چرا اسرائیل توافق آتش‌بس را پذیرفت؟

پذیرش توافق آتش‌بس غزه بیش‌ازآنکه ناشی از فشارهای سیاسی آمریکا یا اعتراضات افکارعمومی غرب به رژیم صهیونیستی باشد، ناشی از اختلافات داخلی و ناتوانی ارتش این رژیم در عملیات زمینی در غزه است. تسنیم دراین‌باره گزارش داد: جنبش حماس اعلام کرد مذاکرات میان این جنبش و گروه‌های مقاومت فلسطینی درمورد طرح آمریکا، با هدف توقف جنگ علیه ملت فلسطین و تضمین خروج اشغالگران از نوار غزه، ورود کمک‌های بشردوستانه و تبادل اسرا به توافق منتهی شد. رئیس‌جمهور آمریکا نیز در شبکه اجتماعی تروث سوشال نوشت: من بسیار مفتخرم که اعلام کنم اسرائیل و حماس هر دو مرحله اول طرح صلح ما را امضا کرده‌اند که بدان‌معناست‌که تمام گروگان‌ها به‌زودی آزاد خواهند شد و اسرائیل نیروهای خود را طبق خط توافق‌شده عقب خواهد کشید. هرچند باتوجه‌به تجربه توافق آتش‌بس ژانویه برای تبادل اسرا نمی‌توان به این توافق هم خوش‌بین بود و باید انتظار داشت که از فردای آزادی گروگان‌ها، رژیم صهیونیستی حملات به غزه را از سر بگیرد اما نکته مهم اینجاست که چطور رژیم صهیونیستی سرانجام دراین‌برهه موافقت کرد که حملات را متوقف نماید. این درحالی‌بودکه در تل‌آویو ایتمار بن گویر وزیر امنیت داخلی و بتسالل اسموتریچ وزیر دارایی از ماه قبل با هرگونه آتش‌بس اعلام مخالفت کرده بودند. این دو وزیر تأکید داشتند که درصورت آتش‌بس در غزه، کابینه را ترک خواهند کرد که این‌امر منجر به سقوط کابینه می‌شود. برخی ناظران باور دارند که این تصمیم بنیامین نتانیاهو ناشی از فشار سیاسی دونالد ترامپ دررابطه‌با این آتش‌بس باشد چراکه ترامپ علاقه دارد خود را مرد صلح و برنده جایزه صلح نوبل معرفی نماید. برخی‌دیگر نیز باور دارند افزایش فشارهای اجتماعی داخلی و خارجی ازجمله اعتراضات خیابانی خانواده‌های گروگان‌های اسرائیلی و اعتراضات خیابانی در شهرهای مختلف جهان علیه جنایات رژیم صهیونیستی عامل این تظاهرات‌ها است. بااینکه این‌عوامل تأثیرگذار هستند اما مسئله اصلی جای دیگر و درون ساختار رژیم صهیونیستی است و اختلاف میان ارتش و دولت دررابطه‌با غزه دلیل ورود ترامپ و آمریکا برای حل مشکل است. طی یک‌سال‌اخیر ارتش رژیم صهیونیستی به‌دلیل کمبود نیرو و فرسایش شدید یگان‌های رزمی و عملیاتی در غزه و تلفات بالا در نبرد چریکی با حماس خواستار عدم اشغال غزه و تلاش برای آزادی گروگان‌ها ازطریق مذاکره بود. درمقابل کابینه ضمن پافشاری بر اعمال حاکمیت کامل بر غزه و اخراج فلسطینی‌ها به کشورهای آفریقایی، تأکید ارتش بر دشوار بودن اشغال کامل را به‌مثابه نافرمانی از دستور سیاسی نخست‌وزیر تلقی می‌کرد. برکنار یوآو گالانت از وزارت جنگ و تصدی این‌سمت توسط یسرائیل کاتز درهمین‌راستا ارزیابی شد چراکه گالانت از موضع ارتش در کابینه حمایت می‌کرد اما کاتز در فضای سیاسی رژیم صهیونیستی مشهور است که تحت‌فرمان نتانیاهو قرار دارد. برخی منابع تأکید دارند که حتی کناررفتن هرتزی هالوی رئیس ستادکل و جانشینی ایال زامیر هم درهمین‌راستا بوده است. هالوی مخالف ورود ارتش به داخل غزه و دادن تلفات