دانستنی‌های سفر به قم

«قم» یکی از کلان‌شهرهای ایران و مرکز استان «قم» است و در 125‌کیلومتری جنوب تهران قرار دارد. این‌شهر، دومین شهر مذهبی ایران بعد از «مشهد» بوده و مدفن حضرت «فاطمه معصومه»(س) دختر امام موسی‌بن‌جعفر(ع)؛ پیشوای هفتم شیعیان. آنجا به‌طور‌سنتی محل اقامت بسیاری از روحانیون بلندپایه شیعه بوده و بزرگ‌ترین حوزه علمیه ایران و مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه ایران در‌این‌شهر قرار دارد. از‌نظر جغرافیایی؛ از شمال به استان‌های «مرکزی» و «تهران»، از جنوب به «اصفهان» و «مرکزی» و از غرب به «مرکزی» و از شرق به «سمنان» محدود است. از‌نظر آب‌و‌هوایی؛ چون در میانه کویر قرار گرفته، تابستان‌های فوق‌العاده گرم و سوزانی دارد. شهر «قم» پر از جاذبه‌های مذهبی و تاریخی و گردشگری‌ست که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به «حرم حضرت معصومه(س)» که مهم‌ترین جاذبه شهر قم بوده و همه‌ساله زائران بی‌شماری را جذب خودش می‌کند، «مسجد جمکران»، «بازار قدیم» که یکی از زیباترین بازارهای تاریخی ایران است، «مدرسه فیضیه» که از قدیمی‌ترین مدارس ایران است و به «حوزه علمیه» تبدیل شده، «قلعه قم رود» که قدمتش به دوره اشکانیان برمی‌گردد، «کاروانسرای دیر گچین» که مادر کاروانسراهای ایران به‌شمار می‌رود، «باغ گنبد سبز»، «کوه خضر نبی» و «گنبد نمکی» اشاره کرد. این‌شهر در تمام فصول؛ به‌ویژه در ایام مناسبتی، زائرین خودش را دارد؛ ولی از‌نظر آب‌و‌هوایی جزو شهرهایی‌ست که در فصول گرم، مناسب سفر نیست. سفره‌های ایرانی همیشه مملو از رنگ بوده‌اند و اگر دوست دارید غذاهای محلی «قم» را بشناسید، خوب است که بدانید «قم» یکی از شهرهایی‌ست که بیشترین تنوع آبگوشت و آش را می‌توانید در آنجا بیابید؛ که شامل «آبگوشت یخنی»، «آبگوشت مزگو»، «آبگوشت بزباش»، «آبگوشت هویج‌برگه» و «آبگوشت قونبید»، «آش قنبید»، «آش آلو و عدس»، «آش اوماج» و «آش پتله» می‌شوند. علاوه‌بر دیزی و آش که قمی‌ها خیلی در پختش مهارت دارند؛ پیشنهاد می‌شود که در سفر به این‌شهر، کباب و چلو‌گردن را نیز امتحان کنید. با وجودِ سوهان معروف قم؛ شاید کمتر‌کسی دنبال سوغاتی‌های دیگر این‌شهر بگردد؛ اما خوب است که بدانید علاوه‌بر سوهان؛ که تنها سوغات ویژه و نماد خوراکی شهر «قم» است، صنایع‌دستی مثل قالی، مهر و تسبیح و منبت‌کاری هم از مهم‌ترین سوغات «قم» به‌حساب می‌آیند. برای خرید سوهان، بهترین پیشنهاد «سوهان خودکار» است که همه ما اسمش را به‌وفور شنیده‌ایم. یادتان باشد که گشت‌و‌گذار در «بازار قم» را از دست ندید؛ چرا‌که دیدن بازاری با بزرگ‌ترین سقف ضربی ایران، خیلی لذت‌بخش خواهد بود. در کتاب «تاریخ قم»؛ تألیف «حسن بن محمد بن حسن قمی» در بیان علت نام‌گذاری شهر چنین آمده‌ است: «شهر قم را بدین‌علت قم نامیدند که محل جمع‌شدن آب‌ها و آب انار بوده ‌است و آب در آنجا جمع می‌شده و آن‌را هیچ منفذ و رهگذری نبوده. در اطراف آنجا علف و گیاهان و نباتات فراوان می‌روییده و در عرب، جمع‌شدن آب را قم گویند؛ که بعضی آن‌را با قمقمه (معرب کمکم) هم‌معنا دانسته و گلاب‌پاش را نیز نوعی از قمقمه وصف کرده‌اند و جمع آن‌را قماقم نامیده‌اند؛ با‌این‌تفاوت‌که وقتی در‌آن‌نواحی علف‌زار و سبزه‌زار زیاد می‌شد، چوپانان برای چرانیدن گوسفندان خود، برگرد علف‌زارها خیمه می‌زدند و خانه‌هایی را بنا می‌کردند و خانه‌های ایشان را در فارسی، کومه نامیدند و به‌مرور کومه تبدیل به کُم شد؛ پس آن‌را معرب گردانیده و قم نامیدند. ریشه نام آن به کومه به‌معنای اتاقک‌های کلبه‌مانند که چوپانان برای استراحت می‌ساختند، بازمی‌گردد. با الهام از واژه کومه این‌شهر به‌نام کُم خوانده شد. قُم تلفظی از نام کُم است که اعراب آن‌را به‌صورت امروزی درآوردند».

ارسال دیدگاه شما

هفته‌نامه در یک نگاه
ویژه نامه
بالای صفحه