آینده پیش‌رویِ اقتصاد جهانی؛ قیمت‌های بالا و رشد اقتصادی کم

«سایمون باپتیست» اقتصاددان ارشد جهانی در واحد اطلاعات اکونومیست، بااشاره‌به رکود نامنتظره پس از دوره رکود تورمی، گفت: «بعد از رکود تورمی، اتفاق ناگهانی وجود نخواهد داشت». وی گفت: «ازآنجایی‌که جنگ در اوکراین و همه‌گیری همچنان در زنجیره تأمین اختلال ایجاد می‌کند، رکود تورمی با شاخص‌های رشد کم و تورم بالا حداقل تا ۱۲‌ماه‌آینده باقی خواهد ماند». وی افزود: «قیمت کالاها از سه‌ماهه‌آینده شروع به کاهش خواهد کرد؛ بالاتر از قبل از جنگ در اوکراین خواهد ماند، به‌این‌دلیل ساده که عرضه روسیه برای بسیاری از کالاها به‌طوردائم کاهش خواهد یافت». همه‌گیری و جنگ در اوکراین عرضه کالاها را متوقف کرده و توزیع کارآمد را ازطریق زنجیره‌های تأمین جهانی کاهش داده است و قیمت کالاهای روزمره مانند سوخت و غذا را افزایش داده است؛ اما درحالی‌که قیمت‌های بالاتر برای خانوارها دردسر ایجاد می‌کند، رشد در بسیاری از نقاط جهان، اگرچه کند است اما همچنان ادامه دارد و بازارهای کار سقوط نکرده است. بیکاری در بسیاری از اقتصادها به پایین‌ترین حد خود در دهه‌های اخیر رسیده است. تقریباً برای تمام اقتصادهای آسیا، با وجود دوره‌های متوالی تولید ناخالص داخلی منفی، رکود نسبتاً بعید است؛ بنابراین، مصرف‌کنندگان بااحتیاط به تکرار آخرین رکود جهانی ایالات‌متحده بیش از ۱۰‌سال‌پیش، نیازی به آمادگی برای رکود ندارند. این اقتصاددان گفت که حتی اگر اقتصاد جهانی درمعرض‌خطر رکود باشد، بسیاری از مصرف‌کنندگان پس‌انداز زیادی دارند و کالاهای بادوام خانگی را ذخیره کرده‌اند؛ بنابراین تاحدی، احساس بدی نخواهند داشت.
«شین الیور» اقتصاددان ارشد، حداقل برای ۱۸‌ماه‌دیگر، رکودی را پیش‌بینی نمی‌کند و می‌گوید که منحنی‌های سود یا اختلاف بین سود اوراق بلندمدت و نرخ‌های کوتاه‌مدت هنوز قاطعانه رکود را هشدار نداده‌اند و حتی اگر هم‌اکنون چنین شود میانگین زمانی رسیدن تا رکود ۱۸‌ماهه است. او براین‌عقیده است: «می‌توان از بازار نزولی شدید در ایالات‌متحده و استرالیا اجتناب کرد. هم‌زمان، بانک‌های مرکزی در سراسر جهان نرخ‌های بهره را برای مبارزه با تورم افزایش می‌دهند». بانک مرکزی ایالات‌متحده در اوایل این‌ماه بزرگ‌ترین افزایش نرخ خود را در بیش از ۲۲‌سال‌گذشته اعلام کرد و نرخ بهره خود را نیم‌درصد افزایش و نسبت به افزایش بیشتر نرخ‌ها هشدار داد. صورت‌جلسه فدرال‌رزرو که چندی‌پیش منتشر شد، نشان داد مقامات آماده‌اند با افزایش چندگانه ۵۰‌واحدی نرخ بهره، به‌منظور کاهش تورم، ادامه دهند. وی گفت: «بانک مرکزی نیوزلند که بیش از سایر بانک‌های مرکزی سیاست انقباضی را اعمال کرده است، نرخ نقدی خود را نیم‌درصد دیگر و تا میزان دودرصد افزایش داد. این پنجمین افزایش متوالی نرخ بهره این بانک مرکزی بود و نشان داد که نرخ نقدی بیشتر از پیش‌بینی‌های قبلی به اوج خواهد رسید. از زمان شروع این چرخه انقباض در ماه اکتبر، این‌نرخ اکنون ۱.۷۵‌واحد درصد افزایش یافته. رئیس‌کل این بانک مرکزی (آدریان آور) گفت؛ متعهدیم تا مطمئن شویم تورم واقعی در محدوده هدف یک تا سه‌درصدی ما و معادل ۶.۹‌درصد است و عزم خود را برای مهار تورم جزم کرده‌ایم»؛ اما اقتصاددانان می‌گویند که همیشه این خطر وجود دارد که کنترل تورم باعث رکود شود. کنترل رکود تورمی بسیاردشوار است و مهار قیمت‌های بالا ازطریق افزایش نرخ‌های بهره می‌تواند منجر به رشد کمتر شود. هر‌چه تورم در مدت طولانی‌تری بالا بماند، بازارهای سرمایه‌گذاری بیشتر نگران هستند که بانک‌های مرکزی نخواهند توانست آن‌را بدون رکود مهار کنند. همان‌طورکه جروم پاول؛ رئیس فدرال‌رزرو اشاره کرد: «افزایش تورم تا دودرصد دردسرساز است اما همه نگران نیستند».
«ویکی ردوود»؛ مشاور ارشد اقتصادی کپیتال اکونومیکس، گفت؛ مطمئن است بانک‌های مرکزی بدون مهندسی رکود، می‌توانند تورم را کاهش دهند. وی افزود: «افزایش نرخ‌های برنامه‌ریزی‌شده در بسیاری نقاط مانند اروپا، بریتانیا و ایالات‌متحده باید برای بازگرداندن تورم به میزان هدف کافی باشد». او در یادداشتی عنوان کرد: «اما اگر انتظارات تورمی و تورم سخت‌تر از انتظار ما ثابت شود درنتیجه نرخ‌های بهره باید بیشتر افزایش یابد، به‌احتمال‌زیاد رکود درپیش خواهد بود». او افزود که «حتی ممکن است رکود به‌سبک شوک ولکر موجه باشد»؛ شوک ولکر زمانی رخ داد که پل ولکر (رئیس فدرال‌رزرو) درتلاش برای پایان‌دادن به تورم دورقمی در ایالات‌متحده، نرخ بهره را به بالاترین نقطه تاریخ در ۱۹۸۰ افزایش داد./ ایبِنا