خبرنامه
نانوحبابها؛ سلاح جدید مقابله با گازهای گلخانهای
پژوهشگران میگویند فناوری «نانوحبابهای اکسیژن بینسطحی» میتواند راهی کمهزینه، پایدار و دوستدار محیطزیست برای کاهش انتشار گاز متان از تالابها، رودخانهها و شالیزارها باشد؛ گازی که نقش بزرگی در گرمایش جهانی دارد. بهگزارش ستاد ویژه توسعه فناوری نانو؛ متان یکی از گازهای گلخانهای بسیارقدرتمند است که اثر گرمایی آن چندینبرابر دیاکسیدکربن است. این گاز بهویژه از اکوسیستمهای آبی مانند تالابها، دریاچهها، رودخانهها و شالیزارها وارد جو میشود و سهم بزرگی در تشدید تغییرات اقلیمی دارد. کارشناسان سالها دنبال راهی مؤثر برای کاهش این انتشار بودهاند اما روشهای سنتی مانند هوادهی مکانیکی، پوشش رسوبات یا کنترل پوشش گیاهی، مشکلات زیادی داشتهاند. اینروشها معمولاً هزینه بالا دارند، اکسیژن را موقتی و ناکارآمد منتقل میکنند و حتی ممکن است به زیستبومهای طبیعی آسیب بزنند.
جایگزینی ایمنتر از تفلون برای ظروف آشپزی
پژوهشگران پوشش نچسب جدیدی ساختهاند که میتواند رقیبی برای تفلون باشد. این نوآوری حاوی حداقل میزان مواد شیمیایی مضر (پیاِفاِیاِس) است که آینده ظروف آشپزی را متحول میکند. بهگزارش ایرنا؛ پژوهشگران دانشکده مهندسی دانشگاه تورنتو، ماده جدیدی ساختهاند که میتواند جایگزینی ایمنتر برای پوشش نچسب رایج در ظروف آشپزی و محصولات روزمره باشد. این نوآوری با کارایی مشابه پوششهای استاندارد، هم آب و هم چربی را دفع میکند؛ اما حاوی مقادیر کمتری از مواد پِر و پُلیفلوئوروآلکیل یا پیاِفاِیاِس است. این مواد شیمیایی با نگرانیهای زیستمحیطی و بهداشتی مرتبط شناخته میشوند. کِوین گولُوین؛ رئیس آزمایشگاه مواد پیشرفته مهندسیشده در دانشگاه تورنتو، میگوید: جامعه علمی سالهاست برای تولید جایگزینهای ایمنتر مواد یادشده تلاش میکند. چالش اینجاست که ساخت ماده دفعکننده آب آسان است؛ اما تولید مادهای که در همان سطح، قابلیت دفع روغن و چربی داشته باشد، دشوار بود. پیشرفت مواد جایگزین در دفع روغن و چربی سالها در یک حد مشخص متوقف شده بود و دانشمندان نمیتوانستند آنرا بهبود بخشند.
کسب ۱۱ مقام توسط ایران در فیرا ۲۰۲۵
کسب پنج عنوان قهرمانی، چهار عنوان نایبقهرمانی و دو عنوان سومی، دستاورد تیمهای ایرانی در مسابقات جهانی رباتیک و هوش مصنوعی فیرا ۲۰۲۵ کرهجنوبی بوده است. بهگزارش ایسنا؛ دوره سیام مسابقات جهانی رباتیک و هوش مصنوعی فیرا ۲۰۲۵ با حضور برترین تیمهای جهان در شهر بوسان کرهجنوبی برگزار شد و تیمهای دانشجویی و دانشآموزی ایران با کسب افتخارات متعدد، باز توانمندیهای علمی و فنی کشور را در عرصه بینالمللی بهنمایش گذاشتند. درایندوره از رقابتها، نمایندگان کشورمان موفق به کسب 11عنوان در لیگها و رشتههای مختلف شدند که نشان از سطح بالای دانش، خلاقیت و مهارت شرکتکنندگان ایرانی دارد.
بازتولید نخستین مولکولهای جهان
محققان برای اولینبار توانستند شکلگیری اولین مولکول جهان را بازسازی کنند تا به دانش بیشتری درباره تشکیل ستارگان اولیه دست یابند. بهگزارش مهر؛ محققان مولکولهای یادشده را با تقلید از شرایط جهان در بدو پیدایش بازتولید کردند. یافتههای این پژوهش درک ما را از ریشه پیدایش ستارگان در جهان اولیه تغییر میدهد و نشانگر ارزیابی دوباره از ترکیب هلیوم در شرایط اولیه جهان است. پس از انفجار بزرگ در ۱۳.۸میلیارد سال قبل، جهان درمعرض دمای بسیاربالا قرار گرفت؛ اما چندثانیه بعد، دما بهاندازهای کاهش یافت که هیدروژن و هلیوم بهعنوان اولین عناصر شکل بگیرند. بهگفته محققان؛ یک یون هلیوم هیدرید یا HeH+نخستین مولکول جهان شد. این یون برای تشکیل هیدروژن مولکولی موردنیاز است و اکنون دردسترسترین مولکول جهان بهحساب میآید.