نقاب گفتوگو چگونه از چهره غرب افتاد؟
اغتشاش و آشفتگی طولانی در ایران، آرزوی برزبانآمده رئیسجمهور آمریکاست؛ آرزویی که در آشکار و نهان برای واشنگتن و اروپا میلیونهادلار آب خورده است تا شعله آتش را روشن نگاه دارند و بهخیال خود انقلاب مخملی در ایران راهاندازی کنند. یکماه اعتراضات داخلی در ایران، نقاب دوساله «جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا برداشت و ژست همراهی چهارساله اتحادیه اروپا با جمهوری اسلامی را خراب کرد. یکماه اعتراض مردم به موضوعی داخلی، سبب شد تا دومینویی از دخالتهای خارجی بهراه افتد و نشان دهد حقوق بشر، عرف دیپلماتیک، قوانین بینالمللی و دموکراسی خواهی غرب، شامل مردم ایران نمیشود و در برهمان پاشنه تناقضات تداوم دارد و میچرخد. یکماهپیش در چنین روزهایی، مرگ تلخ دختر جوانی در مرکز امنیت اخلاقی، موجی از انتقادات و اعتراضات بهوجود آورد؛ واکنشی که تا روزهای پسازآن هم طبیعی قلمداد شد و مسئولان را به پیگیری اصولی دلایل این مرگ تلخ، واداشت. اعتراضات اما بهزودی از مسیر اصلی خود منحرف شد، رنگ اغتشاش و هرجومرج گرفت و بهبهانهای تازه برای بازگشت زیادهخواهیهای غرب تبدیل شد.
توقف مذاکرات رفع تحریمها
مذاکرات جمهوری اسلامی ایران با ۱+۴ درباره پرونده هستهای و لغو تحریمها درآنمقطع به نقطه حساسی رسیده بود که نیازمند تصمیمی درست ازسوی غرب بود. با آغاز اعتراضات داخلی در ایران و تبدیل آن به اغتشاش، این مذاکرات متوقف و موضوع لغو تحریمها علیه مردم ایران، به حاشیه رفت. هم تروئیکای اروپا و هم دولت بایدن طی ۱۶ماه مذاکره، از خرداد ۱۴۰۰ تا مرداد ۱۴۰۱، ژست گفتوگو و دعوت به حل دیپلماتیک موضوع هستهای ایران گرفته بودند و با همین ژست، جمهوری اسلامی را متهم به فرار از میز مذاکره میکردند. در همین ایام دولت آمریکا در نهان و آشکار از ایران درخواست گفتوگوی مستقیم کرد و تروئیکای اروپا هم با طرح ایدههای مذاکره، تلاش کردند این ژست را حفظ کنند. اینروند و نقاب تا آغاز اغتشاشات ادامه داشت و بهفاصله کوتاه پس از برخی ساختارشکنیها در داخل، تمام شد و نقاب از چهرهها افتاد. مشخص شد که «جو بایدن» نسخه نهچندان پیشرفته «دونالد ترامپ» و باراک اوباماست که از اعتراضات در ایران حیرتزده شده! که تحریمهای تازهای را علیه جمهوری اسلامی ایران اعمال خواهد کرد و درنهایت تصمیم دارد تمامقد کنار مردم ایران بایستد! همان مردمی راه دریافت داروهای آنها را هم مسدود کرده بهگونهایکه سخنگوی دولت از تحریم بودن داروی موردنیاز مهسا امینی، در ایران خبر داده است.
