آیا سیل تحریم‌ها روسیه را با خود خواهد برد؟
شرکت بریتیش پترولیوم که بزرگ‌ترین سرمایه‌گذار خارجی در روسیه است، ۲۷ فوریه با اعلام واگذاری ۲۰درصد سهم خود در شرکت دولتی روس‌نفت، پیشگام خروج از روسیه شد. این‌اقدام ۲۵میلیارددلار هزینه برای این شرکت به‌همراه دارد و تولید نفت و گاز جهانی بریتیش پترولیوم را یک‌سوم کاهش می‌دهد. شرکت شل بااشاره‌به بی‌معنابودن حمله نظامی روسیه به اوکراین، اقدام مشابه بریتیش پترولیوم را دنبال کرد. این شرکت اعلام کرد به همکاری با شرکت دولتی گازپروم در تأسیسات گاز طبیعی مایع (LNG) ساخالین ۲ و حضور در پروژه خط لوله گازی نورد استریم ۲ که آلمان اخیراً آن‌را معلق کرده، پایان می‌دهد. هر‌دو پروژه‌ها حدود سه‌میلیارددلار ارزش دارند. شرکت آمریکایی اکسون موبیل اعلام کرد فعالیت‌هایش در ساخالین ۱ را متوقف می‌کند. شرکت انرژی دولتی اکوئینور نروژ اعلام کرد که امر خروج از جوینت ونچرها در روسیه به‌ارزش حدود ۱.۲میلیارددلار را آغاز خواهد کرد و به‌موازاتش صندوق سرمایه‌گذاری دولتی نروژ که بزرگ‌ترین صندوق سرمایه‌گذاری دولتی در جهان است، اعلام کرد دارایی‌های روسی به‌ارزش حدود ۲.۸میلیارددلار را بلوکه کرده و برنامه‌ای برای خروج تا ۱۵ مارس اعلام خواهد کرد.
شرکت‌های ویزا و مسترکارت روز شنبه اعلام کردند فعالیت‌هایشان در روسیه را معلق خواهند کرد. در بیانیه‌های جداگانه‌ای که به‌فاصله چنددقیقه از یکدیگر منتشر شدند، ویزا به حمله روسیه به اوکراین و غیرقابل‌قبول‌بودن رویدادهایی که مشاهده شده اشاره کرد درحالی‌که مسترکارت به ماهیت کم‌سابقه منازعه جاری و فضای اقتصادی مبهم اشاره کرد. ولودیمیر زلنسکی؛ رئیس‌جمهوری اوکراین در تماسی ویدئویی با قانون‌گذاران آمریکایی از این شرکت‌ها خواسته بود که همه فعالیت‌هایشان در روسیه را متوقف کنند. هرکدام از این شرکت‌ها حدود چهاردرصد از درآمد خالصشان از کسب‌وکار مرتبط با روسیه است. امریکن اکسپرس هم روز یکشنبه تصمیم مشابهی گرفت. بعضی منتقدان می‌گویند این‌اقدامات کافی نیستند. اگرچه این شرکت‌ها اعلام کردند هرگونه مبادلاتی که بااستفاده‌از کارت‌های صادرشده آن‌ها در روسیه انجام بگیرد، دیگر خارج از این کشور کار نمی‌کند و کارت‌های صادره در خارج از روسیه در دستگاه‌های ATM روسی کار نخواهند کرد، مصرف‌کنندگان روسیه که کارت صادرشده داخلی دارند همچنان می‌توانند پول کالاها و خدمات را دراین‌کشور پرداخت کند. شرکت‌های پرایس واترهاوس کوپرز و کی‌پی‌ام‌جی نیز روز یکشنبه اعلام کردند فعالیت در روسیه را متوقف خواهند کرد.
طی یک‌هفته اکثر خودروسازان بزرگ جهان شامل جنرال‌موتورز، فورد‌موتور، فولکس‌واگن و تویوتا‌موتور اعلام کردند صادرات به روسیه را متوقف یا کارخانه‌هایشان در آنجا را تعطیل می‌کنند. کامیون‌سازان شامل ولوو و دایملر‌تراک‌هولدینگ نیز فعالیت‌های خود در روسیه را متوقف کردند. بااین‌حال خودروسازی که بیشترین ضرر را می‌بیند رنوست. داشتن سهام عمده در شرکت آوتوواز که سازنده لاداست و متکی‌بودن رنو به روسیه برای حدود ۱۲درصد از درآمد خود، سرمایه‌گذاران را مضطرب کرد و درنتیجه این شرکت خودروسازی فرانسوی در مدت دوهفته بیش از یک‌سوم از ارزش بازار خود را از دست داده. گابریل آتال؛ سخنگوی دولت فرانسه پنج‌شنبه قبل به شبکه رادیویی فرانس اینفو گفت؛ رنو قول داده است از تحریم‌ها متابعت کند.
