رونق گردشگری موسیقی در نوروز 1401
گردشگری موسیقی، یکی از مهم‌ترین ارکان گسترش توریست در دنیای امروز است؛ در کشور ما اما این‌بخش از گردشگری هنوز به ظرفیت‌های واقعی‌اش نزدیک نشده است. امروز گردشگری به صنعتی پردرآمد در جهان تبدیل شده؛ صنعتی که در دل خود هزاران نکته و ویژگی دارد. هر‌جا پای گردشگران باز شود، گردش اقتصادی بیشتر می‌شود و رونق اقتصادی و درآمدزایی برای مردمان آن‌منطقه ایجاد خواهد شد. در میان گونه‌های مختلف گردشگری در دنیا، گردشگریِ فرهنگی و هنری نیز رونق بسیار دارد. شاید مهم‌ترین شاخه گردشگریِ فرهنگی و هنری، «موزیک توریسم» باشد. گردشگری موزیک با رویدادهایی آغاز شد که در زمان و مکان مشخصی برگزار می‌شدند. مخاطبان بسیاری برای حضور در چنین رویدادهایی پیش‌قدم می‌شدند و به محل برگزاریِ آن رویداد سفر می‌کردند. سابقه این‌نوع گردشگری را به یونان و روم باستان و کارناوال‌های قرون‌وسطا نسبت می‌دهند که درون‌مایه‌های مذهبی داشتند. یکی از مشهورترین نمادهای گردشگری موسیقی گذرگاه معروف Abbey Road در لندن است. هرساله توریست‌های بسیاری برای بازدید و گرفتن عکس یادگاری با این پیاده‌رو، به لندن سفر می‌کنند. این گذرگاه شهرتش را مدیون گروه «بیتلز» است که در سال 1969 آلبوم خود را با عکسی از این گذرگاه منتشر کردند. «اَبی رُود» نام آلبوم یازدهم گروه انگلیسی و چهارنفره «بیتلز» است که در تابستان سال 1969 میلادی ضبط و در پائیز همان‌سال به بازار ارائه شد. این آلبوم، آخرین اثر ضبط‌شده توسط این‌گروه محسوب می‌شود. «اَبی رُود» از موفق‌ترین آثار «بیتلز» بود و به‌محض انتشار در انگلستان، در مکان نخست جدول پرفروش‌ترین آلبوم‌های روز قرار گرفت و برای 17هفته نیز در‌این‌رتبه باقی ماند. در آمریکا نیز در هفته چهارم انتشارش، در صدر جدول آلبوم‌های پرفروش روز ایستاد و تا 11هفته درآن‌مکان ماند. با انتشار دوباره در سال 1987 و این‌بار بر لوح فشرده (CD)، این آلبوم دوباره به جدول آلبوم‌های پرفروش بازگشت. طبق آمار AMI؛ تا ماه اکتبر 1972، 7٫6میلیون‌نسخه از «اَبی رُود» در سرتاسر دنیا فروش رفت و در سال 1980 این‌میزان، به 10میلیون‌نسخه رسید. در ماه دسامبر 2003، مجله «رولینگ استون»، این آلبوم را چهاردهمین آلبوم برتر دنیا خواند. مجله «تایم» نیز سال 2006 و در فهرستی که با‌عنوان «100 آلبوم برتر همه دوران» منتشر کرد، «اَبی رُود» را در زمره بهترین آلبوم‌های دهه 1960 معرفی کرد. حال اگر بخواهیم تعریفی ساده از گردشگری موسیقی ارائه دهیم، می‌توان گفت که این گردشگری، شامل افرادی می‌شود که با هدف شرکت در یک نمایش، کنسرت یا جشنواره‌هایی ازاین‌قبیل، به منطقه‌ای دیگر سفر می‌کنند؛ دیدار با مشاهیر و بزرگان حوزه موسیقی هم یکی‌دیگر از اهداف سفر دراین‌نوع از گردشگری محسوب می‌شود. ازسوی‌دیگر، این گردشگری آن‌چنان پررونق است که اقتصاد گردشگری را برپایه‌آن بنا کرده‌اند. به‌این‌معناکه اقدام به شرکت افراد در یک جشنواره، کنسرت یا نمایش و رویدادهایی که برای حضور در آن‌ها باید سفر کرد، موجب می‌شود پول بیشتری توسط گردشگران در مقاصد خرج؛ و درنهایت منجر به رونق اقتصاد محلی مقاصد هدف شود. به‌همین‌دلیل است که گردشگری موسیقی در بسیاری از مناطق جهان به صنعتی پردرآمد تبدیل شده است. گردشگری موسیقی ضمن‌اینکه باعث ایجاد لذت و احساسی خوشایند در مخاطبان می‌شود، فعالیت مهم فرهنگی نیز تلقی می‌شود. همچنین می‌توان گفت که علاوه‌بر تجربه فرهنگی این گردشگری که بسیار‌مهم است؛ سودآوری رویدادهای موسیقی نیز یکی‌دیگر از مزایای اصلی آن است. طبق آمارهایی که ازسوی سازمان جهانی گردشگری منتشر شده؛ جشنواره‌های موسیقی صنعت 3.2میلیارددلاری در سال 2016 بودند که این‌رقم تا پیش از سال 2020 با افزایشی دوبرابری به شش‌میلیارددلار رسید. در ایران اما گردشگری موسیقی هرگز نتوانسته به جایگاهی که درخورِ آن است، دست یابد؛ درحالی‌که ظرفیت موسیقی نواحی مختلف ایران و موسیقی دستگاهی و البته برگزاری رویدادهای موسیقی پاپ آن‌قدر زیاد است که به‌راحتی می‌تواند صنعت گردشگری را در ایران به رونقی درخور برساند. کنسرت‌های نوروزی در ایران، چندسالی بود پا گرفته بود. کنسرت‌هایی که در نوروز 1399 و نوروز 1400 تعطیل شد و علتش هم شیوع کرونا بود. امسال اما با واکسیناسیونِ گسترده، کرونا کم‌رنگ شد و کنسرت‌ها هم رونق گرفت. از آبان پارسال بود که آرام‌آرام مجوز برگزاری کنسرت‌ها صادر شد. گروه‌هایی که حدود 22ماه هیچ اجرای رسمی نداشتند، کارشان را آغاز کردند. برخی خوانندگان خیلی‌زود پیش رفتند و کنسرت‌های متوالی را در دستورکار قرار دادند. دراین‌میان، بیشتر خوانندگان، کیش را مکان مناسبی برای آغاز اجراهایشان دانستند و کنسرت‌های بسیاری در این جزیره برگزار شد. برگزاری کنسرت‌ها در کیش، یکی از راه‌های رونقِ حضور گردشگران در‌این‌جزیره است. نوروز 1401 اما نسبت به دوسال‌گذشته ماجرای متفاوتی داشت. شمال و جنوب کشور و شهر تهران میزبان اجراهای بسیاری بودند. اجراهایی که باردیگر ثابت کرد که موسیقی می‌تواند به‌عنوان قطب مهمی در عرصه گردشگری نقش بزرگی را ایفا کند. آیا زمان آن نرسیده که نسبت به‌این‌مقوله جدی‌تر نگاه کنیم؟/ تسنیم