بهیاد بازیگری که در انزوا مُرد!
«جین هکمن»؛ ستاره موج نو سینمای آمریکا
«جین هکمن» سابقه گویندگی داشت و اگر برنامههای رادیویی یا آثار صوتی او را نشنیدهاید، حتماً پویانمایی «مورچهای بهنام زی» را ببینید؛ صداپیشگی «ژنرال مندیبل»، محصول هنرنمایی اوست؛ یک مورچه ژنرال بیوجدان و متکبر که نامزد «شاهدخت بالا» با صداپیشگی «شارون استون») است.
پیکر بیجان «هکمن» ۹۵ساله و «آراکاوا» ۶۵ساله ۲۶ فوریه 2025 پیدا شد و باوجوداینکه ابتدا پلیس عامل غیرطبیعی دراینمیان مشاهده نکرد؛ اما روز بعدش، ضرورت انجام بررسیهای بیشتر را اعلام کرد. کلانتر «سانتافه» اعلام کرد؛ دوربینهای محلی نشان داد: «آراکاوا» ۱۱ فوریه، از بازار و داروخانه خرید و همانروز با یک ماساژدرمانگر با ایمیل مشورت کرده است. اتومبیل وی هم از 5:15 بعدازظهر همانروز پس از ورود به منزلشان هیچ حرکتی نکرده. بهگفته پلیس؛ «هکمن» که آلزایمر پیشرفته و همچنین بیماری قلبی شدید و سابقه حمله قلبی داشت، چندروز پس از همسرش از دنیا رفته و تست «هانتاویروس» او منفی شد؛ عفونتی نادر که در ۵۰سالاخیر تنها ۱۳۶مورد در ایالت نیومکزیکو از آن گزارش و ۴۲درصد آن منجربهمرگ شده است. ضربانساز قلب «هکمن» تا ۱۷ فوریه کار میکرد و ۱۸ فوریه از کار افتاد که نشاندهنده روز درگذشت اوست. «هکمن» بازیگر برنده دو جایزه اسکار که آثاری نظیر «ارتباط فرانسوی»، «مکالمه» و «تننبام سلطنتی» را در کارنامه داشت، ۲۰سالپیش از بازیگری کنارهگیری کرد. همسرش پیانیست بود و سال ۱۹۹۱ با «هکمن» ازدواج کرد.
«یوجین آلن هکمن» ۳۰ ژانویه ۱۹۳۰ متولد شد. طی دوران کاریکه بیش از چهاردهه بهطول انجامید، دو جایزه اسکار، دو جایزه فیلم بفتا و چهار جایزه گلدنگلوب دریافت کرد. دو جایزه اسکار «هکمن» یکی در رشته بهترین بازیگر مرد برای بازی در فیلم مهیج «ارتباط فرانسوی» (۱۹۷۱) و دیگری در رشته بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای بازی در نقش یک کلانتر شرور در وسترن «نابخشوده» (۱۹۹۲) بود. برای سه نقش دیگر نیز نامزد اسکار شد: نقش باک بارو در درام جنایی «بانی و کلاید» (۱۹۶۷)، استاد دانشگاه در درام «هیچگاه برای پدرم آواز نخواندم» (۱۹۷۰) و مأمور افبیآی در درام تاریخی «میسیسیپی میسوزد» (۱۹۸۸). «هکمن» با بازی در نقش لکس لوتر در سه فیلم «سوپرمن» (از ۱۹۷۸ تا ۱۹۸۷) به شهرت بیشتری دست یافت. او در فیلمهای «جهنم زیرورو» (۱۹۷۲)، «مترسک» (۱۹۷۳)، «مکالمه» (۱۹۷۴)، «پلی در دوردست» (۱۹۷۷)، «زیر آتش» (۱۹۸۳)، «هوزیرها» (۱۹۸۶)، «قدرت» (۱۹۸۶)، «شرکت» (۱۹۹۳)، «سریع و مرده» (۱۹۹۵)، «کوتوله را بگیرید» (۱۹۹۵)، «قفس پرنده» (۱۹۹۶)، «دشمن ملت» (۱۹۹۸)، «خانواده اشرافی تننبام» (۲۰۰۱) و «هیئتمنصفه فراری» (۲۰۰۳) نیز ایفای نقش کرد. او پس از آخرین اجرای خود در فیلم «به موسپورت خوش آمدید» (۲۰۰۴) تقریباً