پنج رمان جنایی تحسین‌شده در صحنه جهانی

الهه شمس: پنج رمان جنایی و هیجانی معاصر جهان با روایتی تازه و ذهن‌نواز، ساحت جدیدی از ژانر تریلر را پیش‌روی خواننده می‌گذارند. «بازی جوانمردانه»، «همه مادرهای دیگر از من بدشان می‌آید»، «این یک بازی نیست»، «مرگ وحشی و شریف ببز دیون» و «مرگ و دیگر خطرات شغلی»، هرکدام با پرداخت ویژه به شخصیت‌ها و فضاسازی منحصربه‌فردشان، خواننده را به دل پیچیدگی‌ها و رازهای ناگشوده می‌برند: 1. «بازی جوانمردانه» اثر لوییز هگارتی: اولین رمان نویسنده تحسین‌شده هگارتی با ورود مهمانان به خانه‌ای روستایی در ایرلند که به‌صورت Airbnb اجاره شده تا جشن تولدی با تم معمای قتل برگزار شود، آغاز می‌شود. ابیگِیل تدارک این مهمانی را برای برادرش بنیامین می‌بیند؛ جمعی از دوستان قدیمی، نامزد سابق و همکارش باربارا هم دعوت شده‌اند؛ اما صبح روز بعد، بدن بی‌جان بنیامین را در اتاقی قفل‌شده پیدا می‌کنند. اگرچه این شروع شبیه بسیاری از داستان‌های جنایی کلاسیک است، اما کتاب خیلی‌زود به دو روایت متقابل تقسیم می‌شود: یکی داستانی متا با حضور خدمتکار، باغبان، پیشخدمت و کارآگاه آماتور و دیگری روایتی تلخ اما واقع‌گرا از سوگواری. شوخی‌های فراوان برای دوستداران ادبیات کلاسیک جنایی و مهارت مثال‌زدنی نویسنده در تغییر لحن، این اثر را به خلاقانه‌ترین رمان جنایی سال بدل کرده است/ 2. «همه مادرهای دیگر از من بدشان می‌آید» اثر سارا هارمان: اولین رمان هارمان داستان خود را حول مدرسه خصوصی «سنت آنجلس» در غرب لندن می‌گرداند؛ جایی‌که والدین ثروتمند برای تحصیل ابتدایی فرزندانشان شهریه‌های سنگین می‌پردازند. فلورنس گرایمز، زن میان‌سال و خواننده‌ای ناکام، مادر متفاوت این جمع است. پس از ناپدیدشدن آلفی، همکلاسی ده‌ساله و وارث یک امپراتوری موادغذایی، در سفر مدرسه، دیلان (پسر فلورنس) موردتوجه پلیس قرار می‌گیرد و فلورنس خود وارد ماجرا می‌شود. میزان همراهی خواننده با این روایت بستگی به واکنشش نسبت به شخصیت عجیب و گاه جنجالی فلورنس دارد. بااین‌حال، کتابی پرانرژی، طنزآمیز و خوش‌خوان است که نگاه انتقادی دقیقی به مناسبات اجتماعی متوسط روبه‌بالا دارد/ 3. «این یک بازی نیست» اثر کلی مولن: اولین رمان مولن در جزیره مکیناک در میشیگان می‌گذرد؛ جایی‌که مادربزرگ پرانرژی، میمی و نوه‌اش اَدی برای کشف راز قتلی در خانه‌ای شبیه بازی سرنخ (Cluedo) همکاری می‌کنند. با بسته‌شدن راه‌های ارتباطی به‌خاطر طوفان برفی و پیداشدن جسد جنا، یک مهمانی خیریه به کابوس بدل می‌شود و میمی و ادی دست‌به‌کار تحقیق می‌شوند؛ بااستفاده‌از دانش بازی‌های کامپیوتری و معماهای دوران طلایی ادبیات جنایی. نتیجه، اثری بسیار سرگرم‌کننده و پر از هیجان است/ 4. «مرگ وحشی و شریف ببز دیون» اثر ران کِری: این رمان در منطقه‌ای از شهر واترویل در ایالت مِین آمریکا می‌گذرد؛ جایی‌که ریشه‌های