اثرگذارترین زنان معمار جهان
مصطفی رفعت
باوجودیکه هنر معماری از اواخر قرن نوزدهم به بعد مورد توجه زنان واقع شد؛ اما این هنر حتی در قرن بیستویکم هم محدودهی فعالیت گستردهی مردان قرار دارد؛ بااینحال، نگاهی به فهرست آثار معماری مطرح جهان نشان میدهد که سازههای قابل توجهی در دنیای مدرن، حاصل نگاه خلاقانهی معماران زن است که در این نوشتار به مطرحترینشان اشاره میکنیم.
● لینا بو باردی
این معمار مدرنیست بیشتر کارهای خود را در زادگاهش یعنی برزیل انجام داد. او در زمینهی طراحی ساختمان و بنا کارنامهی بسیار پروپیمانی در برزیل دارد و البته در محدودهی طراحی جواهرآلات و مبلمان هم فعالیتهایی داشت. صندلی ویژهی او با طرح موسوم به Bowl Chair که از سال 1950 وارد بازار شد، یکی از مطرحترین دیزاینهای جهان است. موزهی هنر سائوپولو یکیاز کارهای معروف وی در زمینهی معماری بناست.
● زاها حدید
معروفترین معمار این فهرست که نامش برای علاقهمندان معماری در چهارگوشهی جهان بسیار آشناست. او اولین زن برندهی جایزهی معتبر Pritzker در زمینهی معماریست و کارهایش همیشه جزو مثالزذنیترین سازههای مدرن با طراحیهای خارقالعاده هستند. این معمار عراقی-آمریکایی سال جاری از دنیا رفت؛ آنهمدرحالیکه بعضی پروژههای وی هنوز تکمیل نشدهاند. از کارهای ویژهی این هنرمند که در 44 کشور جهان اجرا شدهاند، باید به موزهی هنرهای معاصر رم اشاره کرد.
● جین گنگ
معمار صاحب سبک آمریکایی که شرکت گنگ آرشیتکتس را هم مدیریت میکند، با ساخت سازهی آکوا به شهرتی جهانیرسید. این سازه در واقع یک آسمانخراش 82طبقهای چندمنظوره است که معماری بینظیری در اجرا دارد. او حتی بهخاطر علاقهاش به حیوانات طرح ویژهی باغ وحش طبیعی لینکلن را ارائه داد که یکی از بهترین نمونهها در این زمینه است. او دانشآموختهی علوم معماری از دانشگاه معتبر ایلینویز در سال 1986 است.
● سوفیا هایدن
هایدن اولین زنیست که در مدرسهی معتبر عالی معماری MIT پذیرفته و در سال 1890 از آنجا فارغالتحصیل شد. بااینهمه و بهرغم تمام اعتباراتی که در این مرکز علمی بهدست آورد، برای یافتن کار بسیار دچار مشکل شد. زمانیکه طرح وی برای ساخت مرکز نمایشگاه بینالمللی شیکاگو در سال 1893 انتخاب شد، همهچیز تغییر کرد. البته فضای مردسالار آنروزها بهویژه در صنعت و هنر معماری او را بهسرعت بازنشسته کرد.
● دنیس اسکات براون
بهعنوان یک معمار، نظریهپرداز و آموزشدهندهای بسیار متبحر، میتوانست نامی ویژهتر در دنیای آرشیتکتها داشتهباشد؛ اگر در زمان حضور و فعالیتهایش اسیر فضای مردانه و تبعیضهای جنسیتی نمیشد. این بانوی آمریکایی که در 59سالکی از دنیا رفت، کارهای شاخصی در زمینهی معماری داشته که از معروفترین آنها باید به موزهی هنر سیاتل اشاره کرد. او همچنین با همکاری همسرش رابرت ونتوری کارهای متعددی انجام داد و جوایز بسیاری کسب کرد.