ایران است. براین‌اساس؛ می‌توان گفت که مصرف برق واحدهای استخراج رمزارز مجاز و غیرمجاز در کشورمان، حدود ۱۵۰۰مگاوات است که ازاین‌میزان، حدود ۲۰۰مگاوات به‌طور مجاز درحال‌فعالیت هستند و بقیه به‌صورت غیرمجاز. براین‌اساس؛ فقط ۱۳درصد استخراج رمزارزها در کشور قانونی و ۸۷درصد غیرقانونی‌ست. او بابیان‌اینکه توانسته‌ایم از حدود ۱۳۰۰مگاوات مصرف برق غیرمجاز واحدهای رمزارز، ۳۲۲مگاوات را شناسایی کنیم، می‌افزاید که رقم باقی‌مانده را نیز درتلاش برای شناسایی و برخورد قانونی هستیم. به‌گفته سخنگوی صنعت برق؛ واحدهای غیرمجاز استخراج رمزارز به‌صورت پراکنده در کشور وجود دارند؛ اما آنچه موجب نگرانی زیاد صنعت برق؛ به‌ویژه در پیک مصرف برق تابستان شده، استفاده خانگی از استخراج‌کننده‌های رمزارز بوده که شایع شده است. هر ماینر به‌میزان یک کولر گازی برق مصرف می‌کند. همین روند غلط استفاده از برق خانگی می‌تواند موجب آسیب به ترانس برق همسایه‌ها و حتی یک محله شود. او معتقد است که استفاده غیرمجاز از برق خانگی برای ماینرها می‌تواند موجب ایجاد خاموشی در یک منطقه شود. بهتر است دارندگان ماینر، اقدام به دریافت مجوز استفاده از برق برای ماینرها کنند و نیز در مناطق معین مانند شهرک‌های صنعتی، اقدام به احداث واحدهای استخراج رمزارز کنند. ازسویی، اگر فردی از محل استفاده غیرمجاز ماینرها اطلاع دارد، با ثبت آن در سایت «سمات» شرکت توانیر می‌تواند جایزه نقدی دریافت کند. او بااشاره‌به‌اینکه اگر واحد خانگی دارای کنتور هوشمند باشد، میزان مصرف برق غیرمجاز آن‌ها قابل‌ردیابی‌ست، می‌گوید؛ این‌کار زحمت زیادی دارد؛ زیرا مشترکان خانگی ما زیاد هستند و نیاز به‌کمک مردمی داریم. به‌طورکلی، احداث مزارع استخراج رمزارز در نیمه شمالی کشور توجیه اقتصادی دارد. سخنگوی صنعت برق باتأکیدبراینکه از فعالیت واحدهای استخراج‌‌گر رمزارز در چهارچوب قانون با دریافت مجوز مصرف برق برای واحدهای خود، حمایت می‌کنیم، می‌افزاید که وزارت نیرو برای بهره‌مندی متقاضیان احداث واحدهای استخراج رمزارز، راهکارهای معینی را ابلاغ کرده است؛ وظیفه قانونی ما، حمایت از متقاضیان مجاز است.