«واکسن» و «مقاومت»؛ کلمات سال دیکشنریهای معروف جهان
جهان درحالی از سال 2021 گذر کرد و وارد سال 2022 شد که موج تازهای از پاندمی کرونا سر به طغیان گذارده؛ سازمان جهانی بهداشت در تازهترین گزارش خود اعلام کرد موارد ابتلا به اومیکرون در هر ۳۶ تا ۷۲ساعت دوبرابر میشود که اینامر نشان میدهد این سویه از «مزیت رشد قابلتوجهی» نسبت به نوع دلتا که اکنون گونه غالب بوده، برخوردار است. بهاینترتیب انتظار میرود که اومیکرون بهزودی از دلتا سبقت بگیرد و به گونه غالب در جهان تبدیل شود. سازمان جهانی بهداشت هشدار داد هنوز معلوم نیست این گسترش سریع ویروس بهدلیل توانایی ویروس برای فرار از ایمنی، انتقال بیشتر ذاتی آن یا ترکیبی از هردوست. این نهاد بینالمللی همچنین هشدار داد «میزان بستری در بریتانیا و آفریقای جنوبی درحالافزایش است و ایناحتمال وجود دارد که این افزایش سریع موارد ابتلا، بسیاری از سامانههای مراقبتهای بهداشتی را بهزودی تحتفشار قرار دهد». این سازمان جهانی افزود؛ اطلاعات محدودی درمورد شدت بالینی اومیکرون وجود دارد. برای درک ویژگیهای شدت و تأثیر واکسیناسیون و مصونیتِ ازقبل بر شدت این ویروس، به دادههای بیشتری نیاز است. درواقع، همچنان دادههای محدودی دردسترس است و شواهد بررسیشدهای درمورد اثربخشی یا کارایی واکسن بر اومیکرون تابهامروز وجود ندارد. مرکز کنترل و پیشگیری بیماری آمریکا بهتازگی اعلام کرد که گونه اومیکرون کرونا بهسرعت دراینکشور درحالانتشار است. هشدار مرکز کنترل و پیشگیری بیماری آمریکا درمورد شیوع گسترده گونه اومیکرون در آنجا درحالیستکه پیشبینیها از تبدیل این سویه به سویه غالب در جهان حکایت دارد. همزمان با افزایش نگرانیها درخصوص افزایش چشمگیر ابتلا به بیماری کووید-۱۹ در تعطیلات سال نوی میلادی در اروپا، رئیس کمیسیون اروپا نیز اعلام کرد که انتظار میرود سویه اومیکرون تا اواسط ژانویه به نوع غالب ویروس کرونا در ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا تبدیل شود. در تازهترین اقدام کشورهای قاره سبز درمقابلهبا ویروس کرونا، دولت هلند از تصمیم برای اعمال یک قرنطینه «سختگیرانه» در بحبوحه جشنهای سال نو خبر داد. همزمان با افزایش احتمال اعلام قرنطینه سرتاسری در هلند، شهرداری پاریس نیز اعلام کرد که آتشبازی سال نو در پایتخت فرانسه بهدنبال موج پنجم شیوع کرونا دراینکشور لغو شد. طبق سنت هرساله، فرهنگ لغات مختلف؛ ازجمله آکسفورد، کمبریج، کالینز و ... یک کلمه را بهعنوان مهمترین کلمه سال انتخاب میکنند. فرهنگ لغات میریام وبستر در سال 2021 واژه «واکسن» را بهعنوان لغت سال خود انتخاب کرد. مسئولان سایت آنلاین این دیکشنری میگویند در سال 2021 هرروز شمار زیادی از کاربران ما از این لغت استفاده؛ و واژههای مربوطبهآن را جستوجو میکردند. «پیتر سوکلفسکی»؛ ویراستار ارشد دیکشنری وبستر میگوید: «در دوران شیوع ویروس کرونا بهصورت پاندمیک جستوجوهای کاربران بهشدت بر چند واژه؛ ازجمله قرنطینه و ویروس متمرکز شد؛ اما بعد از گذشت مدتی اکثر جستوجوها بهسمت واکسن پیش رفت و بهخاطر همین، این واژه را بهعنوان لغت سال انتخاب کردیم». طبق آمارهای ارائهشده توسط سایت آنلاین فرهنگ لغت وبستر در سال 2020 جستوجو برای واژه واکسن توسط کاربران بیش از 600درصد افزایش یافت و در سال 2021 اینمیزان به 1048درصد رسید. واژه «واکسن» اولینبار در سال 1882 وارد فرهنگهای لغت در سراسر جهان شد که درواقع از واژه لاتین «واکسینا» بهمعنای «منشأ گاوی» گرفته شده است. فرهنگ لغات میریام-وبستر یک شرکت مستقر در ایالات متحده آمریکاست که به چاپ و انتشار کتب مرجع و بهخصوص دیکشنری میپردازد. شرکت میریام در سال ۱۸۲۸ توسط جرج میریام و چارلز میریام پایهگذاری شد. در سال ۱۸۴۳ و بعد از درگذشت نوآ وبستر، این شرکت حق امتیاز فرهنگ لغت وبستر را خریداری کرد. شرکت دانشنامه بریتانیکا در سال ۱۹۶۴، میریام-وبستر را خریداری کرد و ازآنزمان این شرکت به یکی از زیرمجموعههای بریتانیکا تبدیل شد. چندیپیش، فرهنگ لغات دانشگاه کمبریج؛ یکی از معروفترین مراجع زبان انگلیسی در جهان نیز واژه «مقاومت» را بهعنوان «لغت سال» خود انتخاب کرده بود. مسئولان دانشگاه کمبریج اعلام کردند این کلمه در سال 2021 در برابر چالشهای متعدد پاندمیک کرونا توسط بسیاری از مردم جهان مورداستفاده قرار گرفته و دراینفرهنگ بهمعنای کار مداوم و خستگیناپذیر برای رسیدن به چیزی یا هدفی تعریف شده است. /ایبنا