دوپینگ بدون محرومیت!
نوروفیدبک یک روش غیرتهاجمی، ایمن و کاملاً بدون عوارض است که از امواج مغزی برای اثربخشی در ورزشکاران استفاده میکند. بهگزارش ایسنا؛ نوروفیدبک مانند سایر انواع بیوفیدبک به معنای شناخت عملکردهای فیزیولوژیک بدن، تغییردادن و کنترلکردن این فرایندها بهوسیله خود فرد و بهشکل کاملاً ارادی و آگاهانه است. اصول اولیه نوروفیدبک براساس همان چیزی شکل گرفته است که در نوار مغزی مورداستفاده قرار میگیرد و نوروفیدبک بهنوعی به معنای شکلدهی مجدد مغز است؛ همچنین باتوجهبه اصل شرطیسازی و شکلدهی رفتار، نوروفیدبک و بیوفیدبک فرایندهای طولانیمدتی هستند که باید در جلسه ابتدایی با شرایط آسان شروع و بهتدریج به شرایط دشوارتر منتهی شود. یکی از کاربردهای نوروفیدبک، استفاده آن برای ورزشکاران است؛ ازجمله این ورزشکاران، نادال تنیسباز موفق و معروف، یکی از راهکارهای موفقیتش استفاده از نوروفیدبک برای ارتقاء عملکرد ذهنی بوده است. اهدافی که نوروفیدبک برای یک ورزشکار بهارمغان میآورد؛ شامل افزایش تمرکز، کاهش برانگیختگی، افزایش سرعت تصمیمگیری، مقابله با منفی نگری ورزشکاران و افزایش سرعت عکسالعمل است. درحالحاضر بسیاری از ورزشکاران در کشورهای پیشرفته و همچنین بسیاری از سازمانهای معتبر جهانی ازجمله ناسا (سازمان علوم فضایی آمریکا) جهت ارتقای مهارتهای ذهنی و شناختی و بهینهسازی تصمیمگیری، افزایش خلاقیت، تقویت حافظه و افزایش هماهنگی جسم و ذهن از این روش استفاده میکنند و بهطور مثال تیم ملی ایتالیا، تیم آث میلان، بسیاری از برندگان مدال طلای المپیک مانند ماری پیرس و چاد کاروین رسماً اعلام کردند جهت بهبود کارکرد ذهنی برای آمادگی مسابقات از نوروفیدبک استفاده میکنند. در آمریکا بیش از ۱۰۰۰ مرکز نوروفیدبک وجود دارد که این رقم در پنجسال گذشته کمتر از ۱۰۰ مرکز بوده و به این تعداد رسیده است و این موضوع حاکی از میزان اهمیت و محبوبیت این روش درمانی در کشورهای پیشرفته است. تأثیر نوروفیدبک بر ورزشکاران رسیدن به حداکثر عملکرد و استفاده از همه توان، آرزو و هدف هر ورزشکار و تیم ورزشی است. تمرینهای ورزشی، بدنسازی، استفاده از مربیان بزرگ و گرانقیمت، برنامههای تفریحی، داشتن روانشناس در کنار تیم و استفاده از تشویقهای مالی همه بهمنظور استفاده از حداکثر توان و بازده ورزشکاران و درنتیجه موفقیت کلی تیم است. خریدن بازیکنان گرانقیمت و توانمند نیز راهی دیگر برای تقویت و افزایش توان تیمهای ورزشی است و میتوان نوع دیگری به این مسئله نگاه کرد، اینکه شرایطی در تیم فراهم کنیم که بازیکنان کمتر اشتباه کنند و درنتیجه بهتر نتیجه بگیرند چراکه رسیدن به حداکثر عملکرد و بهترین بازده هدف اصلی و نهایی همه تمرینات و اقدامات دیگر است. نوروفیدبک یک روش غیرتهاجمی، ایمن و کاملاً بدون عوارض است که از امواج مغزی برای اثربخشی استفاده میکند. در این روش الکترودها یا سنسورهایی به سروگوش ورزشکاران متصل میشود و امواج مغزی آنها را ازطریق رایانه و بااستفادهاز بازی، شکل و صدا به خود ورزشکار نشان میدهد؛ سپس تکلیفی بهصورت یک بازی به ورزشکار داده میشود تا آن را بااستفادهاز الگوی بهینه امواج مغزی که مدنظر متخصص و درمانگر است به انجام رساند. ورزشکار دراینحالت با دست خود هیچ کاری نمیکند بلکه امواج مغزی بازی را پیش میبرد؛ درحالیکه ازنظر ورزشکار این صرفاً یک بازی است اما به صورتی ناهشیارانه مغز وی آموزش میبیند و درواقع یاد میگیرد که خود را در حالت بهینه مدنظر درمانگر قرار دهد و نسبت به آن حالت شرطی شود. با تکرار این جلسات یادگیری، مغز کامل میشود و درنتیجه مغز خواهد توانست همیشه خود را در آن حالت حفظ کند، حتی در شرایط و لحظات بحرانی مسابقات این اتفاق رخ میدهد و درواقع نوروفیدبک در ورزش برای افزایش عملکرد ورزشکار و بهعنوان تکنیکی برای آموزش به ورزشکار جهت مقابله با اضطراب کلی و خاص ورزش، کاهش درد و خستگی و افزایش انعطافپذیری وی بهکار میرود.
هوشنگ اسماعیلی