VODهای ایرانی به‌روایتِ شبکه‌های اجتماعی
در سال‌های اخیر و هم‌زمان با کاهش کیفی برنامه‌های صداوسیما، شبکه‌های نمایش خانگی یا VODها توجه مخاطبان زیادی را به‌خود جلب کرده‌اند؛ به‌طوری‌که سریال‌های و برنامه‌های ساخته‌شده در‌این‌پلتفرم‌ها، محبوبیت چشم‌گیری پیدا کرده و به بحث داغ شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده‌اند. در مطالعه انجام‌شده توسط مرکز پژوهشی «بتا»، داده‌ها و محتواهای تولیدشده توسط کاربران حول موضوعVOD ها موردبررسی قرار گرفته و آمارهایی از واکنش کاربران به هرکدام از پلتفرم‌های مطرح (نماوا، فیلیمو، فیلمنت و فیلم‌گردی) تهیه شده‌اند.
VODچیست؟
این کوتاه‌نوشت، مخفف عبارت Video On Demand است که به‌فارسی «سامانه ویدئو و فیلم‌های درخواستی» می‌شود. آنچه مخاطب به‌دنبال‌آن است، در فضایی تعاملی با اختیارات بالا دردسترس قرار گرفته؛ ازاین‌روVOD ها یکی از محبوب‌ترین سایت‌های اینترنتی به‌شمار می‌روند؛ سایت‌هایی که چندسالی‌ست با توسعه زیرساخت‌های اینترنت در ایران و بالارفتن سرعت دسترسی به اینترنت، جای خود را میان سایت‌های محبوب ایرانی باز کرده‌اند و کم‌کم خودشان تبدیل به اپلیکیشن شده‌اند. مرکز پژوهشی بتا چهار پلتفرم مطرح «نماوا، فیلیمو، فیلمنت و فیلم‌گردی» را در فضای مجازی مورد رصد و بررسی قرار داده است. بر بستر تلگرام، میزان تولید محتوا پیرامون پلتفرم «نماوا» بیش از دیگر بازیگران این‌حوزه بوده است؛ این‌درحالی‌ست‌که در دو بستر اینستاگرام و توئیتر و پیرامون، «فیلیمو» پیشتاز است. بررسی و مقایسه صورت‌گرفته از صفحات متعلق به VODهای مختلف نشان می‌دهد که «فیلیمو» در هر سه بستر و «فیلم‌گردی» در بستر اینستاگرام دارای بیشترین فالوئر هستند.
بررسی نظرات کاربران دربارهVOD ها
یکی از موضوعات مهم که می‌توان ازطریق رصد شبکه‌های اجتماعی متوجه شد، نظر کاربران درباره موضوعات مختلف است. دراین‌بررسی نیز نظرات کاربران مختلف پیرامون مزایا، معایب، فرصت‌ها و تهدیدهای پلتفرم‌های مختلف VOD موردبررسی قرار گرفت؛ تا بدانیم که نظرات کاربران پیرامون این اپلیکیشن‌ها چیست؟ و مزایا یا معایب استفاده از این اپ‌ها چه بوده است؟
مزایایVOD های ایرانی
ترافیک اینترنت نیم‌بها بر روی همه اپراتورها
بعضاً داشتن دوبله‌های اختصاصی
معایبVOD های ایرانی
سانسورهای زیاد فیلم‌های خارجی و گنگ و نامفهوم‌کردن موضوع فیلم‌ها
عدم‌تنوع در ارائه فیلم‌ها و انیمیشن‌های روز دنیا
افزایش بسیارزیاد هزینه اشتراک
عدم‌ارائه سیستم اشتراک‌گذاری بین دوستان
فرصت‌هایVOD های ایرانی
تولید فیلم و سریال و برنامه‌های ترکیبی برای نوجوانان
نتیجه‌گیری
سه برنامه «همرفیق»، «شب آهنگی» و «پیش‌گو» و سریال‌های «زخم‌کاری»، «خاتون» و «آن‌ها»؛ ازلحاظ تولید محتوا در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی موردبررسی قرار گرفت و مشخص شد که برنامه «شب آهنگی» با اجرای حامد آهنگی، در تلگرام و توئیتر، بیشتر ازسوی کاربران موردبحث قرار گرفته و دارای محتوای بیشتری نسبت به دو برنامه دیگر بوده؛ این‌درحالی‌ست‌که برنامه «همرفیق» با اجرای شهاب حسینی، در بستر اینستاگرام بحث‌برانگیزتر بوده و محتوای بیشتری حول آن تولید شده است. توجه کاربران شبکه‌های اجتماعی به سریال «زخم کاری» با کارگردانی محمدحسین مهدویان، در هر سه بستر توئیتر، اینستاگرام و کانال‌های تلگرام، بیش از دو سریال دیگر بوده و محتوای بیشتری حول آن تولید شده است.