۱۸سال پس از زلزله بم و آمار نگران‌کننده یک بلای طبیعی
بررسی روند کشته‌شدگان ناشی از زلزله از گذشته تاکنون نشان می‌دهد که میزان خسارت اقتصادی و جانی ناشی از زلزله همچنان روند روبه‌رشدی دارد و لازم است بااستفاده‌از راهکارهایی این تلفات را کاهش دهیم. به‌گزارش ایسنا؛ کیارش ناصر‌اسدی (دانشیار گروه سازه-زلزله دانشگاه زنجان) در وبینار «بم؛ ۱۸سال پس از زلزله» بابیان‌اینکه پس از زلزله بم نظارت بیشتری بر ساخت‌وسازها صورت گرفت، گفت؛ ولی همچنان تا وضعیت مطلوب فاصله داریم. وی ادامه داد؛ بعد از زلزله اهر ورزقان ما به اهمیت مقاوم‌سازی سازه‌ها؛ به‌ویژه مقاوم‌سازی سازه‌هایی مانند مدارس پی بردیم؛ زیرا دراین‌زلزله مشاهده کردیم مدارسی که مقاوم‌سازی شده بودند، عملکرد بهتری در برابر زلزله داشتند. وی باتأکیدبراینکه ما هنوز در مقاوم‌سازی اجزای غیر‌سازه‌ای ساختمان‌ها چالش‌هایی داریم، افزود؛ در زلزله سرپل ذهاب به‌خوبی این‌موضوع نمایان شد و درس‌هایی که از این زلزله گرفته شد، موجب توجه بیشتر به اجزای غیر‌سازه‌ای ساختمان‌ها در شهرهای بزرگ شده است. دانشیار گروه سازه-زلزله دانشگاه زنجان باتأکیدبراینکه دراین‌زمینه نیاز به کار بیشتر داریم، خاطرنشان کرد؛ بررسی روند کشته‌شدگان ناشی از زلزله از گذشته تاکنون نشان می‌دهد که خسارات اقتصادی و جانی زلزله روند روبه‌رشدی دارد و لازم است بااستفاده‌از راهکارهایی تلفات را کاهش دهیم. درس‌هایی که از زلزله بم می‌گیریم آن‌است‌که خسارات شدید واردشده به بم بعد از زلزله ازقبل قابل‌پیش‌بینی بود، ضمن‌آنکه تجاربی که از این زلزله به‌دست آمد، دیر در سازه‌ها پیاده‌سازی شد. وی بهبود‌یافتن مدیریت بحران در زلزله‌های کوچک را از دیگر درس‌های زلزله بم نام برد و یادآور شد؛ مدیریت بحران بعد از زلزله ازگله استان کرمانشاه بهتر از زلزله بم بوده؛ ولی همچنان برای زلزله شهرهای بزرگ آمادگی کافی نداریم و دراین‌زمینه نیاز به پوشش بیمه‌ای داریم. این محقق حوزه زلزله و سازه، از تصویب صندوق سوانح و آئین‌نامه اجرایی آن خبر داد و گفت؛ این صندوق از سال آینده راه‌اندازی خواهد شد. دکتر مهدی زارع (استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله) بابیان‌اینکه ایران در جایی قرار دارد که با موقعیت پویا و پرلرزه خود، از کشورهای لرزه‌خیز دنیا محسوب می‌شود، گفت؛ نمونه آن زلزله منجیل در ۳۱ خرداد ۶۹ در محل تلاقی ساختاری در شمال‌غرب ایران در مرز البرز و طالش و در پهنه ایران مرکزی و اولین زلزله کشور است که در منطقه مدرن شهری رخ داده است. وی زلزله منجیل را هشداری برای کشور دانست که زلزله مشابه آن در مناطق شهری نیز رخ خواهد داد، اظهار کرد؛ تا قبل از زلزله منجیل اکثر زلزله‌های کشور در مناطق کم‌جمعیت‌تر و به‌دوراز مناطق مدرن شهری بوده و ما جاهایی در برابر زلزله آسیب‌پذیر می‌شویم که در محل‌هایی نزدیک به شهرها و نقاط پرجمعیت کشور رخ می‌دهد. زارع، زلزله بم را از دیگر رخدادهای لرزه‌ای مهم کشور نام برد و یادآور شد؛ این زلزله در ۵ دی‌ماه ۱۳۸۲ رخ داد و امسال در هجدهمین سالگرد این زلزله قرار داریم و طی آن گسل بم در منطقه محدوده شرقی شهر بم دچار گسیختگی‌های جدیدی شد؛ این‌درحالی‌بودکه قبل‌از‌آن، زلزله مهم دیگری دراین‌منطقه رخ نداده بود. استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله بااشاره‌به تلاقی دو گسل «بم» و «پشت‌رود» دراین‌شهر، اظهار کرد؛ دراین‌محل، نُود تکنوتیکی مهمی ایجاد و احتمالاً بعد از پنج‌سال، دچار گسیختگی شده است. زارع بااشاره‌به سازه ارگ بم دراین‌شهر بابیان‌اینکه این سازه تاریخی طی ۲۰۰۰سال فاقد هیچ‌گونه رکورد زلزله بوده است، یادآور شد؛ این زلزله بزرگ بم بدون هیچ سابقه قبلی بود و باید این درس مهم را از زلزله بم بگیریم که ممکن است چنین اتفاقاتی در محل آسیب‌پذیرتری نظیر شهرهای بزرگی مانند تهران، مشهد، تبریز و یا کرج رخ دهد. وی ادامه داد؛ کلیه بررسی‌های بعد از زلزله بم نشان می‌دهد پهنه گسل بم، پهنه‌ای با خطر نسبی بالاست. این استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله گفت؛ بعد از زلزله بم، روی لرزه‌خیزی تهران متمرکز شدیم و آسیب‌های آن‌را با رویکرد مخاطرات و تحلیل داده‌های زلزله، زمین‌لغزش و سیلاب موردمطالعه قرار دادیم و نتایج آن نشان داد بیشترین ریسک مخاطرات در شهر تهران مربوط به مناطقی‌ست که جمعیت بیشتر با ساختمان‌های آسیب‌پذیری دارد.