عملکرد سینمای ایران در ادوار مختلف جوایز آسیاپاسیفیک
سینمای ایران درحالی امسال در پانزدهمین‌دوره جوایز سینمایی آسیاپاسیفیک در سه شاخه فرصت کسب جایزه داشت که از آغاز این‌رویداد در سال ۲۰۰۷، همواره حضور مستمری دراین‌رویداد سینمایی تجربه کرده است. در پانزدهمین‌دوره جوایز سینمایی آسیاپاسیفیک، «شب، داخلی، دیوار» ساخته وحید جلیلوند در دو شاخه بهترین فیلم‌نامه (وحید جلیلوند) و بهترین بازیگر مرد (نوید محمدزاده) نامزد کسب جایزه بود و مستند «دختران نجار-دونوازی برای یک رؤیا» ساخته آزاده بیزارگیتی هم در بخش بهترین مستند بلند، فرصت کسب جایزه برای سینمای ایران داشت. برندگان پانزدهمین‌دوره جوایز سینمایی آسیاپاسیفیک روز ۱۱ نوامبر (۲۰ آبان) در استرالیا معرفی شدند. سینمای ایران در ۱۴ دوره پیشین جوایز سینمایی آسیاپاسیفیک همواره حضور مستمری در میان نامزدهای این‌رویداد داشته و در سال‌هایی تنها به یک نامزدی بسنده کرد و سال‌هایی نیز با عملکردی موفق چندین جایزه را به‌خود اختصاص داده است. سال گذشته در چهاردهمین‌دوره این جوایز، سینمای ایران در هفت شاخه نامزد کسب جایزه بود و فیلم «قهرمان» ساخته اصغر فرهادی در کنار فیلم «ماشین منو بران» هرکدام با نامزدی در چهار شاخه، پیشتاز نامزدها بود. فیلم «قهرمان» در شاخه‌های بهترین فیلم، کارگردانی، فیلم‌نامه و بهترین بازیگر مرد (امیر جدیدی) نامزد کسب جایزه آسیاپاسیفیک بود و درنهایت اصغر فرهادی جایزه بهترین کارگردانی را ازآن‌خود کرد. «شیطان وجود ندارد» به‌کارگردانی محمد رسول‌اُف از ایران در شاخه بهترین فیلم، نسیم احمدپور و شهرام مکری نیز برای «جنایت بی‌دقت» در شاخه بهترین فیلم‌نامه و فیلم سینمایی «وقت چیدن انارها» ساخته گراناز موسوی نیز در بخش بهترین فیلم بلند جوانان جوایز آسیاپاسیفیک ۲۰۲۱ نامزد کسب جایزه بودند. جوایز سینمایی آسیاپاسیفیک در ۲۰۲۰ به‌دلیل همه‌گیری ویروس کرونا برگزار نشد اما در سال ۲۰۱۹ و در سیزدهمین‌دوره این‌رویداد، سینمای ایران در شش شاخه نامزد کسب جایزه بود. نوید محمدزاده برای فیلم «متری شیش‌و‌نیم» و محسن تنابنده برای «رونا، مادر عظیم»، مستند «خط باریک قرمز» به‌کارگردانی فرزاد خوش‌دست برای جایزه مستند بلند، «کاغذ پاره‌ها» به‌کارگردانی و تهیه‌کنندگی بهزاد نعلبندی در شاخه بهترین انیمیشن و محسن قرایی و محمد داوودی برای فیلم‌نامه «قصر شیرین» به‌کارگردانیِ رضا میرکریمی فرصت کسب جایزه داشتند. ضمن‌اینکه فیلم «رونا مادر عظیم» به‌تهیه‌کنندگی نوید محمودی یکی از پنج نامزد جایزه تنوع فرهنگی یونسکو هم بود و نهایتاً موفق به کسب این جایزه شد تا سهم سینمای ایران از این‌دوره از جوایز آسیاپاسیفیک یک جایزه جنبی باشد. در دوازدهمین‌دوره جوایز سینمایی آسیاپاسیفیک که در سال ۲۰۱۸ برگزار شد فیلم «بمب: یک داستان عاشقانه» در دو شاخه بهترین فیلم‌نامه (پیمان معادی) و موسیقی متن النی کارایندرو، بهمن فرمان‌آرا برای نقش‌آفرینی در فیلمش «حکایت دریا» در شاخه بازیگری مرد و فیلم «آوا» به‌کارگردانی صدف فروغی محصول مشترک ایران، قطر و فرانسه در شاخه