روان‌شناسی

تأثیر عجیب مرتب بودن در سلامت روان
محیط اطراف ما تأثیر واقعی و ماندگاری بر سلامتی ما دارد. بسیاری از مردم در یک خانه تمیز احساس آرامش دارند و نمی‌توانند در یک‌خانه به‌هم‌ریخته استراحت کنند. شلوغی، به‌هم‌ریختگی، سروصدا و نور مصنوعی، همگی بر خلق‌وخو و سلامت تأثیر می‌گذارند اما تأثیر یک محیط تمیز در برابر یک محیط نامرتب چیست؟ تحقیقات نشان می‌دهد که نظافت یا فقدان آن ممکن است اغلب با سلامت روان مرتبط باشد.

تأثیر محیط‌های به‌هم‌ریخته در افسردگی
تحقیقات نشان داده است که محیط فیزیکی به‌طور قابل‌توجهی می‌توانند اثرات منفی بر سطح استرس و اضطراب ما داشته باشند. برای مغز، به‌هم‌ریختگی نشان‌دهنده کار ناتمام است و این مسئله می‌تواند برای برخی افراد بسیار استرس‌زا باشد. محققان دانشگاه UCLA از زوج‌های متأهل خواسته بودند نظافت خانه‌هایشان را توصیف کنند. همسرانی که خانه خود را به‌هم‌ریخته و نامرتب توصیف کردند رضایت زناشویی کمتری داشتند، سطح هورمون استرس کورتیزول بالاتری داشتند و خلق‌وخوی افسرده‌تری داشتند. جالب است مردانی که خانه‌های خود را نامنظم توصیف می‌کردند، سطح کورتیزول بالاتری نیز داشتند؛ اما خلق‌وخوی افسرده بیشتری نداشتند و این نشان می‌دهد زنان بیشتر از مردان تحت‌تأثیر محیط خانه خود هستند.

اضطراب‌آوربودن محیط نامرتب
در یک محیط نامرتب ممکن است احساس کنیم کنترل شخصی کمتری داریم و کمتر می‌توانیم بر محیط خود تأثیر بگذاریم و این به‌عنوان یک «تهدید کنترلی» عمل می‌کند. این تهدید پایدار، سلامت روانی ما را تحلیل می‌برد؛ انحراف توجه هوشیاری و نظارت مستمر، خود منجر به شکست خودتنظیمی می‌شود و درنهایت می‌تواند باعث اضطراب شود.

کاهش تمرکز با شلوغی
محیط اطراف شما اغلب نشان‌دهنده ذهن شماست. فضای به‌هم‌ریخته به این معنی‌ست که شما ذهنی درهم‌وبرهم دارید. این می‌تواند تمرکز را کاهش دهد و باعث شود که هنگام انجام کارهای ضروری، نتوانید تمرکز کافی داشته باشید. بر‌اساس یک مطالعه در سال ۲۰۱۱، محققان دانشگاه پرینستون به این نتیجه رسیدند که یک محیط به‌هم‌ریخته، تمرکز بر روی یک کار خاص را دشوارتر می‌کند؛ زیرا قشر بینایی فرد توسط تمام اشیای بی‌ربط در اتاق تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد؛ بنابراین، تمیز‌بودن محیط اطراف به شما کمک می‌کند در‌طول روز متمرکز بمانید و بتوانید بدون استرس به همه کارهایتان رسیدگی کنید.

تأثیر به‌هم‌ریختگی بر مغز و کار شما
ممکن است فکر کنید که کمدهای پر از بایگانی یا شلوغی روی میزتان آزارتان نمی‌دهد؛ اما دانشمندان مؤسسه علوم اعصاب دانشگاه پرینستون از fMRI (اف‌ام‌آرآی) و روش‌های دیگر استفاده کرده‌اند تا نشان دهند که مغز ما نظم را دوست دارد و مشاهده دیداری بی‌نظمی باعث می‌شود تا مغز ما انرژی‌اش را از دست بدهد و توانایی ما برای تمرکز کاهش یابد. آن‌ها همچنین دریافتند که وقتی افراد محیط کار به‌هم‌ریخته خود را تمیز می‌کنند، بهتر می‌توانند اطلاعات را متمرکز و پردازش کنند و بهره‌وری آن‌ها افزایش می‌یابد.

تضعیف سلامت جسمانی با محیط به‌هم‌ریخته
محیط تمیز بر سلامت جسمانی نیز تأثیر می‌گذارد. طبق مطالعه‌ای که توسط نیکول کیث؛ پرفسور دانشگاه ایندیانا انجام شد، افرادی‌که خانه‌های تمیزی دارند نسبت به کسانی‌که خانه‌های نامرتب دارند، سالم‌تر هستند. افزایش استرس مرتبط با بی‌نظمی می‌تواند تأثیر عمیقی بر فشارخون، بیماری قلبی و افزایش وزن داشته باشد. علاوه‌بر‌این، خستگی ذهنی مرتبط با یک فضای نامرتب می‌تواند انگیزه شما را برای فعال بودن کمتر کند؛ همچنین زندگی طولانی‌مدت در یک فضای نامرتب اغلب می‌تواند منجر به‌سلامت جسمانی ضعیف‌تر شود.