درمانِ «گران» سرطان در کشور
رئیس اداره کنترل و مبارزه با سرطان دفتر مدیریت بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت ضمن تشریح چرایی گرانبودن درمان سرطان در کشور، گفت: وقتی بیماران مبتلابهسرطان از هزینههای بالای داروهای سرطان گلایه دارند، یا مربوط به ۱۰درصد فرانشیز داروهاییست که در لیست دارویی کشور قرار دارند یا مربوط به داروهاییست که در لیست دارویی وجود ندارند اما متأسفانه برخی پزشکان آنها را تجویز میکنند. دکتر علی قنبری مطلق درباره وضعیت تجهیزات مربوط به درمان سرطان در کشور گفت: دراینزمینه دو بحث کمیت و کیفیت موردتوجه است. ما فعلاً بهازای هر یکمیلیوننفر ۱.۵دستگاه شتابدهنده در کشور داریم درحالیکه در دنیا اینمیزان دودستگاه است؛ بنابراین باید تعداد دستگاههای شتابدهنده در کشور افزایش یابد و درعینحال درزمینه نگهداری از ایندستگاهها هم باید حمایت بیشتر باشد تا ازنظر قطعات و ... دچار مشکل نشوند. خوشبختانه در پنجسالگذشته برای بخشهای دولتی چنددستگاه تهیه و نصب شده که کمک کرده تا از بحران کاهش دستگاهها جلوگیری شود و خدمات پیشرفته رادیوتراپی را دراختیار مردم قرار میدهد. باید توجه کرد که جراحی و رادیوتراپی سهم بیشتری در درمان سرطان داشتهاند؛ بنابراین باید موردتوجه قرار گیرند. وی گفت: در سند شبکه ملی مراقبت سرطان پیشبینی شده تا سال ۱۴۰۴ چنددستگاه در چه مراکزی باید داشته باشیم. همه اینموارد پیشبینی شده است و اعلام شده که باید تا سال ۲۰۲۵، بالغبر ۲۲۰دستگاه شتابدهنده داشته باشیم. اکنون حدود ۱۴۰دستگاه داریم که ۸۰دستگاه دیگر تا ۲۰۲۵ باید به ظرفیت دستگاههای شتابدهنده اضافه شود و اگر هم موردی فرسوده شد، باید جایگزین شود. قنبری مطلق درباره وضعیت راهنماهای بالینی سرطان، گفت: راهنماهای بالینی را میتوان به دو دسته الزامآور و غیرالزامآور تقسیم کرد؛ گاهی راهنمای بالینی برای ایناستکه پزشک بداند چهچیزی باعث میشود که طبابت بهتری داشته باشد. گاهیاوقات راهنمای بالینی الزامآور است؛ یعنی یا قانون جلو پزشک را میگیرد یااینکه بیمه پوشش نمیدهد. قنبری مطلق گفت: تقریباً پوشش بیمهای داروهای سرطان براساس آندیکاسیونهایی که در دنیا وجود دارد، خوب است. تقریباً اینطور نیست که دارویی در دنیا در اندیکاسیونی مؤثر باشد، اما بیمه اعلام کند که آنرا پوشش نمیدهد؛ بنابراین برای حدود ۱۲ دارو که گایدلاین دارند و داروهای گرانقیمت و جدیدتری هستند و مؤثرند، پوشش بیمهای هم در کشور وجود دارد. پوشش بیمهای داروهای سرطانی که در لیست دارویی ایران قرار دارند، خوب است، اما ایدئال نیست؛ زیرا اگر یک داروی سرطان را تا ۹۰درصد هم پوشش دهید، شاید همان ۱۰درصد پرداختی بیمار هم برای یک داروی گران، زیاد باشد؛ بنابراین باید راهی پیدا کرد که همان ۱۰درصد را هم یا برای همه یا برای عدهای پوشش دهید. البته خوشبختانه در قالب بسته حمایت از بیماران صعبالعلاج، دارد تلاش میشود تا این نقصان هم برای کل بیماران مبتلابهسرطان، اما برای داروهایی که داخل لیست دارویی هستند، رفع شود. وی افزود: مشکل دیگر درباره داروهایی هستند که خارج از لیست دارویی قرار دارند که اینموارد را وزارت بهداشت باید سریعتر بررسی کند که آیا میخواهد این داروها را وارد لیست کند یا خیر؟ مشکل دیگر ایناستکه برخی پزشکان داروهای خارج از لیست دارویی کشور را برای بیماران مبتلابهسرطان تجویز میکنند که این داروها بسیارگراناند و این داروها هستند که برای بیماران مشکل ایجاد میکنند؛ بنابراین وقتی بیماران مبتلابهسرطان از هزینههای بالای داروهای سرطان گلایه دارند، یا مربوط به ۱۰درصد فرانشیز داروهاییست که در لیست دارویی کشور قرار دارند یا مربوط به داروهاییست که در لیست دارویی کشور وجود ندارند. قنبری مطلق درباره پوشش بیمهای روشهای درمانی سرطان نیز گفت: پوشش بیمهای روشهای درمانی سرطان در بخشهای دولتی خوب است. بهطوریکه خدمت شیمیدرمانی و رادیوتراپی در بخش دولتی رایگان است. برای جراحی نیز بیماران مبتلابهسرطان پنج تا ۱۰درصد هزینه را در بخش دولتی میپردازند، اما مشکل ایناستکه بسیاری از این خدمات در بخش خصوصی ارائه میشود. مشکل ایناستکه تعداد کم دستگاهها یک بحث است اما توزیع همان تعداد دستگاه نامناسب است. یک مشکل ایناستکه در بخشهای دولتی دستگاههای شتابدهنده بهتعدادکافی دردسترس نیست و منجر به نوبتهای طولانی برای بیمار شده و بیماران مجبور میشوند برای درمان به بخش خصوصی بروند یا در نوبت طولانی بمانند که دراینصورت اثربخشی درمان کاهش مییابد. وی گفت: هزینههای درمان سرطان در بخش خصوصی برای مردم بسیارگران است. پوشش بیمهای آنهم بهاندازه تعرفه دولتیست؛ طوریکه میتوان گفت همه هزینه درمان را در بخش خصوصی مردم میدهند. بهعنوانمثال اگر یک خدمت درمانی سرطان ۱۰۰تومان باشد، این خدمت در بخش دولتی ۲۵تومان است. حال وقتی به بخش خصوصی مراجعه کنید، بیمه بهاندازه همان ۲۵تومان پول میدهد. قنبری مطلق درباره هزینه درمان سرطان در کشور نیز گفت: درزمینه محاسبه هزینه درمان سرطان در کشور، پروژهای دردستانجام داریم اما هزینه درمان سرطان در کشور زیاد است. میتوان گفت که پرهزینهترین بیماریست. بهطور تخمینی هزینه درمان سرطان حداقل حدود ۵۰۰۰میلیاردتومان در کشور است. بهطورمتوسط برای هر بیمار و طبق نوع سرطان هم هزینههای درمان سرطان متفاوت است. بهعنوانمثال طی چندسالقبل هزینههای تشخیص و درمان سرطان پستان محاسبه شد و براساسآن هزینه تشخیص و درمان این سرطان برای هر فرد حدود ۱۷هزاردلار بود، برای سرطان روده بزرگ ۱۶هزاردلار است؛ ایندرحالیستکه وقتی بیماری مجدداً عود کند هم مباحثی دیگر را بهدنبال دارد./ ایسنا