راهنمای خرید «اسپرسوساز»
«اسپرسو» واژه‌ای ایتالیایى‌ست به‌معنای سریع؛ درواقع نوعی از قهوه است که شیوه درست‌کردن آن سبب تمایزش است. با انواع دانه‌های قهوه؛ چه عربیکا، چه ربوستا و چه ترکیبی می‌توان اسپرسو تهیه کرد. چیزی‌که مهم است میزان آسیاب‌کردن دانه‌های قهوه است. برای اسپرسو دانه‌های قهوه را به‌صورت متوسط آسیاب می‌کنیم یعنی درشت از قهوه ترک و ریزتر از قهوه فرانسه و قهوه‌های دمی. دانه‌های قهوه را می‌توانیم با آسیاب‌های دستی یا برقی آسیاب کنیم. دستگاه‌های اسپرسوساز، آب نزدیک به نقطه‌جوش را از میان دانه‌های قهوه‌ی آسیاب و فشرده‌شده با فشار عبور داد و در عرض کمتر از 30ثانیه ترکیبی غلیظ معطر و مملو از کافئین تحت‌عنوان «اسپرسو» را تحویل می‌دهند. قهوه اسپرسو با عصاره‌گیری از پودر قهوه فشرده‌شده، تهیه می‌شود؛ روی اسپرسو هم لایه فوم‌مانندی به‌نام کرما (Crema) تشکیل می‌گردد؛ که به این کف خامه قهوه می‌گویند. همچنین اسپرسو پایه تهیه تعدادی از نوشیدنی‌های دیگر ازجمله موکا، ماکیاتو، آمریکانو، لاته و کاپوچینو است که البته این خاصیت اسپرسو نیز عامل تعیین‌کننده‌ای برای انتخاب دستگاه اسپرسوساز است.
انواع دستگاه‌های اسپرسوساز
در دستگاه اسپرسوساز آب از داخل محفظه مخصوص با فشار به جوش‌آور وارد مى‌شود؛ بعد با دماى بالا از جوش‌آور خارج مى‌شود و از نگه‌دارنده که حاوى قهوه آسیاب‌شده است، عبور مى‌کند و درانتها قهوه در محفظه مخصوص جمع مى‌شود یا به‌طور مستقیم در فنجان مى‌ریزد. نحوه ایجاد فشار لازم برای عبور آب بسته به نوع اسپرسوساز متفاوت است؛ در برخی اسپرسوسازها فشار لازم با پیستون دستی و در برخی‌دیگر به‌کمک بخار یا پمپ ایجاد می‌شود. فشار مطلوب برای تهیه اسپرسوی واقعی باید اقلاً نُه‌بار (Bar) باشد. در دستگاه‌های جدید اغلب اسپرسوسازهای نیمه‌خودکار و تمام‌خودکار بازار از قابلیت تولید فشار استاندارد ۱۵بار برخوردارند. برای تهیه قهوه اسپرسو دستگاه‌های مختلفی وجود دارد که شامل دستی، نیمه اتوماتیک، تمام‌اتوماتیک، قابل‌حمل و روگازی (موکاپات) می‌باشند که برخی حرفه‌ای و برخی خانگی هستند.
اسپرسوساز دستی (اهرمی)
درواقع اگر می‌خواهید هرچیزی را در شات اسپرسوی خود کنترل کنید باید از روش دستی استفاده کنید و لذت ببرید. اسپرسوسازهای دستی با اهرم دستی کار می‌کنند و به اسپرسوساز اهرمی نیز معروف‌اند.
دستگاه‌های نیمه‌اتوماتیک
اسپرسوساز نیمه‌اتوماتیک هم برای مصرف خانگی و هم کافی‌شاپی کاربرد دارد. این‌نوع دستگاه‌ها مجهز به پمپ برقی هستند و در‌این‌دستگاه‌ها آسیاب‌کردن، پرکردن فیلتر نگه‌دارنده قهوه پرتافیلتر (Portafilter) و و تَمپ‌کردن قهوه (Tamper) فشرده‌کردن برعهده شخص بوده و لازم است برای درجه آسیاب، مقدار قهوه و همچنین زمان شروع و پایان عصاره‌گیری تصمیم بگیرید. این ماشین‌ها دارای کنترل دمای آب و کنترل فشار خودکار هستند؛ اما مصرف‌کننده با خاموش و روشن‌کردن پمپ، تصمیم می‌گیرد که چقدر آب از میان ذرات قهوه جریان یابد. تغییرات اندک در دمای آب و فشار می‌تواند تأثیرات زیادی بر کیفیت اسپرسویی که یک‌دستگاه تولید می‌کند، داشته باشد؛ بنابراین با داشتن سطح ثابت و بهینه این‌دستگاه‌ها، قهوه با کیفیت یکسان تولید می‌شود. مدل‌های نیمه‌اتوماتیک تقریباً محبوب‌ترین دستگاه‌های اسپرسوساز هستند.