در نبرد خیابانی بود و زامیر که نزدیک‌ترین ژنرال چهارستاره به نتانیاهو محسوب می‌شد و منشی نظامی نخست‌وزیر بود، با همین هدف وارد میدان شد. البته زامیر که درابتدا با طراحی عملیات ارابه‌های گدعون وارد میدان شد اما بعدازآنکه برای آزادی 48 گروگان در دوماه 50 کشته روی دست ارتش رژیم صهیونیستی ماند، از موضع کنترل غزه دست برداشت و وی هم مانند هالوی با ژنرال‌های ارتش همراه شد که غزه قابل‌کنترل نیست. زامیر برخلاف کاتز صرفاً تکرارکننده مواضع نتانیاهو نبود و با فرماندهان نیروی زمینی علیه وزرای کابینه همراه شد و به‌همین‌دلیل در ماه‌های اخیر گزارش‌هایی در رسانه‌های عبری درباره اختلافات وی با کابینه درارتباط‌با جنگ غزه منتشر شده بود. سرانجام به‌نظر می‌رسد همان‌طورکه در هفت اکتبر آمریکا به داد اسرائیل رسید و آن‌ها را نجات داد این‌بار هم با دخالت ترامپ اختلاف میان ارتش و کابینه به‌سود نظامیان حل شد که این نشان می‌دهد که عمق نظامی و امنیتی روابط تل‌آویو واشنگتن از عمق سیاسی آن بیشتر است و احتمالاً کناره‌گیری ان درمر از کابینه هم به‌همین‌دلیل بود. حمدالله عمادی حیدری در ایرنا در گزارشی باعنوان آیا آتش‌بس به‌معنای پایان جنگ در غزه‌ است؟ نوشت: نشریه «نشنال‌اینترست» در یادداشتی به‌قلم الکساندر لانگلو، بااشاره‌به توافق بین حماس و رژیم صهیونیستی برای آتش‌بس در غزه، نوشت: آتش‌بس در غزه امیدبخش است، اما آیا پایان جنگ خواهد بود؟ براساس تحلیل این رسانه ‌آمریکایی؛ با اعلام آتش‌بس میان رژیم صهیونیستی و حماس ازسوی «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده، احتمال پایان دوسال نبرد در غزه افزایش یافته؛ اما جزئیات مبهم طرح موسوم به «نقشه‌راه ۲۰بندی صلح در غرب آسیا» می‌تواند باردیگر زمینه‌ساز ازسرگیری درگیری‌ها شود. تحلیلگر نشنال‌اینترست نوشت: ترامپ در هشتم اکتبر (۱۶ مهرماه) اعلام کرد که دو طرف به توافقی برای آتش‌بس دست یافته‌اند؛ توافقی که با استقبال جهانی روبه‌رو شد اما همچنان پرسش‌های فراوانی درباره پایداری آن وجود دارد. طرح ۲۰ ماده‌ای ترامپ که در جریان مجمع عمومی سازمان ملل با همکاری رهبران عرب تدوین شد، شباهت زیادی به توافقات پیشین دارد و درعین‌حال با نادیده‌گرفتن زیاده‌خواهی‌های بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل، زمینه پذیرش برخی بندهای آن ازسوی حماس را فراهم کرده است. این‌اقدام، به‌گفته نویسنده؛ نشانگر سیاست فشار مستقیم کاخ سفید بر نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی است. نشنال‌اینترست افزود: نتانیاهو طی سال‌های اخیر همواره به‌عنوان سیاستمداری شناخته شده که با بازی‌های سیاسی توانسته است منافع شخصی خود را حتی به‌بهای به‌خطرانداختن امنیت داخلی (رژیم) اسرائیل پیش ببرد؛ اما این‌بار، به‌نظر می‌رسد دوران این تاکتیک‌ها روبه‌پایان است. این تحلیلگر حوزه نظامی-امنیتی آمریکا درباره نقش ترامپ نیز نوشت: ترامپ دراین‌میان بیشتر به‌دنبال «پیروزی‌های سیاسی سریع» است تا اصول دیپلماتیک پایدار.

ارسال دیدگاه شما

هفته‌نامه در یک نگاه
ویژه نامه
بالای صفحه