آذرماه امسال بود که اسامی هیئت‌انتخاب دوازدهمین جشنواره بین‌المللی پویانمایی تهران، از‌سوی کانون پرورش فکری کودکان‌و‌نوجوانان اعلام شد. در بین آن‌ها نام سه زن نیز دیده می‌شد: «فرنوش عابدی»؛ کارگردان فیلم‌های کوتاه انیمیشن که سابقه حضور در جشنواره جهانی و دریافت جایزه‌های متعدد، داوری جشن خانه سینما و جشنواره کریپت‌شوی اسپانیا را دارد. «شیوا ممتحن» با سابقه حضور در جشنواره‌های بین‌المللی و دریافت جایزه و داوری جشنواره نوستالژیا میلان ایتالیا؛ و همچنین «ساره شفیعی‌پور» که سازنده انیمیشن در استودیو رای‌آوین و برنده جوایز در جشنواره‌های داخلی و خارجی بوده است. گفته می‌شود که «لیلیان فریدمن آستور» (زاده ۱۲ آوریل ۱۹۱۲ -متوفی ۹ ژوئیه ۱۹۸۹) اولین انیماتور زن بود که دراین‌حوزه به‌شکل حرفه‌ای کار کرد. او در استودیوی «برادران فلیشر» استخدام شد و کارتون‌های مختلفی مانندِ «بتی بوپ» را ساخت. گزارش این‌هفته را به معرفی 10 زن فعال در انیمیشن اختصاص داده‌ایم که چهره‌هایِ مطرح این عرصه هستند. این گزارش، ترجمه‌ای‌ست از مقاله‌ای انتشاریافته به‌تاریخ 30 مارس 2021 در سایت The Women's Direction؛ بااین‌توضیح که در عرصه بین‌امللی تنها سه‌درصد از کارگردانان حوزه انیمیشن را زنان تشکیل می‌دهند.
نورا توومی
متولد 1971؛ انیماتور، کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس، تهیه‌کننده و صداپیشه ایرلندی. او یکی از مؤسسین استودیوی «کارتون سالون» مستقر در کیلکنی (ایرلند) است. شهرت او بیشتر به‌خاطر کارگردانی دو انیمیشن «راز کلز» و «نان‌آور» است که برای هردو فیلم نیز نامزد دریافت جایزه اسکار در رشته بهترین فیلم بلند انیمیشن شده است.
جنیفر لی
متولد 1971؛ یک کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس آمریکایی. او مدیر ارشد خلاقیت استودیو انیمیشن «والت دیزنی»ست. او را بیشتر به‌عنوان نویسنده و کارگردان «یخ‌زده» و دنباله‌اش می‌شناسیم که اولی، جایزه اسکار بهترین انیمیشن بلند را برایش به‌ارمغان آورد. او اولین کارگردان زن یک اثر بلند استودیوی «والت دیزنی» نیز محسوب می‌شود.
لوته راینیگر
متولد ۱۸۹۹ و درگذشته ۱۹۸۱؛ کارگردان آلمانی و پیشگام سبک انیمیشن ضدِنور. او حدود 40 فیلم با تکنیک ابداعی خود ساخت؛ ازجمله «ماجراهای شاهزاده احمد» که قدیمی‌ترین انیمیشن باقی‌مانده در تاریخ سینما به‌شمار می‌آید. او در ابداع Multiplane نیز نقش داشت؛ دوربینی که در خلق انیمیشن سنتی انقلابی به‌پا کرد.
نائوکو یامادا
متولد ۱۹۸۴؛ کارگردان فیلم و پویانمایی ژاپنی. او که در استودیوی Kyoto Animation کار کرده؛ بین سال‌های 2009 تا 2010 با ساخت مجموعه K-On به‌شهرت رسید. از انیمه‌های معروفی که ساخته می‌توان به «صدای خاموش» اشاره کرد. انیمه The Heike Story به‌کارگردانی او نیز در سال 2022 پخش خواهد شد.
سوزان پیت
متولد ۱۹۴۳ و درگذشته ۲۰۱۹؛ انیماتور و نقاش آمریکایی که نقاشی‌ها و انیمیشن‌های روان‌شناختی و سورئال او در سراسر دنیا تقدیر شده و به‌نمایش درآمده‌اند. مطرح‌ترین فیلم او «مارچوبه» چهار‌سال طول کشید تا ساخته؛ و به‌عنوان بخشی از اینستالیشن در موزه هنر آمریکا «ویتنی» در سال 1979 نمایش داده شود.
دامی شی
متولد ۱۹۸۹؛ هنرمند چینی‌الاصل رشته استوری‌بُرد و کارگردان استودیوی «پیکسار» از سال ۲۰۱۱. او در ساخت چند اثر مشارکت داشته؛ ازجمله «درون و بیرون». بااین‌حال، ساخت یک اثر کوتاه مستقل به‌نام Bao در سال 2018 او را به‌شهرت رساند؛ آن‌هم به‌عنوان اولین زنی‌که انیمیشن کوتاهی را برای «پیکسار» کارگردانی کرد.
برندا چپمن
متولد ۱۹۶۲؛ کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس آمریکایی. او به‌واسطه کارگردانی انیمیشن «دلیر» به‌شکل مشترک با مارک اندروز؛ اولین زنی شناخته شد که جایزه اسکار بهترین فیلم پویانمایی را دریافت کرد. سال 98 نیز اولین زنی بود که یک انیمیشن بلند از یک استودیوی بزرگ (دریم ورکز) را کارگردانی کرد: «شاهزاده مصر».
سوزی تمپلتون
متولد ۱۹۶۷؛ کارگردان و هنرمند عرصه پویانمایی اهل بریتانیا. او برنده جایزه اسکار بهترین پویانمایی کوتاه در سال ۲۰۰۷ با کار زیبای «پیتر و گرگ» شده است؛ اثری که البته جوایز متعددی از چند رویداد مختلف دیگر نیز برده و کاری اثرگذار به‌شمار می‌رود. او در سبک استاپ‌موشن فعالیت می‌کند.
جنیفر یو نلسون
متولد ۱۹۷۲؛ کارگردان اهل ایالات متحده آمریکا با اصلیتی کُره‌ای. او کارگردان قسمت‌های دوم و سوم «پاندای کونگ‌فو‌کار» بوده؛ و دومین زنی‌ست که یک فیلم انیمیشنی بلند را برای یک استودیوی بزرگ هالیوودی کارگردانی کرده. او جزو معدود زنان آسیایی-آمریکایی موفق در بُعد مالی و گیشه سینمای هالیوود به‌شمار می‌رود.
مری الن بوت
متولد ۱۹۰۶ و درگذشته ۱۹۸۳؛ یک انیماتور، تهیه‌کننده و کارگردان پیشروی آمریکایی. او به‌عنوان یکی از اولین فیلم‌سازان تجربه‌گرایِ زن، نقشی مهم در توسعه انیمیشن داشته و خالق اولین تصاویر فیلم الکترونیکی نیز بود که پایه‌گذار CGI است. او 14 فیلم کوتاه انتزاعی موزیکال بین سال‌های 1934 تا 1953 ساخت.