از بازیگری کنارهگیری کرد و گهگاه تا سال ۲۰۱۷ برای مستندهای تلویزیونی به گویندگی پرداخت. جسد «هکمن» و همسرش در ۲۶ فوریه ۲۰۲۵ در خانهاش پیدا شد. او در سن برناردینو (ایالت کالیفرنیا) بهدنیا آمد. والدین وی «لیدا» و «یوجین ازرا هکمن» نام داشتند. خانواده وی در دانویلا (ایالت ایلینوی) اقامت گزیدند. پدر «هکمن» برای یک روزنامه محلی بر روی ماشین چاپ کار میکرد. والدینش سال ۱۹۴۳ از یکدیگر جدا شدند و پدر وی آنها را ترک کرد. «هکمن» در سن 16سالگی به تفنگداران دریایی ایالاتمتحده آمریکا پیوست و مدت چهارسالونیم در آنجا بهعنوان گوینده رادیو خدمت کرد. پسازآن به نیویورک رفت و شغلهای کوچک مختلفی را تجربه کرد. در سال ۱۹۶۲ مادرش بهدلیل حادثه آتشسوزی درگذشت. «هکمن» در سال ۱۹۵۶ به بازیگری روی آورد و به تئاتر پاسادنا در ایالت کالیفرنیا پیوست. دراینجا بود که با «داستین هافمن» آشنا شد و مدتی با وی در یک آپارتمان زندگی کرد. مسئولان مدرسه، احتمال موفقیت این دو را اندک میدانستند! اما «هافمن» بازیگری را در چند تئاتر خارج از برادوی بهصورت حرفهای آغاز کرد. در سال ۱۹۶۴، پیشنهاد بازی در کنار «سندی دنیس» در تئاتر «هر چهارشنبه» درِ ورود به عالم سینما را بر روی وی گشود. اولین حضورش در فیلم «لیلیت» با نقش اولی «وارن بیتی» همراه بود. دوسالبعد «هکمن» در یکی از پرفروشترین فیلمهای دهه ۶۰ با نام «هاوایی» حضور یافت؛ اما در سال ۱۹۶۷ با حضور در فیلم «بانی و کلاید» ساخته کمنظیر «آرتور پن» توانست برای اولینبار، نامزدی جایزه اسکار را بهدست آورد. در سال ۱۹۶۹، نقش مربی اسکی «رابرت ردفورد» را در «قهرمان اسکی» ایفا کرد؛ که اولین کار سینمایی «مایکل ریچی» (کارگردان فیلم «نامزد» ۱۹۷۲) نیز بود. در سال ۱۹۷۰ «هکمن» باردیگر نامزد اسکار نقش مکمل مرد برای فیلم «من هرگز برای پدرم آواز نخواندم» شد. دراینفیلم «ملوین داگلاس»؛ بازیگر صاحبسبک آمریکایی و «استل پارسونز» نیز حضور داشتند. او یکسالبعد، جایگاه نقش اولی در سینما را با بردن جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد در «ارتباط فرانسوی»؛ ساخته تحسینبرانگیز «ویلیام فریدکین» تصاحب کرد. درایناثر نقش یک کارآگاه نیویورکی بهنام «جیمی دوئل» را خلاقانه ایفا کرد. پسازآن، نقشهای اصلی را در فیلمهای «ماجرای پوزیدون» ۱۹۷۲ (دومین فیلم پرفروش سال پس از فیلم «پدرخوانده»)، «مترسک» (۱۹۷۳) در کنار «آل پاچینو»؛ و «مکالمه» (۱۹۷۴؛ ساخته تحسینبرانگیز «فرانسیس فورد کاپولا») ایفا کرد. درهمینسال «هکمن» در کمیکترین شخصیت سینمایی خود در فیلم «فرانکنشتاین جوان» نقش یک نابینای گوشهگیر را ایفا نمود. در سال ۱۹۷۵ در قسمت دوم «ارتباط فرانسوی»؛ ساخته «جان فرانکن هایمر» و فیلم کمتردیدهشده «حرکت شب»؛ ساخته «آرتور پن» ایفای نقش کرد که برای هردو فیلم، نامزد