«هوش مصنوعی» درجدال‌با عقل سلیم
برخی از کارشناسان، فناوری هوش مصنوعی را پایان زندگی نسل فعلی می‌دانند. به‌گزارش باشگاه خبرنگاران جوان؛ اکثر مردم جهان خواسته یا ناخواسته از محصولات مبتنی‌بر هوش مصنوعی در زندگی روزمره خود استفاده می‌کنند. می‌توان به دستگاه‌ها و خدماتی مثل سیری برای بررسی آب‌وهوا یا دستیار صوتی الکسا برای انجام کارهای شخصی اشاره کرد. شخصیت‌هایی مانند استیون هاوکینگ و ایلان ماسک نیز با آگاهی از مزیت‌های این فناوری گاهی درباره تهدیدهای ناشی‌ازآن صحبت می‌کنند. ماسک در گفت‌وگوی دوسال‌پیش خود با نیویورک‌تایمز، هوش مصنوعی را باهوش‌تر از هوش انسانی دانست. به‌گفته مدیرعامل تسلا این فناوری تا سال ۲۰۲۵ از نسل بشر پیشی می‌گیرد. علی‌رغم پیش‌بینی او، برخی کارشناسان با نظر او مخالف بوده و هشدارهایی درباره خطرات هوش مصنوعی داده‌اند. اتومبیل‌های کاملاً الکتریکی و مبتنی‌بر هوش مصنوعی طبق برنامه‌ریزی ازپیش‌تعیین‌شده کار می‌کنند. پس از تولید ماشین‌های خودران و گسترش نسبی آن‌ها در کشورها و کم‌رنگ‌شدن نقش راننده‌ها در هدایت خودروها، ترس تسلط هوش مصنوعی بر انسان به ذهن برخی از تحلیلگران رسید. البته برای رسیدن به‌این‌هدف، هوش مصنوعی علاوه‌بر نیازداشتن به هوشی شبیه انسان، باید آینده را پیش‌بینی و برای آن برنامه‌ریزی هم کند. تاکنون این‌امر میسر نبوده است و با وجود همه دستاوردها هوش مصنوعی قادر به انجام هیچ‌کدام از این‌ها نیست. به‌گفته متیو اوبراین مهندس رباتیک مؤسسه فناوری جورجیا هدف نهایی هوش مصنوعی عمومی مشخص نیست. او با اعلام پیدا‌نشدن روش ایجاد هوشی قابل‌انطباق عمومی، از کار روی ASI (ابرهوش مصنوعی) خبر داد. به‌گفته جورج مونتانز دانشمند داده مایکروسافت، توسعه یادگیری ماشینی و دستگاه‌های هوش مصنوعی و توانایی حل مشکلات و خدمات‌رسانی برخلاف برنامه‌ریزی‌شان با امکانات فعلی فعلاً دورازدسترس است. البته هوش مصنوعی درحال‌حاضر به درک خود و وضعیتمان کمک می‌کند. به‌گفته آنتونیو چلا استاد رباتیک دانشگاه پالرمو، محققان با وجود هوش مصنوعی و رباتیک موفق به شبیه‌سازی تئوری‌های آگاهی، احساسات، هوش و اخلاق در ربات‌ها شده‌اند. مدیر علوم یادگیری دانشگاه کالیفرنیای جنوبی به برخی از خطرات؛ ازجمله بهینه‌سازی بیش‌ازحد، سلاح سازی و فروپاشی زیست‌محیطی اشاره کرده. به‌گفته بن نای؛ شاید هوش مصنوعی برای بی‌ثبات‌سازی کشورها طراحی شده و انتشار تصادفی آن یکی از سناریوهای پروژه منهتن باشد. او دراین‌رابطه به حملات مبتنی‌بر ویروس بازیگران تحت‌حمایت دولت‌ها و فعالیت هکرهای ناشناس اشاره کرد. طبق گزارش‌ها، امسال هزینه جهانی هوش مصنوعی به ۴۳۴میلیارددلار می‌رسد. با رشد ۱۹.۶درصدی درآمد امسال بازار هوش مصنوعی شامل نرم‌افزار، سخت‌افزار و خدمات ۴۳۲.