ایران در جست‌وجوی توسعه سواحل مکران
درشرایطی‌که رقبای ایران به‌دنبال افزایش سهم خود از ترانزیت منطقه هستند و هرروز تأخیر در اجرای کارها می‌تواند رسیدن به اهداف را با کندی مواجه کند، دولت باید با مشارکت بخش خصوصی توسعه سواحل مکران را در دستورکار خود قرار دهد و تحقق آن‌را تسریع کند. توسعه سواحل مکران از منویات مقام معظم رهبری و از موضوعات موردتأکید رئیس‌جمهوری است، زیرا سواحل مکران از مهم‌ترین محورهای پیشران توسعه کشور است و می‌تواند به‌عنوان موتور محرک برای پیشرفت مطرح باشد. توسعه سواحل مکران مقوله‌ای راهبردی و اساسی برای اقتصاد کشور است. توسعه‌ای که باتوجه‌به مدل اقتصادی کلان تعریف‌شده برای اقتصاد ایران، از اهمیت بسیاربالایی برخوردار است و باید عملیاتی شود. محمد مخبر؛ معاون‌اول رئیس‌جمهوری بابیان‌اینکه ظرفیت‌ها و ذخایر گسترده‌ای برای توسعه کشور در منطقه مکران وجود دارد، گفته بود که نخست وزیران کشورهای ساحلی خزر بر موضوع سواحل مکران و ظرفیت‌های این‌منطقه برای ترانزیت کالا تأکیدات فراوانی داشتند. وی باتأکیدبر لزوم جذب سرمایه خارجی برای اجرای طرح‌های توسعه سواحل مکران گفت: نحوه تأمین منابع مالی از عوامل اصلی در موفقیت این‌برنامه به‌شمار می‌آید و لازم است مدل و طرحی جامع برای مباحث مالی اجرای طرح‌ها درنظر گرفته شود. معاون‌اول رئیس‌جمهوری همچنین بر اهمیت تسریع در اجرای طرح‌های توسعه سواحل مکران و به‌خصوص طرح‌های مرتبط با حوزه ترانزیت تأکید کرده و افزود: درشرایطی‌که رقبای ایران به‌دنبال افزایش سهم خود از ترانزیت منطقه هستند، هرروز تأخیر در اجرای کارها می‌تواند رسیدن به اهداف را با کندی مواجه کند. در اجرای طرح‌ها و برنامه‌های مصوب، حتی یک‌روز تأخیر مجاز نیست. برخی پروژه‌ها به‌عنوان فوریت‌های اقدامی جهت توسعه سواحل مکران موردبحث و تبادل‌نظر قرار گرفت که احداث پروژه راه‌آهن چابهار-زاهدان، احداث فرودگاه چابهار، رفع موانع اجرایی فولاد سترگ مکران، گازرسانی به چابهار از مبدأ ایرانشهر و تسریع در پروژه‌های انرژی، شیمیایی و نفتی جاسک از جمله آن‌هاست. دراین‌راستا به‌تازگی فاز اول راه‌آهن چابهار-زاهدان تکمیل شد که یکی از پروژه‌های استراتژیک و اولویت‌دار ریلی کشور است و سبب توسعه سواحل مکران و اتصال کشورهای آسیای میانه، افغانستان و پاکستان و همسایه‌های شمالی ایران به آب‌های آزاد اقیانوسی خواهد شد و در توسعه کریدورهای بین‌المللی عبوری از ایران و افزایش درآمدهای ترانزیتی برای کشور نقش چشمگیری خواهد داشت. باوجوداین، علیرضا صلواتی مجری طرح‌های آزادراهی مرکز و جنوب کشور اخیراً معتقد است که علی‌رغم وجود سواحل مکران، بندر چابهار و دسترسی به آب‌های آزاد، در شرق کشور توسعه مطلوب را شاهد نبوده‌ایم. این نقاط بسیار استراتژیک است و تمرکز سیاست‌های کلی نظام نیز بر توسعه شرق و جنوب‌شرق کشور است؛ به‌گونه‌ای‌که اعتبارات صندوق توسعه ملی به‌این‌سمت جذب شده. رضا تقی‌پور؛ عضو کمیسیون صنایع مجلس بابیان‌اینکه توسعه سواحل مکران مقوله‌ای راهبردی و اساسی برای اقتصاد کشور است، گفت: دولت باید با مشارکت بخش خصوصی، توسعه سواحل مکران را در دستورکار خود قرار دهد و تحقق آن‌را تسریع کند. طبق اعلام وزارت راه‌وشهرسازی، وی درباره ضرورت توسعه سواحل مکران و جایگاه ویژه این سواحل در رشد و تحول اقتصادی کشور، بیان کرد: سواحل مکران منطقه‌ای استراتژیک و ازنظر ژئوپولتیکی برای کشور از اهمیت بسیاربالایی برخوردار است، درعین‌حال مقام معظم رهبری تأکید کرده‌اند که این سواحل باید به‌عنوان دروازه و درگاه اقتصاد کشور، توسعه پیدا کند. برای توسعه سواحل مکران نیازمند قوانین چندان و جدیدی نیستیم و قوانین موجود از بالندگی و پویایی کافی برخوردار هستند اما باید چارچوب وظایف به‌طور تفکیک‌شده مشخص باشد و هر بخش، سازمان و نهادی به وظایف خود عمل کند و عملکردش موردارزیابی قرار گیرد. عضو کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی بابیان‌اینکه تغییر مداوم و پیاپی قوانین اثرگذار نیست، گفت: این‌بدان‌معنانیست‌که اگر جایی نیازمند قانون جدید باشیم، قانون‌گذاری نکنیم. قوانین و برنامه‌های مناسبی درمورد توسعه سواحل مکران وجود دارد و توسعه آن باید ازسوی دولت تسریع شود و به‌طورجدی در دستورکار قرار گیرد. وی بابیان‌اینکه توسعه سواحل مکران نیازمند همکاری بخش دولتی و خصوصی‌ست، تصریح کرد: چارچوب همکاری‌ها و فعالیت‌های دولت و بخش خصوصی باید تعیین شود و هریک‌ازآن‌ها بدانند چه اقداماتی باید انجام دهند زیرا توسعه سواحل مکران بدون مشارکت دولت و بخش خصوصی امکان‌پذیر نیست و باید شاهد فعالیت همه‌جانبه دستگاه‌ها و بخش‌های مختلف دولتی و خصوصی دراین‌رابطه باشیم. وی باتأکیدبراینکه باید برای سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و متخصصان داخلی اطمینان‌خاطر لازم را ایجاد کنیم و شاهد ثبات در اقتصاد کشور باشیم، گفت: بخش خصوصی صرفاً نباید در حوزه تجارت و صنایع پایین‌دستی وارد شود بلکه باید در حوزه‌های زیربنایی نیز از ظرفیت بخش خصوصی با حمایت‌های مادی و معنوی همه‌جانبه بهره‌مند شویم؛ دراین‌راستا می‌توان به توسعه بندرها و سواحل نیز اشاره کرد./ ایسنا