جایزه بفتا نقش اول مرد شد. در سال ۱۹۷۷ در فیلم پر از ستاره «پلی در دوردست» ساخته «ریچارد اتنبرا» نیز نقش یک ژنرال لهستانی را ایفا نمود. در سال ۱۹۷۸ در فیلم «سوپرمن» و همچنین قسمتهای بعدی آن در سالهای ۸۰ و ۸۷ نقش «لکس لوتر» را بازی کرد. در اواخر دهه ۸۰ «هکمن» بهصورت تناوبی در فیلمها، نقشهای اصلی و مکمل را ایفا مینمود. نامزدی اسکار نقش اول مرد برای فیلم «میسیسیپی میسوزد»؛ ساخته «آلن پارکر» مهمترین دستاورد وی درایندهه است. حضور خاطرهانگیز وی در فیلم «هیچ راهی وجود ندارد» که به نقش وزیر دفاعی که روی یک پرونده آدمکشی سرپوش میگذارد، یکیدیگر از کارهای مهم او در دهه ۸۰ است. درخلال ایندهه، «هکمن» در فیلمهای «سرخها» (۱۹۸۱)، «شجاعت غیرمعمول» (۱۹۸۳)، «هوزیرها» (۱۹۸۶) و «قدرت» (۱۹۸۶) بازی کرد. در سال ۲۰۰۸ فیلم «هوزیرها» با بازی وی؛ ازسوی «بنیاد فیلم آمریکا» بهعنوان «چهارمین فیلم ورزشی تاریخ سینما» برگزیده شد. دراینفیلم، او در نقش «نورمن دیل» (مربی کهنهکار و مصمم تیم بسکتبالی در ایالت ایندیانا) ظاهر میشود. در سال ۱۹۹۰ برای رفع تنگی رگهای خونی خود، آنژیوپلاستی انجام داد و برای مدت کوتاهی از بازیگری دور شد. بااینوجود درهمانسال در بازسازی فیلم «حاشیه باریک» (۱۹۵۲) حضور پیدا کرد. در سال ۱۹۹۲، در نقش یک کلانتر سادیسمی با نام «بیلکوچیکه» در فیلم وسترن موفق «نابخشوده»؛ ساخته «کلینت ایستوود» بسیار خوش درخشید؛ و توانست دومین اسکار زندگی خود را دریافت کند. فیلم در کنار جایزه اسکار مکمل مردیکه «هکمن» بهدست آورد، جوایز مهم دیگری همچون بهترین فیلم و بهترین کارگردانی را نیز ازآنخود کرد. در سال ۱۹۹۳، در فیلم «جرونیمو: یک افسانه آمریکایی» در نقش «سرتیپ جورج کروک» حضور یافت. «هکمن» در دو اقتباس از آثار «جان گریشام» با نامهای «شرکت» (۱۹۹۳) در مقابل «تام کروز» در نقش یک وکیل فاسد؛ و در فیلم «تالار» (۱۹۹۶) در نقش یک محکوم به مرگ نیز حضور یافت. سال ۱۹۹۵، «هکمن» در فیلم «کوتوله را بگیرید»، نقش یک تهیهکننده هالیوودی نالایق را ایفا کرد و در فیلم «سریع و مرده»، مقابل بازیگرانی همچون «شارون استون»، «لئوناردو دیکاپریو» و «راسل کرو»، در نقش یک هفتتیرکش چابک و خبیث حضور یافت و همچنین درهمینسال، در نقش «کاپیتان فرانک رمزی» در مقابل «دنزل واشینگتن» در فیلم «جزر و مد سرخ»؛ ساخته «تونی اسکات» بازی کرد. از دیگر فیلمهای مهم او در اواخر دهه 90، میتوان به «قفس پرنده» کنار «رابین ویلیامز»، همراه با «ویل اسمیت» در فیلم «دشمن کشور» (که کاراکتر وی یادآور فیلم «مکالمه» بود) و «قدرت مطلق»؛ اثر «کلینت ایستوود» در نقش رئیسجمهوری که مرتکب قتل شده، اشاره کرد. «هکمن» در سال ۲۰۰۱ در فیلمهای «سرقت»؛ ساخته «دیوید ممت» و نیز «خانواده اشرافی تننبام» بهکارگردانی «وس اندرسون» حضور یافت. فیلم «خانواده