تهدید به تحریم
همزمان با اغتشاشات در ایران، ماشین تحریم غرب شتاب گرفت و بهاینترتیب، سهفروند هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ متعلق به شرکتهای هواپیمایی ایران، پلیس امنیت ملی و برخی مقامات امنیتی تهران، «اسماعیل خطیب» وزیر اطلاعات و شماری از فرماندهان نظامی و انتظامی جمهوری اسلامی در لیست تحریمهای کاخ سفید قرار گرفت. مجوز کلی برای افزایش حمایت از اینترنت آزاد ایران صادر شد (اما مجوز ورود داروی کودکان پروانهای نه!)، «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا هم 7 مهرماه از تحریم دو شرکت حملونقل و انبار ژانگو و کشتیرانی دبلیواس واقع در چین خبر داد. پنجشنبه ۱۴ مهر وزارت خزانهداری آمریکا در بیانیهای «احمد وحیدی» وزیر کشور و «عیسی زارعپور» وزیر ارتباطات ایران را در لیست تحریمهای خود قرار داد. «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی کاخ سفید 9 مهرماه، بهصراحت اعلام کرد: ما تاکنون چندین تحریم علیه نهادهای ایرانی بهخاطر ایناقدامات آنها صادر کردهایم و بله ما همچنان بهدنبال اهدافی برای اعمال تحریمهای بیشتر (علیه ایران) خواهیم بود. پارلمان اروپا هم با تصویب قطعنامهای درواکنشبه مرگ مهسا امینی در ادعای مداخلهجویانه خواستار تحقیقات مستقل درخصوص چگونگی مرگ وی شد و ادعا کرد که عاملان این اتفاق باید تحریم و مجازات شوند. «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم درحمایتاز آشوبها، از بررسی اعمال تحریمهای تازه علیه ایران خبر داد. مجلس سنای فرانسه نیز در ادعایی رویدادهای ایران را نقض حقوق بشر خواند و خواستار واکنش جامعه بینالمللی و حمایت از معترضان در ایران و اعمال مجازات علیه عاملان سرکوب شد. برخی سفارتخانههای جمهوری اسلامی دراینقاره هم هدف حملات قرار گرفت. دولت کانادا ۲۵ فرد و نه نهاد جمهوری اسلامی و ۱۰هزارنفر از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به فهرست تحریمهایش افزود: «محمدحسن باقری» رئیس ستادکل نیروهای مسلح، «حسین سلامی» فرمانده کل سپاه پاسداران، «اسماعیل قاآنی» فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، «محمدصالح هاشمی گلپایگانی» دبیر ستاد امربهمعروف و نهیازمنکر، «اسماعیل خطیب» وزیر اطلاعات و «محمد رستمی» رئیسپلیس امنیت اخلاقی، از جمله کسانی بودند که ازسوی کانادا تحریم شدند.
عدم حراست از اماکن دیپلماتیک جمهوری اسلامی
ضلع سوم مثلث کارشکنیهای غرب علیه ایران با تعلل و تسامح در حمله به سفارتخانههای ایران ساخته شد. اروپا به مخالفان جمهوری اسلامی ایران در پایتختهای خود اجازه تجمعاتی را داد این اما برای دشمنان کافی نبود و در اقدامی خارج از اصول دیپلماتیک، سفارتخانههای ایران در کپنهاگ دانمارک، لندن انگلیس، برلین آلمان و شمار دیگری از پایتختهای اروپایی موردهجمه با سلاح سرد و گرم قرار گرفت. گرچه منابع اطلاعاتی و امنیتی از سکوت و تعلل آگاهانه مقامات غربی در قبال این تعرضها، نشانههای قابلاستناد ارائه میدهند اما حتی با نگاهی خوشبینانه مبنیبر عدمدخالت دولتها دراینزمینه، بازهم قصور در حراست از امکان دیپلماتیک، تقصیر غیرقابلانکار دولتهای اروپایی خواهد بود.