بهترین فیلم بلند جوانان نامزد دریافت جایزه بودند که نهایتاً هیچ‌کدام توفیقی در کسب جایزه نیافتند. در دوره یازدهم دوره این‌رویداد فیلم «لِرد» ساخته محمد رسول‌اُف در شاخه بهترین فیلم بلند، نوید محمدزاده برای بازی در فیلم «بدون تاریخ بدون امضاء» در شاخه بهترین بازیگر مرد و «اسکی‌باز» به‌کارگردانی فریدون نجفی هم در بخش بهترین فیلم بلند جوانان نامزد کسب جایزه از جوایز آسیاپاسیفیک بود و درنهایت نوید محمدزاده توانست تقدیر ویژه داوران این‌رویداد سینمایی را دریافت کند. نیز با اعطای جایزه‌ای ویژه، از دستاورد هنری عباس کیارستمی کارگردان فقید سینمای ایران نیز تقدیر به‌عمل آمد. دهمین‌دوره جوایز سینمایی آسیاپاسیفیک درحالی پارسال برگزار شد که سینمای ما با وجود نامزد بودن در چند بخش، تنها موفق به کسب جایزه بهترین مستند شد. سینمای ایران در دهمین‌دوره جوایز سینمایی آسیاپاسیفیک در چند بخش شامل بهترین فیلم (محمد رسول‌الله و دختر)، بهترین فیلم بلند جوانان (نفس ساخته نرگس آبیار)، بهترین فیلم‌برداری (ویتوریو استورارو- محمد رسول‌الله)، بهترین بازیگر مرد (فرهاد اصلانی - دختر)، بهترین فیلم‌نامه (مهران کاشانی - دختر) و بهترین مستند (رؤیاهای دم‌صبح) نامزد کسب جایزه ازاین‌رویداد سینمایی بود که مهرداد اسکویی برای ساخت «رؤیاهای دم‌صبح» جایزه گرفت. همچنین دراین‌دوره منوچهر محمدی جایزه فدراسیون بین‌المللی تهیه‌کنندگان سینما را دریافت کرد. در نهمین‌دوره جوایز سینمایی آسیاپاسیفیک، ایران تنها نامزدی فاطمه معتمدآریا را به‌عنوان بهترین بازیگر زن برای «بهمن» ساخته مرتضی فرشباف، داشت و نیز نگار جواهریان بازیگر سینمای ایران یکی از اعضای هیئت‌داوران اصلی این‌رویداد سینمایی بود. در سال ۱۳۹۳ و در هشتمین‌دوره این جوایز، فیلم «عصبانی نیستم!» ساخته رضا درمیشیان نامزد جایزه بهترین فیلم و بهترین بازیگر مرد (نوید محمدزاده) بود و «قصه‌ها» ساخته رخشان بنی‌اعتماد هم نامزد بهترین کارگردانی، «ملبورن» ساخته نیما جاویدی نامزد بهترین فیلم‌نامه و مریلا زارعی نامزد بهترین بازیگر زن برای «شیار ۱۴۳» ساخته نرگس آبیار بود. اصغر فرهادی به‌عنوان رئیس هیئت‌داوران و محمد اطبایی به‌عنوان یکی از اعضای هیئت‌داوران نتپک دراین‌دوره حضور داشتند که مریلا زارعی توانست تقدیرنامه هیئت‌داوران را دریافت کند و نیما جاویدی هم جایزه فیلم‌نامه را گرفت. رضا درمیشیان نیز جایزه استعداد جوان را به‌خود اختصاص داد. در هشتمین‌دوره جوایز آسیاپاسفیک فیلم «گذشته» نامزد بهترین فیلم و همچنین اصغر فرهادی برای فیلم‌نامه «گذشته» هم درآن‌سال نامزد شد. شهرام مکری برای «ماهی و گربه» نامزد بهترین کارگردانی و نگار جواهریان برای بازی در «حوض نقاشی» نامزد بهترین بازیگر زن بود که هیچ‌یک جایزه‌ای نگرفتند اما «حوض نقاشی» مازیار میری جایزه معتبر یونسکو را دریافت کرد. در دوره هفتم، فیلم سینمایی «خرس» به‌کارگردانی خسرو معصومی و به‌تهیه‌کنندگی جواد نوروزبیگی نامزد دریافت بهترین فیلم و بهترین کارگردانی جایزه سینمای آسیاپاسفیک شد. تورج اصلانی هم در جایزه