اشرافی تننبام» برای «هکمن» موفقیت زیادی بههمراه داشت و جوایز متعددی؛ ازجمله جایزه گلدنگلوب نقش اول مرد کمدی را دریافت کرد. «هیئتمنصفه فراری» محصول ۲۰۰۳، سومین حضور «هکمن» در اقتباسی از کارهای «جان گریشام» بود که با اولین همکاری «هکمن» با دوست دیرینش؛ «داستین هافمن» همراه شد. «هکمن» برای آخرینبار در سال ۲۰۰۴ در فیلم «به موسپورت خوش آمدید» در نقش رئیسجمهوری آمریکا حاضر شد و پسازآن، در سن ۷۴سالگی برای همیشه از سینما بهعنوان بازیگر، خداحافظی کرد. سال ۲۰۰۳، جایزه افتخاری «گلدنگلوب» باعنوان جایزه «سیسیل ب دمیل» به وی اهدا شد. «هکمن»، همسرش و یکی از سه سگشان در خانهشان در «سانتافه» (نیومکزیکو) در ۲۶ فوریه ۲۰۲۵ بیجان پیدا شدند. اجساد آنها توسط یک کارگر تعمیر و نگهداری پیدا شد که آخرینبار دوهفتهقبلش با آنها تماس داشت. «هکمن» در گلخانه پیدا شد و «آراکاوا» در حمام با قرصهای نسخهای پراکنده و یک بطری قرص در نزدیکی بدنش. یکی از سگهای آنها در کُمد حمام نزدیک او مُرده بود. همه بدنها علائم پوسیدگی را نشان دادند. دو سگ دیگرِ این زوج، زنده در ملک پیدا شدند. در ۲۷ فوریه، اداره کلانتر شهرستان «سانتافه» گفت که هیچ نشانهای از اعمال ناپسند وجود ندارد؛ اما درابتدا زمان یا علت مرگ را ارائه نکرد. بعداً درهمانروز، کلانتر به رسانههای خبری گفت که بهنظر میرسد این زوج «مدتیست که مردهاند!» حداقل یکروز قبل از کشف اجساد آنها. آتشنشانی شواهدی مبنیبر نشت گاز یا مونوکسید کربن پیدا نکرد. گزارش کالبدشکافی اولیه نیز در هردو هیچ نشانهای از ترومای خارجی را نشان نداد. تعداد زیادی از اعضای صنعت سینما پسازمرگ «هکمن» به او ادای احترام کردند: «کلینت ایستوود» در بیانیهای نوشت: «هیچ بازیگری بهتر از جین وجود نداشت. شدید و غریزی. هرگز یک یادداشت دروغین ندیدم. او دوست عزیزی بود که دلم برایش بسیار تنگ خواهد شد». نیز «فرانسیس فورد کوپولا» نوشت: «جین هکمن؛ بازیگری بزرگ، الهامبخش و باشکوه در کار و پیچیدگیاش بود ... من سوگوار ازدستدادن او هستم و وجود و مشارکت او را جشن میگیرم». نیز «مورگان فریمن»، «داستین هافمن»، «گلن کلوز»، «تام هنکس»، «وایولا دیویس»، «بیل موری»، «مل بروکس»، «الک بالدوین»، «گوئینت پالترو»، «جاش برولین»، «جان کیوسک»، «ناتان لین»، «آنتونیو باندراس»، «هنک آزاریا»، «جورج تاکی» و «جنیفر لاو هیویت» از افرادی بودند که ادای احترام کردند. «پیتر بردشاو»؛ منتقد فیلم «گاردین» نوشت که «مرگ هکمن، پایان یکی از بزرگترین دورههای سینمای ایالاتمتحده است: موج نوی آمریکا ... او بازیگر شخصیتی بود که واقعاً یک ستاره بود؛ درواقع، ستاره هر صحنهای بود که در آن حضور داشت. آن چهره سخت، عاقل، باهوش؛ اما ناخوشایند که مدام درآستانه تمسخر قرار داشت. لبخندی دلخراش، پدرانه و دردناک داشت». ویکیپدیا