کبکی فرانسوی هنوز باقی‌ست. ببز دیونم، زنی مقتدر و محور خانواده، سعی دارد فرهنگ فرانکوفونی رو به اضمحلال محل را حفظ کند و هم‌زمان با همکاری پلیس و دوستان قدیمی خود تجارت موادمخدر را کنترل کند؛ اما زمانی‌که یک رقیب قدرتمند پا به میدان می‌گذارد و دختر کوچکش ناپدید می‌شود، همه‌چیز فرومی‌پاشد. دختر ارشد، لوری که کهنه‌سربازی با مشکلات شدید روانی‌ست، سعی می‌کند خواهرش را بیابد و ببز تشنه انتقام می‌شود… با وجود فضای تراژیک و خشن، شوخ‌طبعی و همدلی بسیاری در رمان جریان دارد و داستان آدم‌هایی‌ست که هر طور می‌توانند با مشکلات غیرقابل‌عبور زندگی مواجه می‌شوند/ 5. «مرگ و دیگر خطرات شغلی» اثر ورونیکا داپونت: اولین رمان داپونت، تلفیقی از فانتزی و جنایی است که با طنز تلخ و فضاسازی متافیزیکی همراه شده. دراین‌داستان مرگ که اکنون در قالب انسانی مشغول تعطیلاتی در لندن است، رابطه‌ای پرتنش با خواهرش (زندگی) دارد. خدا (رئیس) اجازه مرخصی داده اما حقوقی در کار نیست و بنابراین «زندگی» برای «مرگ» (که حالا دلارا نام دارد) شغلی به‌عنوان دستیار حقوقی پیدا می‌کند؛ اما مرگ غیرمنتظره‌ای رخ می‌دهد و او مجبور می‌شود بفهمد چه‌کسی قصد دست‌کاری در نظام الهی را دارد. با ماجرای مافیایی، غذای آلوده و رقابت‌های دفتری ماورایی، به‌علاوه کمی عشق زمینی، این رمان فانتزی سرگرم‌کننده‌ای‌ است‌ پر از شوخی‌های متافیزیکی و ماجراهای این‌جهانی‌. بعد از معرفی این آثار بد نیست این خبر را بدهیم که بیش از ۹۴ سال پس از درگذشت سر آرتور کنان دویل، همچنان محبوب‌ترین شخصیت ادبی او شرلوک هلمز باقی مانده است؛ کارآگاهی افسانه‌ای که با کلاه شکاری و پیپ معروفش شناخته می‌شود. درحالی‌که شخصیت‌هایی مانند «رادنی استون» و «پروفسور جورج چلنجر» از آثار دیگر کنان دویل کمتر شناخته‌شده‌اند، خانواده او درتلاش‌اند تا این توازن را اصلاح کنند. درهمین‌راستا، خانواده کنان دویل رمان جدیدی از گرت روبین، نویسنده تریلر را تائید کرده‌اند که داستانی رسمی از شرلوک هلمز محسوب می‌شود. این رمان باعنوان هلمز و موریارتی، نه‌تنها شرلوک هلمز بلکه دشمن دیرینه‌اش، پروفسور جیمز موریارتی را در مرکز روایت قرار می‌دهد. موریارتی که یک نابغه جنایتکار و رهبر شبکه‌ای مخفی از خلاف‌کاران است، دراین‌کتاب نقش پررنگ‌تری ایفا خواهد کرد. «ریچارد پولی»، نوه خوانده کنان دویل و مدیر کنونی املاک ادبی او، اعلام کرد که این رمان، شخصیت‌هایی چون سرهنگ سباستین موران، معاون موریارتی را نیز به‌خوبی به‌تصویر کشیده است. به‌گفته او، موران دراین‌کتاب، نیمی از داستان را روایت می‌کند و احتمال دارد در آینده به شخصیت اصلی یک سری جدید تبدیل شود. این‌اقدام بخشی از تلاش خانواده کنان دویل برای احیای شخصیت‌های کمترشناخته‌شده آثار این نویسنده است؛ شخصیت‌هایی همچون پروفسور چلنجر و رادنی استون. همچنین مذاکراتی برای ساخت