شرکت سامسونگ الکترونیکس که فروشنده بزرگ تلفن هوشمند در روسیه به‌شمار می‌رود و بیش از ۳۰درصد بازار روسیه را دراختیار دارد، صادرات همه محصولاتش به این کشور را متوقف کرد. مسئولان سامسونگ اعلام کردند شش‌میلیون‌دلار به تلاش‌های بشردوستانه دراین‌منطقه کمک خواهد کرد که شامل یک‌میلیون‌دلار کالاهای الکترونیکی مصرفی خواهد بود. پیش از اعلام این خبر، میخایلو فدروف؛ معاون نخست‌وزیر و ناظر بر فعالیت‌های دیجیتالی اوکراین، در نامه‌ای که در حساب توئیتر خود پست کرده بود، از نایب‌رئیس سامسونگ خواسته بود تأمین خدمات و محصولات به روسیه را موقتاً متوقف کند. وی نوشته بود ما به حمایت شما نیاز داریم. در سال ۲۰۲۲ قطع فناوری مدرن شاید بهترین پاسخ به تانک‌ها و موشک‌هایی متعددی‌ست که محله‌های مسکونی، مهدکودک‌ها و بیمارستان‌ها را هدف قرار می‌دهند. مایکروسافت روز جمعه حمله روسیه به اوکراین را محکوم و اعلام کرد فروش جدید همه محصولات و خدمات در روسیه را متوقف می‌کند. اپل فروش آیفون را متوقف و محدودکردن خدمات پرداخت اپل (Apple Pay) و محصولات دیگر در روسیه را آغاز و اپ‌های شبکه آر‌تی‌نیوز و اسپوتنیک‌نیوز را از فروشگاه اپ‌استور در خارج از روسیه حذف کرد. شرکت هیولت پاکارد (HP) که بزرگ‌ترین فروشنده رایانه شخصی به روسیه است صادرات به این کشور را مانند شرکت اینتل متوقف کرده است. شرکت نایکی یکی از شرکت‌های کالاهای مصرفی متعددی‌ست که بااشاره‌به مشکلات لجستیکی، فروش در روسیه را معلق کرده است. شرکت اسپانیایی ایندیتکس که ۵۰۲ شعبه در روسیه ازجمله ۸۶ شعبه زارا را اداره می‌کند، موقتاً همه شعبه‌های خود در روسیه را تعطیل و فروش آنلاین خود را متوقف کرد و اعلام کرد نمی‌تواند ادامه فعالیت‌ها و شرایط تجاری دراین‌کشور را تضمین کند. شرکت‌های دیگر البته تاکنون گام‌های محدودی برای متوقف‌کردن فعالیت در روسیه برداشته‌اند. شرکت لبنیاتی دانون که بزرگ‌ترین تولیدکننده ماست در جهان است، سرمایه‌گذاری در روسیه را معلق خواهد کرد اما به فروش لبنیات و غذای کودک دراین‌کشور ادامه می‌دهند. طبق گزارش فیگارو، آنتوان افریک؛ مدیرعامل دانون در میان مدیران عامل و رؤسای هیئت‌مدیره برخی از بزرگ‌ترین شرکت‌های فرانسه بود که روز جمعه با امانوئل مکرون؛ رئیس‌جمهوری فرانسه دیدار کردند. مکرون از آن‌ها خواست که باعجله و درهرصورت بدون مشورت با دولت، روسیه را ترک نکند.
شرکت نتفلیکس فعالیت‌هایش در روسیه را تعطیل و اعلام کرد مشترک جدید نمی‌پذیرد. هنوز البته سرنوشت اشتراک‌های فعلی معلوم نیست. این شرکت کمتر از یک‌میلیون مشترک در روسیه دارد و ازطریق جوینت ونچری با گروه رسانه ملی دراین‌کشور فعالیت می‌کند. استودیوهای هالیوود شامل والت‌دیزنی، پارامونت‌پیکچرز، سونی، وارنر‌مدیا و یونیورسال‌پیکچرز هم انتشار فیلم‌هایشان در روسیه را متوقف کردند یا به‌تأخیر انداختند. دراین‌بین، پلتفرم‌هایی نظیر تیک‌تاک به‌دلیل قانون جدید فیک‌نیوز در روسیه که خاموش‌کردن مخالفان و محدودکردن اطلاعات درباره حمله به اوکراین را هدف گرفته است، فعالیت دراین‌کشور را متوقف یا خدماتشان را تعطیل کرده‌اند. تیک‌تاک در سلسله توئیت‌هایی اعلام کرد؛ چاره‌ای جز متوقف‌کردن فعالیت و انتشار محتوای جدید در سرویس ویدئویی خود برای مرور پیامد این قانون نداشتیم. ایمنی کارمندان و کاربران، بالاترین اولویت ماست. این سرویس که متعلق به شرکت چینی بایت‌دنس است، اعلام کرد سرویس پیام‌رسان داخلی تیک‌تاک هنوز فعال خواهد بود. دولت روسیه روز جمعه اعلام کرد که دسترسی به شبکه اجتماعی فیس‌بوک شرکت مِتا پلتفرمز را مسدود می‌کند. ساعاتی پس از این خبر، شرکت مِتا اعلام کرد همه تبلیغات در روسیه و فروش تبلیغات به شرکت‌های روسی را متوقف خواهد کرد./ ایسنا