ارتباط ابراز و بیان عشق مادر و اعتماد‌به‌نفس در کودک

یکی از مواردی که بسیاری از خانواده‌ها بر آن تأکید داشته و از راه‌های گوناگون درصدد افزایش آن هستند؛ میزان اعتمادبه‌نفس در فرزندانشان است؛ چراکه در دنیای امروز براساس مطالعات روان‌شناسان و متخصصین مشخص شده که میان موفقیت اجتماعی، تحصیلی و شغلی افراد با میزان اعتمادبه‌نفس آن‌ها ارتباط معناداری وجود دارد؛ به‌این‌صورت‌که اگر در کودکی پایه‌های این فاکتور در کودکان به‌شکل درست ریخته شده و تقویت شد، آن‌ها در بزرگ‌سالی راحت‌تر می‌توانند به حداکثر توانمندی‌های خود واقف شده و گام‌های مثمرثمرتری را درجهت پیشرفت بردارند. درواقع، اعتمادبه‌نفس آدمی در دوران پیش از 14‌ماهگی به‌وجود می‌آید و عوامل بسیارمهمی در ایجاد و نهادینه‌شدن این ویژگی مهم انسانی مؤثر بوده و دخالت دارند. یکی از این دلایل که شاید کمتر به آن توجه می‌شود و اهمیت آن، به میزانی که لازم است درک نشده، کمیت و کیفیت ابراز و بیان عشق و محبت اطرافیان به کودک است؛ به‌طوری‌که او عشق و محبت والدینش را حس و احساس کند. در دوران پیش از 14‌ماهگی کودک آدمی بیشترین وقتش را یا خواب است یا با مادر می‌گذراند؛ به‌همین‌خاطر بیان احساس، عشق و محبت مادر به فرزندش بسیار در به‌وجود‌آمدن باورهای او که می‌تواند مادر را خوشحال و راضی کند؛ به‌طوری‌که مادر هم درجهت بازی و شادی او دست‌به‌کار ‌شود، در ایجاد اعتمادبه‌نفس کودک بسیار مؤثر است. فاکتوری که به‌نظر می‌رسد باتوجه‌به‌اینکه والدین و به‌ویژه مادر به‌طور اتوماتیک آن‌را انجام می‌دهند، چندان عجیب‌وغریب و مهم نباشد؛ اما باید بدانیم که فارغ از کلیشه‌های موجود، کیفیت رابطه مادران و فرزندان مختلف در همین سنین نیز بسیار متفاوت و مهم است. یکی از نکات مهم این‌است‌که استعداد‌های فرزند ما زمانی شکوفا می‌شود که او شاهد ابراز عشق و محبت بدون قید و شرط والدینش به‌ویژه مادر باشد. این بیان احساس و نشان‌دادن عشق به فرزند حتی با‌وجودی‌که او بسیار کوچک است و شاید گمان شود که درک درستی از نوع رفتار بزرگ‌سالان ندارد، بسیار حائزاهمیت است؛ چراکه او حتماً متوجه می‌شود که والدش به او ابراز علاقه می‌کند؛ اما کودک آدمی این رفتار مادر را به خود هم نسبت می‌دهد؛ یعنی اینکه این من هستم که مادرم را به ابراز بیان واداشته‌ام و من کاری کرد‌ه‌ام که مادرم شاد شده و مرا شاد کرده است. این باور که من می‌توانم مادرم را شاد کنم تا به من محبت کند، بسیار در به‌وجودآمدن اعتمادبه‌نفس در کودک آدمی مؤثر است؛ درنتیجه تا‌جایی‌که می‌توانیم باید فرزندمان را در آغوش بگیریم؛ ببوسیم؛ نوازش کنیم و با او بازی کنیم؛ درعین‌حال به‌راحتی به او با کلام بگوییم که بسیار دوستش داریم. ابراز نوازش و محبت به کودک همان‌طورکه گفتیم در شکل‌گیری شخصیت او بسیار مهم است. همچنین باید به‌خاطر داشته باشیم که بیان عشق و محبت مادر در شکوفا‌ شدن استعدادهای نهفته کودک نقش فوق‌العاده‌ای را بازی می‌کند. تا سال‌ها پیش به نقش ابراز و بیان عشق و محبت مادر و اهمیت آن توجه ویژه‌ای نمی‌شد و در بیشتر خانواده‌ها سیستم مستبدانه تنبیه و تحقیر، به‌عنوان روش پذیرفته‌شده تربیتی بوده است. درگذشته نه‌چندان دور، در همه جای دنیا، پدر و مادر موفق، به والدینی می‌گفتند که فرزندانشان از آن‌ها حرف‌شنوی داشتند. حتی همین امروز هم در بسیاری از خانواده‌ها در کشور خودمان شنیده می‌شود که‌ «بالاخره بچه از یکی باید حساب ببره»!‌. نکته مهم اینجاست که فرزندان چنین خانواده‌هایی هرگز انسان‌های سالم و خوشبختی نخواهند شد. امروزه پژوهشگران به‌این‌نتیجه رسیده‌اند که هیچ عاملی به‌اندازه  محبت بدون قید‌و‌شرط والدین و بیان و ابراز عشق و محبت ازسوی آن‌ها به فرزندانشان در نحوه رشد و سلامت روان کودک اهمیت ندارد. وقتی کودک در آغوش گرم و محبت‌آمیز والدین خود به‌ویژه مادر قرار می‌گیرد و شاهد ابراز عشق و محبت آن‌هاست، می‌آموزد که از محبت و عشق کافی برخوردار است. وقتی این نیاز او برآورده شد، در بازی، همکاری و رابطه با دیگران به توانایی و باورهای خود که او می‌تواند به‌خوبی بازی کند و از پس امور بربیاید، مهارت بیش‌تری خواهد داشت؛ چراکه او می‌تواند والدین خود را هروقت که خواست دراختیار داشته باشد و اینکه می‌داند؛ او بچه دوست‌داشتنی و توانایی در ترغیب والدین برای بازی‌کردن با آن‌هاست. این موارد به‌ظاهر کم‌اهمیت، همان آغازین مراحل ریشه دواندن و نهادینه شدن اعتمادبه‌نفس در کودک ماست. پس باید با ابراز عشق و محبتمان و با نشان‌دادن این عشق و محبت، اعتمادبه‌نفس را در فرزندمان دائمی کنیم.