آفتابپرست؛ رنگینکمان عجایب
یکی از خزندگان است از خانواده آفتابپرستان؛ و یکی از معروفترین انواع خزندگان دوزیست بهشمار میآید طول بدن آنها از ۱٫۵سانتیمتر تا ۶۸٫۵سانتیمتر متغیر است بدنی پهن دارد که از دو پهلو بههم فشرده شده دارای چشمهای برجسته و بیرونآمده است که هریک مستقل حرکت میکند و میتواند همزمان جهات مختلف را ببیند این جانور آهسته حرکت میکند و زبان چسبنده بزرگی دارد که به بیرون پرتاب؛ و با آن، حشرات را شکار میکند دُمی باریک و بلند دارد و میتواند به دور شاخهها بپیچد و جابهجا شود میتواند بهسرعت رنگ پوست خود را تغییر دهد و همرنگ محیط خود شود تقریباً نیمی از گونههای آفتابپرست در جزیره ماداگاسکار زندگی میکنند تاکنون حدود ۱۶۰ گونه از آفتابپرست شناخته شده است آنها از آفریقا به جنوب اروپا و نیز جنوب آسیا تا سریلانکا پراکنده شدهاند؛ همچنین در ایالاتمتحده، مناطقی مانند هاوایی، کالیفرنیا و فلوریدا دیده شدهاند وقتی طعمه را ببینند، هردو چشم آنها در همان جهت متمرکز میشود و دید آنها بسیار تیز و عمیق میشود بینایی بسیارخوبی در میان خزندگان دارند که به آنها کمک میکند تا حشرات کوچک را از راه دور پنج تا ۱۰متر شکار کنند آنها میتوانند نور مرئی و اشعه ماوراءبنفش را ببینند. درمعرض نور ماوراءبنفش سطح رفتار اجتماعی و فعالیت خود را افزایش میدهد و بیشتر تمایل به گرفتنِ حمام آفتاب و تغذیه دارد. بهاحتمالزیاد برای تولیدمثل نیز به این اشعه نیاز دارند زبانهای پرتابهای که ۱٫۵ تا دوبرابر طول بدن آنها است زبان آفتابپرستها عملکرد بالایی دارند و در ۰٫۰۷ثانیه میتواند به شکار برسد. زبان آنها عضلهای قدرتمند است که با ضربه به طعمه، آنرا بهسمت خود میمکد پاهای آفتابپرست ظاهری انبرک مانند دارند؛ هریکاز پاهای آفتابپرست دارای پنج انگشت است که این پاهای تخصصی کمک میکند تا روی شاخههای تاریک یا ناهموار بهخوبی حرکت کنند آفتابپرست نر معمولاً آراستهتر است. بسیاری سر یا صورت زیبایی دارند، برآمدگی بینی و برآمدگی شاخمانندی دارند. بعضی دیگر نیز تاجهای بزرگی را در بالای سر خود دارند آفتابپرست نمیتواند زیاد بشنود و مانند مار، گوش خارجی یا میانی ندارد؛ بااینحال، ناشنوا نیستند و میتوانند فرکانسهای صوتی در محدوده ۲۰۰ تا ۶۰۰هرتز را تشخیص دهند گونههای مختلفشان میتوانند رنگ خود را تغییر دهند و به رنگهایی مانند صورتی، قرمز، نارنجی، سبز، سیاه، بنفش قهوهای و زرد و الوان ترکیبی دربیایند. این توانایی را بهدلیل سلولهای رنگیزهدار ویژه بهنام «کروماتوفور» که در پوست خود دارند، بهدست آوردهاند. این سلولها به پیامهای هورمونی و عصبی پاسخ میدهند و باعث تغییر رنگ پوست میشوند عمده مردم میپندارند این جانوران رنگشان را برای همرنگشدن با محیط تغییر میدهند؛ اما بعضی از پژوهشهای دانشمندان نشان داده نور، دما و روحیه جانور باعث تغییر رنگ آفتابپرست میشود. گاه تغییر رنگ باعث آسایش بیشتر جانور میشود؛ گاهی به جانور کمک میکند با آفتابپرستهای دیگر ارتباط برقرار کند.