سریال تلویزیونی با محوریت شخصیت «آیرین آدلر» درحال‌انجام است؛ تنها کسی‌که موفق شد بر شرلوک هلمز غلبه کند. داستان جنایی یکی از سبک‌های ادبی است که اعمال مجرمان و انگیزه‌های آنان را روایت می‌کند. این‌سبک خود به چندین زیر سبک ازجمله ادبیات پلیسی تقسیم می‌شود. در داستان‌های جنایی معمولاً قتل یا قتل‌هایی اتفاق می‌افتد و فرد یا افرادی مأمور می‌شوند که راز آن قتل‌ها را کشف کنند. اغلب این داستان‌ها هم به‌منظور قصه‌گویی صرف و سرگرمی نوشته می‌شوند مگرآنکه داستان یک شخصیت محوری داشته باشد که نویسنده بتواند به جنبه‌های پیچیده شخصیت او نزدیک شود، مثل سکوت بره‌ها یا بعضی داستان‌های دیگر مشابه آنکه در آن‌ها داستان از جنبه جنایی صرف بیرون آمده و شخصیت‌ها عمق پیدا کرده‌اند داستان‌نویسی درباره جنایت‌ها و تاریخ‌های جنایت به موضوعی مهم در ادبیات تبدیل شده است. به‌گونه‌ای‌که به‌گفته اهالی این‌حوزه این‌گونه کتاب‌ها چراغی را در گذشته روشن می‌کنند تا آینده قابل‌رؤیت باشد. روزنامه کریستین ساینس مانیتور، پنج کتاب برتر داستانی در حوزه جنایی در یک‌دهه‌اخیر را معرفی می‌کند که هرکدام به‌نوعی در جستجوی عدالت و قضاوت در سده ۱۹ و ۲۰ در انگلیس و شیکاگو اتفاق می‌افتند. از نویسندگان مشهوری که به خلق آثاری درزمینه ادبیات داستانی جنایی پرداخته‌اند می‌توان آگاتا کریستی (خالق شخصیت‌های هرکول پوآرو و خانم مارپل)، آرتور کانن دویل (خالق شرلوک هلمز)، ریموند چندلر، پاتریشیا کرنول و دوروتی ال. سایرز را نام برد. «جنایت و مکافات، قتل راجر آکروید، ده بچه زنگی و نام گل سرخ» از آثار مطرح این‌سبک هستند. ژانر جنایی از زمان آنگلوساکسون‌ها متولد شده است. آنگلوساکسون‌ها قبایلی از ژرمن‌ها بودند که از اوایل قرن ۵ میلادی در بریتانیا سکونت داشتند و به‌مرور ملت انگلیس را تشکیل دادند. از‌دیگرسو و باگذشت‌زمان، ادگار آلن‌پو، کم‌کم رگه‌هایی از ادبیات جنایی و معمایی را وارد داستان‌هایش کرد. درواقع او چارچوب داستان‌های کلاسیک جنایی را بنیان نهاد؛ بنابراین آلن‌پو را می‌توان پدر سبک معمایی دانست؛ اما در قرن نوزدهم و با پیدایش شرلوک هلمز، این ژانر بیش‌ازگذشته بین مردم طرفدار پیدا کرد. تاکنون رمان «شرلوک هلمز» اثر «دویل» محبوب‌ترین کاراکتر این ژانر بوده است. شرلوک اولین شخصیتی‌ست که رسماً وارد دنیای جنایی شد و بعدازآن عصر طلایی ادبیات پلیسی و جنایی در انگلستان آغاز شد. حال باید پرسید که چه عاملی می‌تواند مشخصه یک اثر جنایی باشد؟ این پرسش مهمی‌ست که پاسخ آن، به معرفی ژانر جنایی کمک می‌کند. عناصر و نمادهای ژانر جنایی که نشان‌دهنده این‌سبک هستند، به چند‌مورد تقسیم می‌شوند. اصولاً کتب جنایی برای اکثر مخاطبان به‌‌‌معنای قتل و کشتن است. یک قتل مشکوک یا وحشتناک، یکی از عناصر ژانر جنایی محسوب می‌شود. وجود یک تا چند مظنون در قصه از دیگر نمادهای ژانر جنایی‌ست.ایبنا