ورزش در ایام روزهداری
احمدرضا رسولی: روزهگرفتن یکی از اعمال عبادیست که همهساله در ایام ماه رمضان، مسلمانان به اینامر دینی مبادرت میکنند. با روزهداری، برخی فعالیتهای روزمره افراد؛ ازجمله ورزشکردن؛ خاصه برای ورزشکاران حرفهای و فعال در سطح قهرمانی تغییر میکند تا علاوهبر تداوم ورزش؛ از برخی از آسیبها پیشگیری شود. شاید ورزشکردن در ماه رمضان نسبت به روزهای دیگر سختتر باشد؛ اما برای حفظ سلامتی و تناسباندام با برنامهریزی مناسب و اصولی، میتوان فعالیت بدنی مناسبی داشت و این برنامه مهم را هیچگاه تعطیل نکرد. متخصصان ورزش و تغذیه برای روزهداری و ورزش توصیههایی دارند که میتوان با عمل به آنها بدون آسیبزدن به سلامت جسم، فعالیتهای ورزشی را ادامه داد. ازهمینرو ورزش و بدنسازی هنگام روزهداری نهتنها با روزهگرفتن منافاتی ندارد؛ بلکه اگر اصولی انجام شود، میتواند فواید زیادی برای افراد داشته باشد. طبق آنچه در کتب پزشکی ورزشی توصیه شده است: فرد سالم و بزرگسال باید هفتهای حداقل سه تا پنجروز ورزش کند؛ اما اینشرایط در ماه رمضان متفاوت است؛ البته درمواقعیکه ماه رمضان با فصول سرد مصادف میشود، ورزشکردن نسبت به فصول گرم آسانتر است. برایناساس توصیه میشود: در ماه رمضان زمانهای ورزشکردن، به بعد از افطار موکول شود و شخص روزهدار یک تا دوساعت پس از افطار اقدام به ورزش کند. درباره شدت و نوع ورزشهایی که انجام میشود نیز نکاتی وجود دارد که ورزشکاران باید به آنها توجه کنند. طی ماه مبارک رمضان و روزهداری ممکن است بدن آب بیشتری از دست بدهد، دریافت مایعات کاهش یابد و هیدراتهبودن بدن نیز بههم بخورد. دراینزمانها، افراد باید شدت ورزش را کم کنند. دراینیکماه ورزشکارانی که روزه میگیرند، نباید دنبال ارتقا و پیشرفت عملکرد در رشته ورزشیشان باشند؛ بلکه حفظ آمادگی بدنی و تناسباندام میتواند بهعنوان هدف اولیه برای ورزشکار در ماه رمضان باشد و توصیه شده است: شدت و زمان ورزش را کاهش دهند؛ بهطوریکه اینزمان بیش از ۴۵ تا ۶۰دقیقه نباشد. گاه افرادی براساس عادت روزهای معمول تمایل دارند بعد از افطار تا دوساعت هم ورزش کنند که سیستم ایمنی اینافراد ممکن است در روزهای انتهایی ماه مبارک رمضان با دلایل مختلف ضعیف شود و کارکرد و فعالیت بدنی آنها تحتتأثیر قرار گیرد؛ پس توصیه میشود: هم شدت و هم زمان ورزش در ایام کاهش یابد. در روزهای سرد سال که هوا خنک است، اینامر تاحدودی امکانپذیر بوده و در چنین شرایط جَوی، ازدستدادن آب بدن کمتر از روزهای گرم است؛ اما باید بهایننکته توجه کرد که احساس تشنگی دراینفصول کمتر از ایام گرم است. افرادیکه یک تا دوساعتمانده به افطار ورزش میکنند، تبعات بیشتری متوجه آنان میشود و ممکن است اینامر برای سلامت آنها آسیبزا باشد؛ چراکه یکی از ارکان اصلی ورزش، پیشرفت، ثبات و تناسباندام، «هیدراتهبودن بدن» است؛ بنابراین، ورزش را در حالت روزهداری در ایام گرم سال منع میکنیم؛ اما در روزهای سرد، ورزش بسیارسبک قبل از افطار منع نمیشود. بهترین زمان ورزش در ماه رمضان، یک تا دوساعت بعد از افطار یا یک تا دوساعت بعد از وعده سحری محسوب میشود؛ چراکه هوا خنک است و هیدراتهکردن بدن راحتتر انجام میشود. بدترین زمان ورزش، قبل از افطار بوده؛ و اگرچه ممکن است فرد ادعا کند احساس تشنگی نمیکند و مشکلی ندارد؛ اما چون سیستمهای احساس تشنگی در بدن دقیق و لحظهای گزارش نمیکنند، چهبسا بدن فرد با کمآبی مواجه شود، دمای بدن افزایش یابد و این تغییر، آنزیمهای بدن را بسیار تحتتأثیر قرار دهد. برایناساس توصیه میکنیم که بهخصوص ورزشکاران، موارد را جدی بگیرند. ایرنا