واکنش ایران به دخالتهای غرب در امور داخلی
ماهیت آمریکا و اروپا در قبال جمهوری اسلامی، گرچه موضوعی آشکار برای بسیاری مسئولان کشور و بهویژه رهبر انقلاب بود اما تقلای بیثمر آنان دراینبازه زمانی یکماهه، باردیگر این ماهیت متناقض را آشکار کرد و واکنش مقامات وزارت خارجه ایران را درپی داشت. «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه ایران درگفتوگوبا «ژوائو گومز کراوینیو» وزیر امور خارجه پرتغال بابیاناینکه برخی کشورها در اظهاراتی مداخلهجویانه موضوع اغتشاشات و فعالیتهای تروریستی را بهعنوان اعتراض تلقی کرده و درعمل باعث تحریک اغتشاشگران و تروریستها میشوند، تصریح کرد: اینکشورها موضوع صدور قطعنامه یا تحریمهایی را در نشست آتی شورای وزیران اتحادیه اروپا در دستورکار خود قرار دادهاند که درصورت چنین اقدامی، جمهوری اسلامی ایران اقدام متقابل خواهد کرد. وزیر امور خارجه، با طرح یک پرسش اساسی به واکنش غرب نسبت به رویدادهای داخل ایران، پرداخت و پرسید: چهکسی باور میکند فوت یک دختر آنقدر برای غربیها اهمیت داشته باشد؟ اگر چنین است، نسبت به صدهاهزار شهید و کشته در عراق، افغانستان، سوریه و لبنان چه کردند؟ آنها میخواستند در ایران جنگ فرقهای راه بیندازند. وی در خبری قابلتأمل از ورود سلاح گرم به برخی تظاهرات و اغتشاشات در کشور خبر داد و یادآور شد این سلاحها از خارج وارد شده و در ایران چنین سلاحهایی وجود ندارد. وی درگفتوگوبا «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از آنها خواست نگاه واقعبینانهای به موضوعات داخلی جمهوری اسلامی داشته باشند و بدانند ایران سرزمین کودتاهای مخملی نیست و نخواهد بود؛ گفتوگویی که در آن بورل بر عدمدخالت اروپا در امور داخلی ایران تأکید کرد. درادامه، امیرعبداللهیان درگفتوگوبا «کاترین کولونا» وزیر امور خارجه فرانسه بااشارهبه رفتار غرب در توسل به استانداردهای دوگانه عنوان کرد: جای تعجب است مقابله با اغتشاش در اروپا عملی خوب و پسندیده است اما همینکار در ایران سرکوب قلمداد میشود! اجازه نمیدهیم هیچ طرفی از داخل یا خارج، امنیت ملی کشور را هدف قرار دهد. «ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت امور خارجه درواکنشبه این موضعگیریها، خطاب به جو بایدن گفت: «عادت شما ماهیگرفتن از آبهای گلآلود است؛ اما یادتان باشد اینجا ایران است. باهم برای ترمیم زخمهای کوچکوبزرگ ایران خواهیم کوشید، باهم برای استقلال ایران خواهیم ایستاد و صدالبته شکست دیگری بر انبوه شکستهایتان افزوده خواهد شد». «محمد جمشیدی» معاون سیاسی دفتر رئیسجمهور درواکنشبه اظهارات «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی بایدن در تداوم دخالتها در امور داخلی ایران، خطاب به وی گفت: «مشاورین مغرض که به شما اخبار جعلی میدهند شما را غیرقابلاتکا میکنند. اگر درآستانه انتخابات نیاز دارید که خود را قوی نشان دهید سیوچندبار تقاضای ملاقات مستقیم با ایران را سری نگه دارید». دخالتهای فرانسه، آلمان و تحریمهای انگلیس واکنش شدید وزارت امور خارجه را درپی داشت. امیرعبداللهیان درگفتوگوبا همتای فرانسوی خود به این دخالتها واکنش نشان داد و سفیر انگلیس و دانمارک در تهران هم به وزارت امور خارجه احضار شدند.
اشتباهات محاسباتی مهلک
جغرافیایی که ایران در آن قرار دارد، همسایگان و اتفاقات تاریخی رویداده در آن، گاه سبب برخی اشتباهات محاسباتی برای بیگانگان میشود؛ مثلاً میپندارند اگر در یک جمهوری تازهاستقلالیافته با مساحتی برابر با یکی از استانهای ایران، کودتایی موسوم به مخملی بهراه اندازند و شخص الف را با ب تعویض کنند؛ این نسخه مسموم قابلیت اجرا در جمهوری اسلامی ایران را هم خواهد داشت! تصور میکنند اگر با ساختن و پرداختن گروهکی چون داعش توانستند در سرزمین دیگری تروریسم را حاکم کرده و عامل فروپاشی شوند، در ایران نیز میتوانند نقشه شوم تجزیه را اجرایی کنند. بهنظر میرسد وقتی مردم ایران در معترضترین و منتقدترین شرایط خود هم همراهی کرد و ترک و لر و عرب و بلوچ فریاد میزنند، این سناریوها نهتنها قابلیت اجرایی نیافته بلکه به اشتباهات مهلک محاسباتی برای کشورهای غربی تبدیل میشود./ پایگاه اطلاعرسانی دولت