آیا خودروهای بدون راننده می‌توانند ایمنی شهرهای آینده را تضمین کنند؟
سال‌هاپیش، تردد به‌وسیله «خودروهای بدون راننده» تنها در داستان‌های خیالی قابل‌تصور بود؛ امروزه اما انواع آن در بسیاری از شهرهای جهان درحال‌عبورومرور است. طی چندسال‌اخیر، خودروسازان سراسر جهان درتلاش بوده‌اند وسایل‌نقلیه «خودران» جدیدی به بازار عرضه کنند و ازاین‌‌مسیر، تحولی عظیم در عرصه حمل‌ونقل شهری به‌وجود آورند. بدیهی‌ست تردد خودروهای بدون راننده، سیمای معابر شهری را تاحدزیادی تحت‌تأثیر قرار خواهد داد که این‌رویداد می‌تواند همواره بیم ایمنی جاده‌ها را برای مردم و مدیران شهری درپی داشته باشد. بی‌شک، قوانین راهنمایی و رانندگی نیز ازاین‌رهگذر تغییرات قابل‌توجهی را تجربه خواهد کرد تا خودروهایی که بدون راننده در معابر به تردد می‌پردازد، جان سایرین را به‌خطر نیندازد.
هم‌زمان با پیدایش خودروهای بدون راننده در سراسر جهان، دولت‌ها کوشیده‌اند تا قوانین راهنمایی و رانندگی را درجهت شیوه‌های جدید تردد، دستخوش تغییر کنند تا ایمنی جاده‌ای را در سطح مطلوبی نگه دارند. سنگاپور اولین کشور دنیا به‌حساب می‌آید که در آن زیرساخت‌های مربوط به خودروهای بدون راننده موردتوجه قرار گرفت و قوانین ویژه‌ای برای عبورومرور کاربران این‌نوع وسایل حمل‌ونقل وضع شد. در چین نیز، قوانین ایمنی جاده‌ای ویژه‌ای برای تمام شهرهای سراسر کشور وضع شده است؛ ضمن‌اینکه مدیران در بعضی از نقاط آن مقررات ویژه‌ای برای شهروندان دارای خودروی بدون راننده خود درنظر گرفته‌اند. در سال ۲۰۱۸، ۱۵ ایالت آمریکایی، لایحه‌های مختلفی را دررابطه‌با خودروهای بدون راننده تصویب کرده و این‌درحالی‌بودکه ۳۳ ایالت نیز از وضع قوانین جدید برای کاربران این وسایل‌نقلیه خبر دادند. اغلب این قوانین و لوایح، ضرورت ارزیابی میزان ایمنی خودروهای خودران توسط شرکت‌های سازنده را دربرمی‌گیرد و در آن‌ها، کمتر توجهی به زیرساخت‌های مربوط به عبورومرور این وسایل شده است. بی‌شک درصورت افزایش تعداد خودروهای بدون راننده در معابر شهری، مقوله ایمنی جاده‌ای را تحت‌تأثیر قرار خواهد داد که دراین‌راستا، لازم است قوانین جدیدی برای تعامل میان این خودروها با نوع معمولی هنگام عبورومرور در معابر وضع شود. درواقع، مدیران شهری باید حقوق هر‌یک را از تردد در خیابان‌ها مشخص کنند تا ازاین‌طریق، امکان برخورد آن‌ها با یکدیگر و وقوع سوانح را به‌حداقل برسانند. شکی نیست خودروهای بدون سرنشین، شیوه رفت‌وآمد را برای بشر امروز بسیار راحت‌تر می‌کند، ضمناً درصورت اعمال مقررات کارآمد، در افزایش ایمنی جاده‌ای سهیم خواهد بود. علاوه‌براین، نگرش طراحان شهری درمورد زیرساخت‌های تردد نیز تغییرات قابل‌توجهی را تجربه خواهد کرد و درنهایت، چشم‌اندازهای شهری به‌طور مثبتی متحول خواهد شد. اکنون، چراغ‌های راهنمایی و رانندگی برای خودروهای معمولی طراحی شده است و لازم‌است‌که تغییراتی در آن‌ها به‌وجود بیاید تا خودروهای بدون راننده نیز که قادر به ارتباط با سیستم‌های هوشمند بی‌سیم‌اند، از علائم راهنمایی و رانندگی شهری بهره‌مند شوند. درواقع، زیرساخت‌های حمل‌ونقل شهری باید به‌طورکامل تغییر پیدا کند و مثلاً خطوط راهنمایی و رانندگی از وضوح بیشتری برخوردار شود تا خودروهای بدون راننده بتواند به‌راحتی آن‌ها را تشخیص دهند. رانندگان حتی هنگام بارش برف یا درصورت کم‌رنگ‌شدن این خطوط اغلب می‌توانند آن‌ها را تشخیص دهند اما این تمایز برای وسایل حمل‌ونقل خودران وجود ندارد و بی‌توجهی به این اصل می‌تواند خطرات زیادی درپی داشته باشد. نوسازی سیستم‌های ترافیکی در شهرهایی با رفت‌وآمد وسایل‌نقلیه بدون راننده نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که البته تصور می‌شود مدیران شهرهای هوشمند با بهره‌گیری از فناوری‌های روز دنیا و حسگرهای دیجیتالی، دراین‌باره بسیارموفق عمل کنند. درواقع، داده‌هایی که توسط خودروهای بدون راننده منتشر می‌شود، به‌طور خودکار قابلیت انتقال به سیستم‌های مدیریت شهری را دارد که همین‌امر به نظارت بر ایمنی تردد آن‌ها کمک زیادی می‌کند. علاوه‌براین، مدیران شهری می‌توانند بااستفاده‌از این داده‌ها، جریان ترافیک را بهتر پیش‌بینی کنند و به ارائه رویکردهایی درراستای به‌حداقل‌رساندن خطرات احتمالی بپردازند. درواقع، پیش‌بینی جریان ترافیک به تغییر و بهینه‌سازی آن توسط طراحان شهری کمک زیادی می‌کند و درنهایت می‌تواند ایمنی را برای شهروندان به‌ارمغان آورد. مدیران در شهرهای آینده که هرروز بر تعداد خودروهای بدون راننده در آن‌ها افزوده می‌شود باید تدابیری نیز برای ایمنی عابران پیاده بیندیشند. اقداماتی که تاکنون دررجهت ایمن‌سازی تردد وسایل‌نقلیه خودران در شهرها اعمال شده‌اند، اغلب دریافت داده‌ها از یک سیستم ترافیکی هوشمند شهری را مورد تمرکز قرار داده و از توجه به عابران پیاده غافل مانده است؛ مثلاً خودروهای بدون راننده حین رفت‌وآمد هیچ اطلاعاتی درمورد افراد درحال‌عبورومرور از تقاطع‌های پرخطر شهری دریافت نمی‌کنند و تردد آن‌ها بعضاً می‌تواند که جان عابران پیاده را با خطر جدی مواجه کند./ ایمنا