۸میلیارددلار است. براساس آمار شرکت بین‌المللی داده (IDC) ارزش این بازار سال بعد از ۵۰۰میلیارددلار عبور می‌کند. متخصصان هوش مصنوعی بر حل مشکلات کسب‌وکار ازجمله تقویت قدرت نیروی انسانی، بهبود فرآیندها، توسعه فرآیند برنامه‌ریزی و پیش‌بینی و افزایش قدرت تصمیم‌گیری متمرکز شده‌اند. به‌گفته ریتو جیوتی معاون گروه هوش مصنوعی جهانی و تحقیقات اتوماسیون در IDC؛ پیشرفت در فناوری زبان، صدا و بینایی و راه‌حل‌های هوش مصنوعی چندوجهی، انقلابی در کارایی انسان ایجاد کرده است. با بالاتر رفتن کارایی نرم‌افزارهای مبتنی‌بر هوش مصنوعی بسیاری از هزینه‌های انجام فرآیندها کاهش می‌یابد. این‌روند تا سال ۲۰۲۳ ادامه خواهد داشت. نیمه اول پارسال ۴۷درصد از سرمایه‌گذاری‌ها به برنامه‌های کاربردی هوش مصنوعی و حدود ۳۵درصد سهم بازار به نرم‌افزار زیرساخت سیستم هوش مصنوعی اختصاص داشت. سخت‌افزار هوش مصنوعی نیمه اول پارسال با جهش ۰.۵درصدی بیشترین رشد در بازار داشت. شواهد از رشد ۲۴.۹درصدی نسبت به پارسال و رسیدن به پنج‌درصد از سهم بازار حکایت دارد. به‌گفته پیتر روتن معاون بخش پژوهش و محاسبات فشرده عملکرد IDC؛ کمترین جذب سرمایه‌گذاری در بازار AI مربوط به قسمت سخت‌افزار است. هوش مصنوعی توانایی یک برنامه کامپیوتری برای یادگیری و تفکر است. از هوش مصنوعی و شاخه‌های آن مانند رباتیک عمدتاً به‌عنوان فناوری‌های آینده یاد می‌شود. این فناوری در بسیاری از ابعاد زندگی مثل خودرو‌های خودران، کاهش آلودگی‌ها، سفر‌های فضایی کاربرد دارد. به‌زودی احتمالاً هوش مصنوعی نیز به محبوبیت گوشی‌های هوشمند رسیده و استفاده عمومی از آن افزایش پیدا می‌کند. محصولات مبتنی‌بر هوش مصنوعی از الکسا گرفته تا خودرو‌های خودران در فعالیت‌های روزانه ما تأثیرگذار هستند. فناوری هوش مصنوعی دارای ساختار و الگوریتم بوده و از یادگیری ماشینی برای اجرای دستورالعمل‌ها استفاده می‌کند. جان مک‌کارتی در سال ۱۹۵۵ اصطلاح هوش مصنوعی (AI) را برای توصیف سیستمی شبیه عقل انسان و حل مسئله ابداع کرد. هوش مصنوعی را می‌توان شبیه یک نرم‌افزار ارائه‌دهنده خدمات مانند خدمت‌رسانی آنلاین به مشتری یا اجرای آنلاین بازی شطرنج دانست. با مقایسه توانایی‌های ابزار‌های هوش مصنوعی مثل دستیار مجازی و فعال‌کردن گزینه صدا در آن با توانایی‌های کودک هنگام صحبت‌کردن با یک ماشین اسباب‌بازی متوجه باگ‌های این فناوری می‌شویم. به‌گفته بورلند استاد مهندسی برق Idiap؛ هیچ دستگاه هوش مصنوعی قادر به تقلید ویژگی «عقل سلیم» نیست. طبق شواهد؛ محصولات ساخته‌شده مبتنی‌بر هوش مصنوعی به‌شکل پیش‌فرض هوشمند هستند. آن‌ها به یک ورودی مبتنی‌بر رفتار‌های انسان و داده‌های مرتبط نیاز دارند. یکی از اشکالات هوش مصنوعی در‌مقایسه‌با عقل انسان، توانایی استدلال است. ماشین‌ها قادر به ارائه بازخورد و پاسخ به سؤالات هستند؛ اما در‌زمینه ارائه استدلال منطقی و توضیح فرآیند رسیدن به نتیجه‌گیری ناتوان هستند. پس از گذشت 70سال از آزمایش آلن تورینگ هنوز‌هم هیچ سیستم هوش مصنوعی موفق به ساخت دستگاهی شبیه به انسان نشده. امروزه دانشمندان برای تفسیر هوش ماشینی هنوز هم از بازی تقلید استفاده می‌کنند.