آسیاپاسفیک برای فیلم «فصل کرگدن»، نامزد دریافت جایزه بهترین فیلم‌برداری شد که این جایزه را دریافت کرد. سینمای ایران سال ۹۰، در نه بخش نامزد دریافت جایزه ازاین‌رویداد شد. «جدایی نادر از سیمین» ساخته اصغر فرهادی در بخش‌های بهترین فیلم بلند داستانی، دستاورد کارگردانی، فیلم‌نامه و بازیگر مرد برای پیمان معادی، نامزد دریافت جایزه آسیا پاسیفیک بود که سرانجام اصغر فرهادی جایزه بهترین فیلم بلند داستانی را دریافت کرد. نماینده دیگر سینمای ایران در جوایز آسیا-پاسیفیک درهمان‌سال «به‌امید دیدار» ساخته محمد رسول‌اُف بود که در سه شاخه بهترین فیلم بلند داستانی، بهترین دستاورد کارگردانی و بازیگری زن نامزد جایزه بود. شایسته ایرانی بازیگر فیلم «آینه‌های روبرو» و «باد و مه» به‌کارگردانی محمدعلی طالبی دیگر نامزدهای ایرانی همان‌سال جایزه آسیاپاسفیک بودند. سال ۸۹ تنها نماینده سینمای ایران در جوایز آسیا-پاسیفیک فیلم «دیگری» ساخته مهدی رحمانی به‌تهیه‌کنندگی «محمدعلی نجفی» و بازی محمدرضا فروتن و مریلا زارعی بود که جایزه بهترین فیلم بلند کودک را ازاین‌رویداد دریافت کرد. در سه‌دوره ابتدای جایزه «آسیا-پاسیفیک» نیز سینمای ایران حضور چشم‌گیری داشت. در دوره سوم که در سال ۱۳۸۸ برگزار شد، اصغر فرهادی با فیلم «درباره الی» نامزد چهار جایزه از جوایز «آسیا-پاسیفیک» شد. این فیلم علاوه‌بر نامزدی بهترین فیلم، در بخش‌های بهترین فیلم‌نامه (اصغر فرهادی)، بهترین کارگردانی (اصغر فرهادی) و بهترین بازیگر زن (گلشیفته فراهانی) نامزد بود و البته سینمای ایران نماینده دیگری نیز در جوایز «آسیا-پاسیفیک» سال ۲۰۰۹ داشت. علی‌محمد قاسمی برای «چراغی در مه» نامزد بهترین فیلم‌برداری شد که نهایتاً اصغر فرهادی جوایز ویژه هیئت‌داوران و بهترین فیلم‌نامه را برای «درباره الی» از سومین‌دوره جایزه آسیا-پاسیفیک گرفت. تهمینه میلانی یکی از اعضای هیئت داوری این جایزه بود و محمد اطبایی هم دراین‌سال در میان اعضای هیئت داوری نتپک قرار داشت. همچنین سینمای ایران در دومین‌دوره جوایز «آسیا-پاسیفیک» در سال ۱۳۸۷ در چهار رشته نامزد و موفق به دریافت دو جایزه شد. رضا ناجی برای فیلم «آواز گنجشک‌ها» ساخته مجید مجیدی، فیلم «تنها دوبار زندگی می‌کنیم» ساخته بهنام بهزادی در دو رشته بهترین فیلم‌نامه و بهترین بازیگر مرد (علیرضا آقاخانی) و «تینار» هم در رشته بهترین مستند نامزد شدند. رضا ناجی برای فیلم «آواز گنجشک‌ها» که نامزد بهترین بازیگر مرد شده بود، توانست جایزه این‌بخش را بگیرد و مستند «تینار» ساخته مهدی منیری به‌دلیل تلاش چشم‌گیر درجهت ترویج و حفظ تنوع فرهنگی جایزه یونسکو را به‌دست آورد. در مراسم اهدای اولین‌دوره جایزه جشنواره سینما «آسیاپاسفیک» در سال ۱۳۸۶، سینماگران ایرانی در هفت رشته نامزد شده و جوایز بهترین کارگردانی به رخشان بنی‌اعتماد و محسن عبدالوهاب برای «خون‌بازی»، هومن بهمنش برای فیلم‌برداری «آن سه» و «اتوبوس شب» کیومرث پوراحمد جایزه بزرگ هیئت‌داوران را دریافت کردند. درآن‌سال، جعفر پناهی در میان اعضای هیئت داوری بود./ ایسنا