کدام کشورها در کاهش «فقر مطلق» موفق بوده‌اند؟

یکی از اهداف بانک جهانی، کاهش فقر مطلق در سرتاسر جهان است؛ به‌این‌شکل که تعداد افراد با عایدی کمتر از روزی 1.90دلار که در سال 2011 مبنای خط فقر مطلق عنوان شده؛ تا سال 2030 (یک‌دهه‌بعد) به کمتر از سه‌درصد برسد. این‌را به‌خوبی می‌دانیم که میزان فقر مطلق و شدید، از سال 1990 به‌این‌سو، کاهشی چشمگیر در عرصه بین‌الملل داشته است اما اگر بخواهیم نمونه‌هایی با موفقیت‌آمیزترین طرح‌ها را در چهارگوشه جهان نام ببریم، کدام کشورها در صدر می‌ایستند؟ گزارش اخیر این مرکز (World Bank) که 12 نوامبر 2019 منتشر شده؛ نشان می‌دهد که بین 114 کشور با بیشترین تعداد افراد زیر خط فقر شدید، 15 کشور توانسته‌اند بالاترین نمره قبولی را ازاین‌حیث کسب کنند و طی بازه 2000 تا 2015/2016 به بیشترین رقم کاهش نائل شوند. آمارها حاکی‌ازآن‌است‌که دستِ‌کم 1.6درصد از جمعیت این کشورها سالانه از موقعیت خط فقر مطلق خارج می‌شوند که رقم قابلِ‌توجهی‌ست. درکل، 802.1میلیون‌نفر دراین‌سال‌ها، از فقر شدید بیرون آمده‌اند. بالاترین سطح پیروزی را هم بادرنظرگرفتن همه عوامل، «تانزانیا» به‌خود اختصاص داده که جمعیت 86.0درصدی فقر مطلق خود را به 49.1درصد رسانده؛ ساده‌تر اینکه، متوسط کاهش سالانه 3.2درصدی را دراین‌زمینه تجربه کرده و درپیِ‌آن، 5.3میلیون‌نفر را از دام فقر مطلق رهانیده است. بعدازآن، به «تاجیکستان» و «چاد» می‌رسیم که رقم کاهشی حول‌وحوش سه‌درصد را در هرسال به‌ثبت رسانده‌اند. توجه داشته باشیم که گرچه عمده آمارهای مربوط به زندگی در فقر شدید، به جغرافیای به‌اصطلاح زیرصحرایی قاره آفریقا تعلق دارد؛ اما همچنان می‌توان نسبت به بهبود اوضاع در این جوامع امید داشت. درواقع، از لیست 15 کشوری که در این گزارش از آنها نام برده‌ایم؛ هفت‌مورد در زمره کشورهایی با شکننده‌ترین وضعیت اقتصادی در جهان (در سال 2019) هستند. «چین»، «قرقیزستان»، «مولداوی» و «ویتنام» توانسته‌اند فقر مطلق را تا سال 2015 به مرز ریشه‌کن‌سازی برسانند اما در «هند»، نرخ فقر مطلق موجود (که کاهش‌یافته از سال شروع این طرح است) همچنان مترادف با عددی میلیونی‌ست که به‌نسبتِ جمعیت بالای این کشور، باید به آنها حق داد. این‌درحالی‌ست‌که به‌رغمِ کاهش سریع نرخ فقر مطلق در کشورهایی مانند «کنگو» و «بورکینافاسو»، جمعیت بیچارگان آنها در وضعیت فقر مطلق، بیش از 40درصد است! باید به‌این‌نکته توجه داشت که نرخ فقر مطلق در همین کشورها هم بسیار متنوع است؛ مثلاً درحالی‌که این عدد برای پاکستان 28.6درصد در سال 2001 عنوان شده بود اما در همان‌سال، این عدد برای کنگو 94.1درصد بود و البته شاخص‌های اقتصادی مانند درآمد کشور، سرانه تولید ناخالص ملی، آمار اشتغال و ... نیز در این پیشرفت‌ها نقش دارند. برایِ‌نمونه، یکی از فاکتورهای مهم، مسئله جمعیت این جوامع به‌شکلِ کلی‌ست؛ بی‌شک نمی‌توان اقدامات «نامیبیا» را که در سال 2003 تنها حدود دومیلیون‌نفر جمعیت داشت؛ با «چین» که حتی قبل‌ترازآن یعنی در سال 99، از عدد 1.3میلیاردنفر نیز فراتر رفته بود؛ قیاس کرد. مسئله‌ای که درموردِ اندازه اقتصاد جوامع نیز نمود دارد؛ مثلاً «تاجیکستان» در سال 2000 حدود 860میلیون‌دلار درآمد داشت اما «چین» در همان‌مقطع، بیش از 1.2تریلیون‌دلار درآمد داشت. در اینفوگرافیک امروز، کشورهایی با بهترین و بالاترین آمار کاهش نرخ سالانه فقر مطلق را مرور می‌کنیم.

تانزانیا 3.2-

تاجیکستان 3.1-

چاد 3.1-

کنگو 2.7-

قرقیزستان 2.6-

چین 2.5-

هند 2.4-

مولداوی 2.4-

بورکینافاسو 2.4-

کنگو 2.3-

اندونزی 2.1-

ویتنام 1.9-