دستگاه‌های تمام‌اتوماتیک
دراین‌نوع از دستگاه‌ها مدت‌زمان قابل‌کنترل است. همچنین برخی مجهز به آسیاب قهوه می‌باشند. در اسپرسوسازهای تمام‌اتوماتیک حجم آب عبوری از فیلتر توسط خود دستگاه کنترل می‌شود و تایمر داخلی خود دستگاه پس از مدت‌زمان مشخصی (بین ۲۵ تا ۳۰ثانیه) به‌طور خودکار از ادامه جریان جلوگیری به‌عمل می‌آورد. درابتدا پس از ریختن قهوه در پرتافلیتر، دستگاه به‌وسیله یک تایمر داخلی روند عصاره‌گیری و تهیه قهوه را مدیریت می‌کند؛ بدان‌معناست‌که دستگاه، کنترل تهیه اسپرسو شما را دارد.
«نانوپرسو» چیست؟
یکی از محصولات جالب برای تولید قهوه اسپرسو مورداستفاده، نانوپرسو (Nanopresso) است؛ یک اسپرسوساز قابل‌حمل که می‌توانید بدون نیاز به برق و تنها با نیروی دست خود برای پمپاژ، می‌توانید قهوه اسپرسو دلخواه خود را تهیه کنید. ابعاد مناسب و استفاده سریع و آسان از ویژگی‌های این‌محصول منحصربه‌فرد است و به‌دلیل وزن مناسب این‌محصول، به‌راحتی می‌توانید در خانه، محل کار، تفریح و ... از طعم عالی نوشیدنی خود لذت ببرید.
آشنایی با مدل‌های موکاپات
اسپرسوساز روگازی یا موکاپات قابل‌حمل است؛ البته نوع برقی آن نیز وجود دارد. دراین‌روش آب در محفظه بسته زیرین داغ شده و به‌دلیل ایجاد فشار بخار به‌سمت بالا حرکت می‌کند و از مسیری قیفی‌شکل به محفظه میانی وارد می‌شود. محفظه میانی فیلتردار است و باید با پودر قهوه پر شود. عصاره قهوه سپس از مسیری لوله‌ای به محفظه خالی فوقانی می‌ریزد. درواقع، موکاپات جایگزین خوش‌قیمت‌تری برای دستگاه‌های اسپرسوساز است. البته قهوه در موکاپات دقیقاً به همان کیفیت اسپرسوسازهای حرفه‌ای درنمی‌آید.
بهترین انتخاب ممکن
شاید اصلی‌ترین دلیلِ انتخاب بهترین دستگاه اسپرسوساز این‌است‌که دوست دارید کثیف‌کاری که کار با اسپرسوسازهای روگازی دارند و ممکن است قهوه از آن‌ها رو لباس و زمین بریزند و بعد مجبور شوید پاک‌کردن لکه‌های قهوه از لباس را یاد بگیرید، خداحافظی کنید. اصولاً برای یک خرید مناسب باید نیاز واقعی خود یا خانواده خود را بشناسید تا یک اسپرسوساز مناسب برای خود بیابید تا تجربه نوشیدن یک اسپرسوی باکیفیت در خانه یا محل کار برای شما لذت‌بخش شود. از جمله بهترین دستگاه‌های اسپرسوساز جهان؛ می‌توان به Mr Coffee، Gaggia، Nespresso، DeLonghi و Breville اشاره کرد که البته در ایران برخی مدل‌های دلونگی و نسپرسو را می‌توانید تهیه کنید. همچنین می‌توان به برندهای محبوب اسپرسوی ایران واکاکو(Wacaco) ، مباشی(MEBASHI)، نوا (NOVA) و ... اشاره کرد. هنگام خرید یک‌دستگاه خانگی معمولاً قیمت، طراحی و کیفیت ساخت؛ و درنهایت نحوه تهیه برای انتخاب تعیین‌کننده است. برای‌اینکه بهترین دستگاه‌های اسپرسوساز مناسب خود را انتخاب کنید برخی ویژگی‌های اساسی را در هنگام خرید محصول باید درنظر بگیرید:
1. کیفیت ساخت و خواص ظاهر: وزن، ابعاد و جنس بدنه تأثیرگذار در انتخاب نوع و قیمت دستگاه هستند.
2. نوع قهوه: دانه قهوه، پودر قهوه یا کپسول را می‌توان باتوجه‌به نوع دستگاه‌های اسپرسوساز به‌کار برد. برای دانه قهوه نیازمند آسیاب می‌شوید. برخی از دستگاه‌ها خود آسیاب دارند، دستگاه‌های کپسولی دارای ویژگی کاربری آسان اما هزینه مازاد بوده؛ پودر قهوه مشترک در انواع دستگاه‌هاست.
3. نوع دستگاه: دستگاه‌ها ازلحاظ خودکار یا نیمه‌خودکار‌بودن و امکاناتشان متفاوت‌اند. برخی شامل سیستم قطع خودکار و شست‌وشوی خودکار هستند که به‌مراتب روی قیمت تأثیرگذار است./ وینوک