توسط دانشمندان دانشگاه آنگلیای شرقی انجام شد؛
اندازهگیری سن خرچنگها به کمک DNA
دانشمندان راهی برای اندازهگیری دقیق سن خرچنگها بااستفادهاز تغییرات DNA آنها یافتهاند. هدف آنها درک بهتر چرخههای زندگی خرچنگ و مدیریت بهتر ماهیگیری است. بهگزارش خبرگزاری علم و فناوری؛ خرچنگها از خانواده سختپوستان هستند و بیمهره محسوب میشوند. بیش از 4500گونه خرچنگ وجود دارد. شکمشان کاملاً در زیر بدنشان پنهان است. روی بدن از پوستهای سخت پوشیده شده است. همچنین آنها دارای یکجفت چنگال هستند. خرچنگها در تمام اقیانوسهای جهان یافت میشوند؛ اما برخی نیز در آبهای شیرین و همچنین درونخشکی بهویژه در مناطق گرمسیری نیز زیست میکنند؛ اما بیشتر گونههای خرچنگ در آبهای کمعمق اقیانوس یافت میشود که خرچنگها در آنها ساکن استخرهای صخرهای و صخرههای مرجانی هستند. اندازه خرچنگها بسیار متنوع است از خرچنگ نخودی که تنها چندمیلیمتر اندازه دارد تا خرچنگ عنکبوتی ژاپنی که طول پاهایش بیشتر از چهارمتر است.
زندگی خرچنگها
به نقل از مجله اینترنتی دانش چی؛ طبیعت خرچنگها بهگونهایست که محل زندگی آنها در فصل سرما به زیر شن و ماسههای لب دریا و یا در کف دریا میروند. بههمیننسبت، بههنگام گرمشدن هوا سر از شنها برداشته و به بیرون از آب میآیند. آنها برای دریافت یکسری ویتامینهای خاص موردنیاز بدنشان به زیر آفتاب رفته و درواقع حمام آفتاب میگیرند. بهعلتاینکه گاهی بهخاطر سرما ۳- چهارماه بیرون از شنها نمیآیند، برای دریافت ویتامینها و انرژی مصرفیشان گاهی تا چندروز در زیر آفتاب مستقر میشوند.
اندازه خرچنگها
خرچنگها ازنظر اندازه بسیار متفاوت هستند. خرچنگ نخودی کوچکترین گونه شناخته شده از 6 تا 13میلیمتر (0.24-0.5اینچ) میرسد. بزرگترین گونه آن خرچنگ عنکبوتی ژاپنی ( Macrocheira kaempferi ) است که تا 5.5متر (18فوت) میرسد. خرچنگ ها دارای اسکلت ضخیم خارجی به نام اسکلت خارجی هستند. این پوسته از کربناتکلسیم ساخته شده است و از بافت نرم زیر آن محافظت میکند. اکثر قریببهاتفاق خرچنگها، آبششهایی مانند ماهی دارند که اکسیژن حل شده در آب را استخراج میکنند. حتی وقتی در زمین هستند، آبششها تازمانیکه مرطوب نگه داشته شوند، میتوانند اکسیژن را جذب کنند؛ همچنین خرچنگهای زمینی که دارای سیستم گردش خون دوتایی هستند، بهمعنای داشتن ریه و همچنین آبشش است.
طول عمر خرچنگ چقدر است؟
طول عمر یک نوع خرچنگ باتوجهبه گونهها متفاوت است. یک خرچنگ آبی یک تا هشتسال زندگی میکند، درحالیکه یک خرچنگ عنکبوتی ژاپنی 50 تا 100سال زندگی میکند. امید به زندگی خرچنگ نیز بسته به زیستگاه متفاوت است. خرچنگهایی که بهعنوان حیوانات خانگی نگهداری میشوند میتوانند در هنگام مراقبت صحیح از خرچنگهای وحشی بیشتر زندگی کنند. تعیین سن خرچنگ بسیارسخت است؛ زیرا خرچنگها پوست سفتی دارند و مرتباً پوستاندازی میکنند تا فضای بیشتری برای رشد خود فراهم کنند؛ بنابراین تنها چیزیکه باقی میماند بافت نرم است. دلیل دوم ایناستکه برخلاف بسیاری از حیوانات دیگر، خرچنگها رشد خود را متوقف نمیکنند و بهنظرمیرسد آنها ضعیف نمیشوند و همیشه باروری را حفظ میکنند. اینکه خرچنگ چه مدت میتواند زنده بماند، قطعی نیست. برخی اینعدد را تا 100سال تخمین میزنند. احتمالاً دلیل اینامر آنزیمی بهنام تلومراز است که رشتههای مکرر DNA را ترمیم میکند. در سالهای اخیر، پیشرفتهایی در اندازهگیری سن خرچنگ بااستفادهاز حلقههای رشد در ساقه چشم و معده انجامشده است، اما بررسی آن در خرچنگ زنده عملی نیست. گروه آنگلیای شرقی به بررسی تغییرات DNA خرچنگ درطولزمان پرداختند. محققان میزان DNA ریبوزومی (rDNA) موجود در متیلاتهای بافت پنجه را بررسی کردند.
آنچه آنها دریافتند ارتباط قوی بین سن خرچنگ و تغییرات rDNA بود. علاوهبراین، آنها میتوانند از همین ساعت از DNA برای تخمین سن خرچنگهای وحشی استفاده کنند. ارزش بازار خرچنگ جهان بیش از پنجمیلیارددلار است و ازآنجاکه همه خرچنگها بهصورت وحشی صید میشوند، ماهیگیری نیاز بهمدیریت دقیق دارد. بسیاری از جزئیات زندگی آنها مانند یک راز باقی مانده است و دانستن موردی دیگر میتواند بهاندازه سن آنها یک ابزار قدرتمند در حفظ سهام باشد. کتر النور فیرفیلد میگوید: «بسیارمهم است که بتوانیم تخمین بزنیم که چهتعداد خرچنگ در سنین خاص در یک منطقه معین وجود دارد تا بتوان آنها را بهصورت پایدار برداشت کرد. ما میخواستیم یک روش جدید و غیر کشنده برای تعیین سن خرچنگهای اروپایی ایجاد کنیم که میتواند برای مدیریت بیشتر شیلات خرچنگ استفاده شود. خرچنگ اروپایی یکگونه ایدئال برای مطالعه بود؛ زیرا ازنظر اقتصادی و زیستمحیطی بسیارمهم است».