چگونه آسیب کبدی را تشخیص دهیم؟
دکتر مسعود صدرالدینی فوقتخصص گوارش
کبد از بزرگترین اعضای بدن است که سمت راست بالای شکم را اشغال میکند. این عضو، وظایف بسیار زیادی برعهده دارد که تنها به تصفیه خون محدود نمیشود؛ کبد عضویست اصلی که اکثر سموم بدن را خنثی میکند و بسیاری از مواد زائد بدن و متابولیکهای دارویی را از بدن دفع میکند. آنچه در مورد این عضو حائزاهمیت است؛ باتوجهبهاینکه اکثر اینمواد از کبد رد میشوند، کبد بهراحتی میتواند درگیر این مواد سمی شود و آسیب ببیند؛ بنابراین صدمه کبدی را در بسیاری از داروها و موادی که ناخواسته یا خواسته مصرف میکنیم بهطور اختصاصی با بعضی از عوامل بیماریزا داریم. ازآنجاییکه وظیفه اصلی کبد دفع چربیهای بدن و تبدیل چربی بد به چربی خوب است، خود میتواند، بهوسیله این چربیهای زائد در بدن آسیب ببیند. مشکل اساسی که با آن مواجه هستیم، ایناستکه کبد عضویست که میزان ذخیره زیادی دارد؛ یعنی تازمانیکه قسمت عمدهای از آن درگیر بیماری یا آسیب نشود، علائمی را بهوجود نمیآورد ؛ بنابراین علائم بیماری کبدی، علائم بسیار دیررسی هستند و وقتی پیش میآیند که کبد قسمت عمدهای از عملکرد خود را از دست داده است؛ بنابراین ما باتوجهبه نشانههای موجود نمیتوانیم درمورد کبد قضاوت کنیم و باید با آزمایش یا وسایل مخصوص بررسی شود. یکی از راههایی که به ما کمک میکند تا از سلامت کبد خود تاحدودی آگاه شویم، انجام چکاپهای سالیانه خون است. علاوهبراین پرهیز از موادی که میتواند برای کبد سمی باشد (در رأس آنها مصرف الکل است) و همینطور آلودگیهایی که میتواند بهوسیله مصرف داروهای که انرژیزا هستند و بهخصوص ممکن است که غیرمجاز فروخته شوند، پرهیز از این داروها میتواند موجب شود تا آسیبی به کبد وارد نشود. یکی از وسایلی که به پزشکان کمکی بسیاری کرده است، که در مراحل اولیه میتواند آسیبهای کبدی را تشخیص دهد، دستگاهی بهنام فیبرو اسکن است که در طی سالهای اخیر اختراع شده و مانع از انجام نمونهبرداری کبدی بهمنظور تشخیص بیماریهای کبدی شده است.