مقابله با تشنج ناشی از تب در کودکان

بیشتر تشنج‌های ناشی از تب، بین سنین شش‌ماهگی تا شش‌سالگی اتفاق می‌افتند. معمولاً کودکانی که دچار این نوع تشنج می‌شوند، تنها یک‌بار آن را تجربه می‌کنند.
علائم و نشانه‌های تشنج ناشی از تب چیست؟
کودک معمولاً هوشیاری خود را از دست می‌دهد. عضله‌های او ممکن است دچار پرش شده یا سفت شوند. کودک ممکن است سرخ یا کبود شود. این تشنج‌ها ممکن است چند‌دقیقه طول بکشند. هنگامی‌که تکان‌ها متوقف می‌شود کودک دوباره هوشیاری خود را به‌دست می‌آورد اما احتمالاً پس از آن خواب‌آلوده یا تحریک‌پذیر می‌شود. تشنج ناشی از تب معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که دمای بدن کودک ناگهان بالا می‌رود، گاهی‌اوقات تشنج پیش از اینکه والدین متوجه تب کودک شوند، رخ می‌دهند.
در حین تشنج چه کاری باید انجام بدهیم؟
شما هیچ‌کاری برای متوقف‌کردن حمله تشنج نمی‌توانید انجام بدهید. بهترین کاری که می‌توانید انجام بدهید این‌است‌که وحشت نکنید و خونسردی خود را حفظ کنید. کودک را روی سطح نرمی بگذارید و او را به پشت یا به پهلو بخوابانید. سعی کنید ببینید دقیقاً چه اتفاقی می‌افتد تا بتوانید آن را بعداً برای دکتر توضیح بدهید. می‌توانید از کودک در حال تشنج فیلم بگیرید تا نشان دکتر بدهید. طول مدت تشنج را بنویسید. بدن کودک را نگیرید و سعی نکنید او را نگه دارید. هیچ‌چیزی در دهان کودک نگذارید؛ حتی انگشت خود را. مطمئن باشید کودک زبان خود را نمی‌بلعد و خفه نمی‌شود؛ سعی نکنید دمای بدن کودکی که تشنج می‌کند را پائین بیاورید.
در چه صورت به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر تشنج ناشی از تب کودکان کمتر از پنج‌دقیقه طول بکشد، می‌توانید در اسرع‌ِوقت نوبت دکتر بگیرید و هر‌چه‌زودتر او را نزد پزشک ببرید تا علت تب او مشخص شود. اگر تشنج کمتر از پنج‌دقیقه طول کشیده و کودک پیش از تشنج‌کردن بسیار ناخوش بوده، او را به بیمارستان ببرید تا سریع‌تر علت بیماری او مشخص شود. برای بردن کودک می‌توانید او را با ماشین خود ببرید؛ اما به‌شرطی‌که فرد بزرگسال دیگری هم باشد که در داخل ماشین مراقب کودک باشد. با دقت و بدون استرس رانندگی کنید. چند‌دقیقه زودتر یا دیرتر تفاوتی ایجاد نمی‌کند.
در موارد زیر با اورژانس تماس بگیرید:
 اولین‌بار است که کودک تشنج می‌کند.  تشنج کودک بیشتر از پنج‌دقیقه طول کشیده است. پس از پایان تشنج کودک بیدار نمی‌شود.  بعد از پایان تشنج کودک بسیار بیمار به‌نظر می‌رسد. گاهی اوقات کودکانی که تشنج طولانی داشته‌اند، باید تا‌مدتی در بیمارستان تحت‌نظر بمانند. این‌کار برای این‌است‌که علت تب مشخص شده و بر روند بیماری کودک نظارت شود.
مراقبت در خانه
در بیشتر موارد پس از اینکه دکتر کودک را ویزیت کرد می توانید او را به خانه ببرید. ممکن است تا یکی،دو‌روز کودک کمی بدخلق باشد اما این حالت برطرف می‌شود. برنامه‌های عادی خود را از سر بگیرید، کودک را مثل همیشه در زمان مشخص به رختخواب ببرید، نگران تشنج دوباره کودک نباشید رختخواب برای تشنج‌کردن جای مطمئن و بی‌خطری‌ست. بیشتر کودکانی که تشنج ناشی از تب دارند، دچار مشکلات دراز مدت خاصی نمی‌شوند و رشد طبیعی خود را دنبال می‌کنند. اگر کودک شما تشنج‌های طولانی مکرر دارد، حتماً او را به متخصص اطفال نشان بدهید.
مراقبت از کودکی که تب دارد
تب، واکنش طبیعی بدن به عفونت است و همیشه لازم نیست تب کودک را پائین بیاورید، درمان تب با ایبوپروفن یا پاراستامول از تشنج پیشگیری نمی‌کند. با‌این‌حال اگر تب باعث بدحالی کودک شده است، می‌توانید با مراقبت‌های خانگی حال او را بهتر کنید. از هر 30 ‌کودک، یک‌نفر دچار تشنج ناشی از تب می‌شود که معمولاً این اتفاق بین شش‌ماهگی تا شش‌سالگی رخ می‌دهد. برای پیشگیری از تشنج ناشی از تب هیچ کاری نمی‌توان انجام داد. در حین تشنج کودک خونسردی خود را حفظ کنید؛ هیچ‌چیزی در دهان کودک نگذارید، کودک را نگیرید و سعی نکنید با سرمادهی دمای بدن او را پائین بیاورید. تشنج ناشی از تب هیچ ضرری برای کودک ندارد و هیچ آسیبی به مغز او نمی‌رساند. اگر تشنج بیش از پنج‌دقیقه طول کشید با اورژانس تماس بگیرید. اگر تشنج کمتر از پنج‌دقیقه طول کشید و کودک از پیش از تشنج بسیار بیمار بوده، او را نزد پزشک یا بیمارستان ببرید.
پاسخ به دو سوال رایج
- اگر کودک دچار تشنج ناشی از تب می‌شود، به این معنی‌ست که صرع دارد؟
خیر، چنین نیست. تشنج تب‌خیز همراه با تب اتفاق می‌افتد؛ در‌حالی‌که در صرع، تشنج بدون تب اتفاق می‌افتد و دائماً تکرار می‌شود. حتی اگر کودک شما بارها دچار تشنج ناشی از تب شده است، باز‌هم به‌معنی صرع نیست و احتمال صرع را افزایش نمی‌دهد.
- آیا می‌توانم با داروهای تب بر از تشنج ناشی از تب جلوگیری کنم؟
نه، حتی اگر این داروها موجب کاهش تب کودک شوند، اگر قرار باشد کودک وارد فرآیند تشنج شود، این اتفاق رخ می‌دهد و قابل پیشگیری نیست.