تداوم رشد تقاضای جهانی برق تا ۲۰۲۶
آرش کردی؛ مدیرعامل شرکت توانیر در مراسم افتتاحیه سیویکمین کنفرانس بینالمللی برق اظهار داشت: موضوع انرژی را بیشک میتوان در زمره موضوعات مهم در جهان امروز برشمرد بهطوریکه موضوعاتی چون امنیت انرژی، همگانیشدن استفاده از انرژی و محیطزیست از چالشهای جهان امروز بهشمار میآیند که ارتباط معناداری با صنعت برق دارند. وی افزود: مفاهیمی همچون انرژیهای تجدیدپذیر و نقش آن در کاهش انتشار گازهای گلخانهای، توجه به محیطزیست، شبکههای هوشمند و آمادهسازی برق برای خدمت در یک جامعه و اقتصاد دیجیتال و بسیاری مفاهیم دیگر موضوعات جدیدی را پیشروی محققان، متصدیان و تصمیمگیران صنعت برق نهاده است. این مقام مسئول بابیاناینکه «تحولات بسیار چشمگیری در صنعت برق جهان درحالرخدادن است»، گفت: ظرفیت 1037 گیگاواتی انرژیهای تجدیدپذیر در سال 2006 به بیش از 1985 گیگاوات در سال 2015 رسیده است و هماکنون حدود 30 درصد ظرفیت منصوبه و تولید 23 درصد انرژی برق جهان به انرژیهای تجدیدپذیر اختصاص دارد که با تلاشهایی که درحالانجام است، میزان انرژی تولیدی برق ازطریق انرژیهای تجدیدپذیر تا سال 2030 به بیش از 30 درصد میرسد. وی ادامه داد: صنعت برق ایران بهعنوان بزرگترین شبکه صنعت برق در منطقه دارای شاخصههای متعدد و فراوانی است که آنرا بهعنوان صنعتی برتر و زیربنایی در کل کشور معرفی میکند؛ حجم تأسیسات و تجهیزات زیر بار، میزان رشد مصرف انرژی، جایگاه جهانی در ظرفیت منصوبه، خودکفایی در ساخت تجهیزات، اتکا به نیروی انسانی ماهر و کارآمد، صادرات فنی و مهندسی، وجود شرکتهای بزرگ در بخشهای مختلف مؤید این جایگاه برتر و شاخص است. مریم صحراگرد - کارشناس امور بینالملل سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهرهوری انرژی (ساتبا) دراینباره نوشت: براساس گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی، تقاضای جهانی برق با یکی از سریعترین روندهای رشد پایدار در بیش از یکدههاخیر تا سال ۲۰۲۶ افزایش مییابد؛ دراینروند، منابع تجدیدپذیر، گاز طبیعی و انرژی هستهای همگی در تأمین این تقاضای افزایشی نقش دارند. براساس گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی (IEA)، انتظار میرود تقاضای جهانی برق با یکی از سریعترین روندهای رشد پایدار در بیش از یکدههاخیر تا سال 2026 افزایش یابد، حتی با وجود فشارهای اقتصادی مداوم. دراینروند، منابع تجدیدپذیر، گاز طبیعی و انرژی هستهای همگی در تأمین این تقاضای افزایشی نقش دارند. طبق بهروزرسانی میانسالانه گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی (IEA) درزمینه برق، تقاضای برق در سال 2025 با رشد 3.3 درصدی و در سال 2026 با رشد 3.7 درصدی مواجه خواهد شد؛ یعنی بیش از دوبرابر نرخ رشد کل تقاضای انرژی درهمینبازه زمانی. این گزارش بر افزایش تقاضا برای برق بهمنظور تأمین نیروی موردنیاز برای کارخانهها و لوازم برقی، خنک نگهداشتن ساختمانها، راهاندازی ناوگان روبهرشد مراکز داده، شارژ خودروهای برقی و سایر موارد تأکید دارد. هرچند پیشبینیهای جدید برای رشد تقاضای برق جهانی در سالجاری و سال آینده نسبت به جهش 4.4 درصدی سال 2024 کندتر شده، اما همچنان بهطور قابلتوجهی بالاتر از میانگین 2.6 درصدی سالهای 2015 تا 2023 باقی مانده است. پیشبینی میشود منابع تجدیدپذیر تا پایان سال 2025 و نهایتاً تا سال 2026 (بستهبهشرایط آبوهوایی و روند قیمت سوخت) از زغالسنگ پیشی گرفته و به بزرگترین منبع تولید برق در جهان تبدیل شوند. بهدنبال این تحول تاریخی، سهم زغالسنگ در سبد جهانی تولید برق برای نخستینبار در دهههای اخیر به زیر 33 درصد خواهد رسید. انرژی خورشیدی و بادی محور اصلی این گذار هستند بهگونهایکه پیشبینی میشود سهم ترکیبی آنها از 15 درصد در سال 2024 به 17 درصد در سال 2025 و به 20 درصد در سال 2026 افزایش یابد که اینرقم نشاندهنده رشدی تقریباً پنجبرابری نسبت به سهم 4 درصدی آنها در یکدههپیش است. درواقع انتظار میرود در سال 2025، انرژیهای بادی و خورشیدی بهتنهایی بیش از 90 درصد از افزایش تقاضای جهانی برق را پوشش دهند. درهمینراستا، مجموع تولید برق از این دو منبع که در سال 2024 از مرز 4000 تراواتساعت عبور کرده بود، پیشبینی میشود در سال 2025 به بیش از به 5000 تراواتساعت و در سال 2026 به بیش از 6000 تراواتساعت افزایش یابد. درهمینحال، انتظار میرود تولید برق هستهای به رکوردهای جدیدی دست یابد؛ این رشد ناشی از راهاندازی مجدد نیروگاهها در ژاپن، عملکرد قوی در ایالاتمتحده و فرانسه و نیز اضافهشدن نیروگاههای جدید عمدتاً در آسیاست. همچنین افزایش پیوسته تولید برق از گاز طبیعی در بسیاری از مناطق، به جایگزینی آن با زغالسنگ و نفت در بخش برق منجر خواهد شد. در نتیجه این تحولات، پیشبینی میشود انتشار گاز دیاکسید کربن ناشی از تولید برق در سال 2025 به وضعیت تثبیت برسد و در سال 2026 کاهش جزئی را تجربه کند؛ هرچند شرایط آبوهوایی و اقتصادی میتوانند اینمسیر را تغییر دهند. کیسوکه ساداموری، مدیر بخش بازارهای انرژی و امنیت انرژی در گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی (IEA)، اظهار کرد: «رشد تقاضای جهانی برق با وجود چشمانداز اقتصادی نامطمئن تا سال 2026 قوی باقی خواهد ماند. گسترش چشمگیر منابع تجدیدپذیر و انرژی هستهای، بازارهای برق را در بسیاری از مناطق بهطورپیوسته درحالدگرگونی قرار داده است؛ اما اینروند باید با سرمایهگذاری بیشتر در شبکههای برق، ذخیرهسازی و سایر منابع انعطافپذیری همراه باشد تا اطمینان حاصل شود که سیستمهای برق قادر به پاسخگویی ایمن و مقرونبهصرفه به تقاضای روبهرشد خواهند بود». اقتصادهای نوظهور آسیا، بیشترین سهم را در رشد تقاضای جهانی برق دارند. پیشبینی میشود چین و هند درمجموع 60 درصد از افزایش مصرف برق جهانی در سالهای 2025 و 2026 را بهخود اختصاص دهند. تسنیم