مرخصی زایمان برای پدران؛ ضرورتی که جدی گرفته نمی‌شود

تصور عمومی براین‌است‌که پدرها نسبت به مادرها وقت کمتری را با فرزندان خود می‌گذرانند؛ و اگر این‌موضوع را به والدینی که تازه صاحب فرزند شده‌اند محدود کنیم، تعداد پدرانی که اوقات بیشتری را با نوزادان بگذرانند، کمتر نیز می‌شود؛ اینکه صحت این ادعا چقدر است، نیاز به تحقیقی جامع دارد؛ اما یک‌چیز را می‌توان قاطعانه گفت: جوامعی که پدران شاغل در آن‌ها، از «مرخصی زایمان» استفاده می‌کنند، پرشمار نیستند. در عمده آن‌ها نیز این امکان، به‌حد‌کافی در قوانین اشتغالشان لحاظ نشده است و این‌مسئله بعضاً گریبان مادران شاغل را نیز می‌گیرد؛ که گذشته از ایجاد چالش‌های اقتصادی و کاهش میل به فرزندآوری؛ درنوع‌خود آسیبی جدی را متوجه بنیان خانواده و سلامت مادر و کودک نیز خواهد کرد؛ حتی در جوامع پیشرفته نیز فقدان برنامه‌ حمایتیِ اساسی و همه‌جانبه برای آن دیده می‌شود؛ مثلاً نه‌تنها زنان تازه‌‌مادرشده در آمریکا از مزایای مرخصیِ باحقوق زایمان کاملاً بی‌بهره‌اند؛ بلکه میانگین زمانی‌که پدران در آنجا صرف نوزادشان می‌کنند، تقریباً «صفر» است! البته این‌روال، در اکثر کشورهای با درآمد بالای اروپا تغییر کرده و مردان بیشتری امکان یافته‌اند تا بعد از تولد فرزندشان، پابه‌پای همسر خود، در شکل‌گیری روزهای آغازین زندگی این موجود کوچک، همراه و سهیم بوده و تحول زوجین به والدین را درک کنند. گزارش 28 می 2021 «سازمان همکاری و توسعه اقتصادی» (OECD) آورده که الزام مردان به استفاده از مرخصی زایمان در جهان درحال‌افزایش است؛‌ اگرچه هم سرعت آن کند بوده و هم تعداد روزهای مرخصی و مزایای آن در کشورهای مختلف، فرق می‌کند. دراین‌میان، اوضاع والدین در ژاپن، از سایر کشورها بهتر است؛ به‌طوری‌که گزارش UNICEF برمبنای تحلیل داده‌های Eurostat و OECD نشان داده دراین‌کشورِ آسیایی، مرخصی زایمان 30هفته باحقوق است (البته تنها برای پدر و با شرایطی خاص). در کره جنوبی به‌عنوان دومین کشور برتر ازاین‌‌منظر، مرخصی زایمان برای پدران 17هفته است؛ درحالی‌که پدران در اولین کشور اروپایی فهرست؛ یعنی سوئد، تنها 10هفته می‌توانند از ‌آن استفاده کنند. این گزارش ضمناً می‌افزاید که به‌رغم کمک‌هزینه سخاوتمندانه در دو کشور ژاپن و کره جنوبی، تعداد بسیار‌کمی از پدران در آنجا از این مزایا استفاده می‌کنند؛ زیرا از پیامدهای شغلی واهمه دارند و این اطمینان برایشان وجود ندارد که در بازگشت‌به‌کار، همچنان جایگاه سابق را داشته باشند. به‌جز آمریکا، در انگلستان، کانادا و استرالیا نیز پدران مشمول هیچ‌گونه مرخصی استحقاقی در امر تولد فرزند نمی‌شوند. داده‌نمای امروز، مرخصی زایمان را در چند کشور منتخب مقایسه کرده؛ زمان درنظرگرفته‌شده برای این هدف، در قالب تعداد هفته مقابل نام هر کشور ‌آورده شده است.